برنامه آبیاری
-انجام یک نوبت آبیاری بلافاصله پس از کاشت نهال بهویژه در زمان خشکی خاک ضروری است.
-تعیین برنامه آبیاری بهویژه در ماههای گرم و خشک (کمباران) در فصل رشد نهال بالاخص برای مناطق با شرایط سخت رطوبتی هوا و خاک و دستکم هر 15روز یکبار ضروری است. البته فواصل آبیاری و میزان آب مورد نیاز برای هر نهال با توجه به گونه، بافت خاک و مشخصات رویشگاه متفاوت است.
-از آبیاری در ساعتهای گرم روز بهویژه بین ساعتهای 10 تا 15 پرهیز شود. اوایل صبح و بهویژه اواخر روز زمان مناسبی است.
-ایجاد تشتک در زمان چالهکنی و سیستم بانکت هلالی برای جمعآوری و ذخیره آبهای سطحی پیرامون ریشه نهال برای تأمین رطوبت خاک و حفظ و زندهمانی نهال بسیار مؤثر است.
-در صورت امکان، توزیع مالچ گیاهی پیرامون نهالها جهت کاهش تبخیر سطحی انجام شود.
نصب قیم در کنار نهالها
- قرار دادن قیم در پای نهال برای پایداری آنها در مقابله با وزش باد و غیره بسیار مفید است.
- به این مورد توجه شود که در مناطق مرطوب، قیم میتواند همانند قلمه کاشته شده به رشد خود ادامه داده و رقیب جدی برای نهال اصلی شود. بنابراین، لازم است از چوبهای کاملا خشک برای قیم استفاده شود.
- در بستن قیم، علاوه بر تناسب اندازه و بلندی آن با نهال، باید جهت باد غالب نیز درنظر گرفته شود.
وجین علفهای هرز
-حذف علفهای هرز مزاحم و قرار دادن آنها در پای نهال برای حفظ رطوبت خاک انجام شود. علفهای هرز باید پیش از گلدهی وجین شوند تا امکان تولید و ریزش بذر آنها وجود نداشته باشد.
-حذف و پاکسازی علفهای هرز، علاوه بر آزادسازی نهال از خفگی، موجبات کاهش احتمال بروز و توسعه آتشسوزی در عرصه جنگلکاری را فراهم میسازد.
-این کار باید دستکم دوبار در هر سال تا پایان سال پنجم انجام شود.
-سلهشکنی یک الی دو مرحله در سال انجام شود. دقت شود این عمل در هوای گرم صورت نگیرد.
شکل1- کاشت و مراقبت از نهالهای هیرکانی
حفاظت فیزیکی نهالها
-حفاظت فیزیکی در برابر دام و حیوانات وحشی انجام شود.
-حفاظت از تعدی انسانها انجام شود.
-محصور کردن عرصه توسط سیمهای خاردار یا فنسکشی راهحل مناسبی است.
-اختصاص مأمور حفاظت از عرصههای نهالکاری و مرمت بهموقع حصارکشیها
-حفاظت باید تا استقرار کامل و رشد نسبی نهال ادامه یابد.
حفاظت در برابر آفات و بیماریها
-پایش ماهانه عرصه جنگلکاری شده بهویژه در سالهای اولیه و در سالهای پنجم به بعد بهصورت فصلی و شش ماهه (بهویژه در ار تباط با بررسی آفات و بیماریها) انجام شود.
-در صورت مشاهده آفات و بیماریها ابتدا بهصورت مکانیکی و در صورت نیاز به صورت شیمیایی مقابله شود.
-نکته مهم: موارد فوق برای نهالهای کاشته شده در عرصه (جنگلکاری) است. مراقبت از نهال در نهالستان مراقبتهای خاص دیگری را نیاز دارد.
سایر فعالیتهای مهم
-واکاری نهالها: برای نهالهایی که گاهی بر اثر حیات وحش و یا تنشهای محیطی آسیب دیده یا از بین رفتهاند.
-ایجاد آتشبر
-نصب تابلو مشخصات جنگلکاری (از جنسی استفاده شود که سرقت نشود).
-پایش رویش قطری، ارتفاعی و حجمی قطعات جنگلکاری شده (هر پنج سال یک بار)