عامل بیماری
عوامل مختلف زنده و غیرزنده‌ای برای این بیماری شناخته شده است؛ از جمله: ویروس‌ها، قارچ‌ها، نماتدها، کمبود مواد غذایی، نبود توازن هورمونی در گیاه؛ اما در نهایت عامل اصلی این بیماری نوعی قارچ معرفی شده است.
حساسیت ارقام
تقریبا هیچ یک از ارقام تجاری انبه در برابر بیماری بدشکلی مقاوم نیستند. تاکنون فقط تعداد بسیار اندکی از ارقام مقاوم مانند بدورن و ایلاچی و اَلیب شناسایی شده‌اند که از نظر اندازه و کیفیت میوه بسیار نامرغوب‌اند. با وجود این، این نوع ارقام نیز نتوانسته‌اند این ویژگی را از روش تلاقی به ارقام تجاری منتقل کنند. به طور کلی، اصلاح و ایجاد ارقام تجاری مقاوم به بیماری بدشکلی انبه تاکنون موفقیت‌آمیز نبوده است.
شکل1- بد شکلی انبه
علائم بیماری
این بیماری به دو شکل رویشی و زایشی مشاهده می شود.
1-بدشکلی رویشی
این شکل از بیماری بیش تر در نهالستان‌ها و درختان جوان مشاهده می‌شود. در این حالت، جوانه‌های رویشی انتهایی یا جانبی در محور برگ درختان جوان و نهال‌های انبه متورم و به شاخه‌چه‌های کوچک غیرطبیعی تبدیل می‌شود که از تعداد زیادی برگ ریز فلس مانند با ظاهری مشابه خوشه تشکیل شده است.
سپس اثر غالبیت جوانه انتهایی از بین می‌رود و تعداد زیادی جوانه رویشی ظاهر می‌شود. نهال‌هایی که در سنین جوانی دچار این مشکل می‌شوند، رشدشان متوقف می‌شود و از بین می‌روند. نهال‌هایی که دیرتر دچار آلودگی می‌شوند، رشد طبیعی را در بالای ناحیه بدشکل شده از سر می‌گیرند.
2-بدشکلی گل آذین
شایع‌ترین شکل بیماری، بیماری بدشکلی گل‌آذین است که در آن، گل‌آذین‌ها به صورت غیرطبیعی رشد می‌کنند. در این حالت، دمگل‌هـا کوتاه و ضخیم می‌شود؛ اما قسمت‌های دیگر گل بسیار کشیده‌تر و بلندتر از حالت طبیعی می‌شود. در حالت شدید بیماری، گل‌آذین به صورت تودهای متراکم و سنگین درمی‌آید و به دلیل وزن زیاد به سمت پایین آویزان می‌شود.
چنین گل آذین‌هایی گل‌های زیادی دارند که بیش‌ترشان نر هستند و بندرت دوجنسی بسته باقی می‌مانند. تخمدان و خامه در گل‌های دوجنسی بیمار بسیار کشیده و غیرفعال است و دانه گرده ضعیفی تولید می‌کند.
در چنین گل‌هایی میوه تشکیل نمی‌شود یا قبل از رسیدن به اندازه دانه نخود، ریزش می‌کند. تظاهر بدشکلی ممکن است در هر رقم از درختی به درخت دیگر و همچنین از محلی به محل دیگر و در سال‌های مختلف متفاوت باشد. همچنین ممکن است گل‌های بدشکل و گل‌های سالم روی یک خوشه یا روی یک شاخه از درخت ظاهر شوند. در تابستان، گل آذین آلوده به صورت توده بافتی خشک روی درخت باقی می‌ماند و برخی از آن‌ها ممکن است در فصل بعد مجددا رشد کنند.
کنترل بیماری
اگرچه تاکنون راهکار کلی مؤثری برای کنترل این بیماری ارائه نشده، برای به حداقل رساندن احتمال وقوع بیماری، توصیه‌هایی شده است:
-تهیه نهال گواهی شده و عاری از بیماری
-قطع گل‌آذین‌های بیمار درخت به‌همراه 3۰سانتیمتر شاخه متصل به گل‌آذین و سپس سوزاندن یا دفن آن‌ها در عمق خاک
-محلول‌پاشی درختان با نفتالین استیک اسید به‌میزان ۲۰۰قسمت در میلیون، ۲تا 3 ماه قبل از گلدهی
-حذف گل‌آذین‌هایی که بسیار زود روی درخت ظاهر می‌شود.
-دفع حشرات با استفاده از سموم متیل دیمتوات یا منوکارپوس یا دیازینون به نسبت 0.1درصد
-برای کنترل آلودگی فوزاریوم (آلودگی قارچی)، استفاده از سموم مانکوزب (25/0درصد) یا بنومیل یا کاربندازیم به نسبت 0.1 درصد