مقاله آشنایی با درخت صنوبر و نحوه نگهداری آن (قسمت اول)

نیاز به چوب و فرآورده‌های مختلف آن در تمام کشورهای دنیا از جمله ایران بدلیل افزایش جمعیت و ارتقاء سطح زندگی روز به روز افزونتر گشته و جنگل‌ها به عنوان منبع تامین چوب نه تنها تكافوی نیاز را نمی‌نماید بلكه به علت عدم بهره‌برداری اصولی روز به روز محدودتر نیز می‌گردد. امروزه همزمان با پیشرفت علم و تكنولوژی، انسان‌ها به این فكر افتاده‌اند که اگر این روند ادامه یابد نه تنها در کوتاه مدت جنگل‌ها از بین خواهند رفت بلكه حیات جوامع بشری بطور جدی در معرض تهدید قرار خواهد گرفت.

كشت درختان صنوبر براي توليد و تأمين نيازهاي محلي يا عرضه براي فروش در ايران قدمتي همپاي تمدن كهن اين سرزمين دارد، به طـوريكه از ديرباز عمدتاً درختاني از ارقام مختلف بيد و صنوبر در كناره زمين‌هاي كشاورزي، دو سوي جوي‌ها و مسيرهاي آبياري، اطراف نهرها و رودخانه‌ها كاشته شده و پس از رسيدن به ابعاد مورد نظر قطع و به مصرف مي‌رسيدند.

صنوبرها با توجه به ويژگي‌هاي منحصر به فردي همچون سرعت رشد قابل ملاحظه، توانايي سازگاري با شرايط مختلف (تنوع گونه‌اي)، توان استقرار در اراضي كم بـازده و حفاظـت از حاشـيه رودها به هنگام سيل، قابليت كشت در سطوح كوچك و بزرگ، به صورت رديفي، تك درخت و توده‌اي، امكان كاشت توأم با محصولات زراعي (آگروفرستري)، سهولت تكثير با قلمه و توانايي جست‌دهي و كاربرد گسترده در طيف وسيعي از صنايع كوچك و بزرگ و دوره‌هاي كوتاه مدت بهره‌برداري، از مهمترين گونه‌ها براي توليد چوب بوده و هستند.

 

مشخصات گیاه‌شناسی صنوبر

صنوبر با نام علمی (Populus) از خانواده بیدیان (Salicaceae)، درختان صنوبر اغلب داراي برگ پهن با طول و عرض تقريباً مساوي هستند. همگي دمبرگ دارند و دمبرگ دراز و اكثراً دوپهلو است و صفحه پهنك به صفحه دمبرگ‌ها عمود است. شكل برگ‌ها از مثلثي، لوزي و بيضي تا گرد و پنجه‌اي است و لبه آن‌ها ساده، دندانه‌دار، اره‌اي و مواج يا لبدار است. برگ‌ها در درختان اين جنس به صورت چند شكلي وجود دارد و نه تنها در پايه‌هاي مختلف شكل و اندازه برگ فرق مي‌كند بلكه حتي روي يك پايه نيز اندازه و شكل برگ‌ها متفاوت است و نسبت به محل قرار گرفتن برگ روي ساقه چند شكلي شديدي مشاهده مي‌شود. رنگ برگ‌ها در گونه‌ها متفاوت است و روي يك درخت در دوره‌هاي مختلف سال نيز رنگ برگ‌ها فرق مي‌كند. برگ صنوبر داراي رگبرگ‌هاي زيادي است و محل كنده شدن آن‌ها گاهي بيش از يكسال مشـخص است. برگ مهمترين عامل تشخيص گونه‌ها، واريته‌ها و كلن‌ها است. برگ‌ها از نظر شكل، زمان ظاهر شدن و زرد شدن در كلن‌ها تفاوت‌هايي نشان مي‌دهند.

به طوركلي صنوبرها هم ريشه جوش و هم ساقه جوش دارند. ريشه جوش‌ها مرگ زودرس دارند و زودتر از ساقه جـوش‌ها از بين مي‌روند. جست‌هاي ساقه جوش از جوانه‌هاي اتفاقي كه روي كنده خفته‌اند پس از قطع درخت حاصل مي‌شوند و بدين ترتيب ميتوان از صنوبرها جنگل شاخه‌زاد تهيه كرد. چوبي كه از چنين جنگل‌هايي به دست مي‌آيد سبك‌تر و با بافت چوبي ناقص‌تر و مغز بزرگتر از صنوبرهاي معمولي است كه بوسيله قلمه تكثير شده‌اند. قدرت جست دادن صنوبرها از جواني آغاز مي‌شود و در پيري از بين مي‌رود. پوست به رنگ‌هاي مختلف سبز، زرد مايل به سفيد خاكستري تا مايل به سياه است كه غالباً ابتدا صاف و بعد بـه تدريج در بعضي گونه‌ها با زياد شدن سن درخت به صورت شيار شكاف خوردهاي در مي‌آيد و در بعضي ديگر به صورت صفحات پهني ظاهر مي‌شود. شكل درخت و پوست آن از عوامل تشخيص گونه‌هاست.

جدول 1- مشخصات گیاهشناسی صنوبر

صنوبر

نام فارسی

Cottonwood

نام انگلیسی

Populus

نام علمی

Salicaceae

خانواده

 

آشنایی با درخت، برگ، گل و چوب صنوبر

شکل 1- آشنایی با درخت، برگ، گل و چوب صنوبر

کاشت

گرچه درختان صنوبر در حاشيه رودخانه‌هاي تنگ و كم عرض، در اراضي ناهموار و حاشـيه‌اي رودخانه‌هاي دائمي به صورت تك درخت و يا رديف‌هاي درختي ديده مي‌شـوند اما وقتي بحث از كاشت صنوبر و زراعت چوب است زمين مورد نظر بايد از خصوصيات و ويژگي‌هاي يك زمين مطلوب براي كشت و كار برخوردار باشد. اين عرصه بايد كم شيب باشد تا امكان عمليات زراعي و آبياري در آن وجود داشته باشد. سنگلاخي، شيبدار، باتلاقي و ماندابي نباشد و تا حد امكان در معرض بادهاي گرم و سرد قرار نداشته باشد.

مناسب‌ترين خاك براي صنوبركاري خاكي است كه داراي بافت يكنواخت با نسبت مناسبي از ذرات رس (كمتر از 30درصد) و سيلت باشد. پس از انتخاب زمين، يك نوبت شخم عميق زمستانه و يك نوبت شخم قبل از كاشت به همراه حدود 30 تن كود حيواني پوسيده كه با خاك مخلوط شده لازم است. ابعاد و اندازه چاله‌هاي كاشت بستگي به نوع خاك، سن نهال و شرايط محيطي دارد. در خاك‌هاي غني و حاصلخيز ابعاد چاله كوچكتر و در خاك‌هاي ضعيف عمـق چاله را بيشتر در نظر مي‌گيرند. چاله كاشت بايد از قطري معادل 60 تا 80 سانتيمتر و عمق 60 -50 سانتيمتر برخوردار باشد. خاك درون چاله بايد مخلوطي از خاك سبك به همراه مواد آلي و كود پوسيده باشد.

بهترين زمان كاشت بسته به محل كاشت فرق مي‌كند. با اين وجود بهتر است يك ماه قبل از شروع فعاليت‌هاي حياتي گياه نسبت به كاشت آن اقدام كرد. كاشت نهال در نواحي گرمسيري كه داراي زمستان‌هاي ملايم هستند مي‌تواند در اواخر پاييز انجام شود ولي در نواحي با زمستان‌هاي سرد و بادهاي شديد بهتر است عمليات كاشت در اواخر زمستان انجام شود.

جنگل مصنوعی صنوبر

شکل 2- جنگل مصنوعی صنوبر

 

داشت

از اولين نيازهاي صنوبركاري در اختيار داشتن منابع آب دائمي، مطمئن و كافي است. نياز آبي صنوبرهاي چندساله در شـرايط مناطقي كه بارندگي آن‌ها در محدوده 350-250 ميلي‌متر در سال است حدود10000 تا 12000 مترمكعب در هكتار در سال برآورد مي‌شـود. براي نهالستان‌ها و كشـت‌هـاي انبوه اين مقدار تا 50 درصد افزايش پيدا مي‌كند. اين مقدار آب بايد به تدريج و در نوبت‌هاي مشخص در اختيار درختان قرار گيرد و مواردي مانند يكنـواختي دسترسي درختان مناطق مختلف به آب و ممانعت از هدر رفتن آب مورد توجه ويژه قرار گيرد. فاصله دو نوبت آبياري نيز بسيار اهميت دارد كه براي نهالستان‌ها و كشت‌هاي انبوه چهار تا پنج روز و براي درختان بزرگ و چند ساله هفت تا هشت روز يكبـار ميتواند مناسب باشد. البته دور آبياري در ماه‌هاي مختلف سال تفاوت مي‌كند. به طوري كه در ماه‌هاي اول بهار و اواخر شهريور و مهر ماه ميتواند كمي بيشتر و ماه‌هاي گرم سال (خرداد، تير و شهريور ماه) كمتر در نظر گرفته شود.

ميزان و مقدار مصرف انواع كودها در صنوبركاري‌ها بسته به سن، نوع گونه و وضعيت خاك متفاوت است. معمولاً پس از كسب اطلاع از وضعيت مواد و عناصر خاك اقدام به تعيين كود مناسب مي‌كنند. به صورت متداول كودهاي دامي و انواع كمپوست‌ها و بقاياي گياهي در هنگام آماده‌سازي و كودهاي شيميايي بسته به مقادير مورد نياز در سنين و مراحل مختلف رويشي به خاك اضافه مي‌شود. درختان صنوبر به سبب رشد سريع و توليد ماده آلي فراوان نياز به مواد غذايي مناسب دارند. كاربرد انواع كودهاي دامي و گياهي و نيز انواع كودهاي شيميايي به طـور محدود بـته به شرايط خاك منطقه در سنين اوليه رشد ( يك تا سه سال) ميتواند مورد استفاده قرار گيرد.

كودهاي فسفاته و پتاس سبب تسهيل چوبي شدن نهـال‌ها مي‌شوند. از طرفي افزايش بي‌رويـه كودهاي ازته سبب ابتلاي نهال‌ها به بيماري‌هاي قارچي مي‌شود و چوبي شدن آن‌ها را به تأخير مي‌اندازد.

برداشت

قطع درختان از پايين‌ترين قسمت تنه درخت و كمي به صورت مورب انجام مي‌گيرد. پس از قطع و انداختن درختان عمليات تبديل شامل، شاخه‌زني و قطع تنه به ابعاد نه و يا شش متري (با توجه به نوع مصرف) انجام مي‌گيرد و سپس بلافاصله به مراكز مصرف بارگيري و حمل مي‌شود.

برداشت چوب صنوبر

شکل 3- برداشت چوب صنوبر

 

كلاگري، محسن؛ باقري، رضا؛ قاسمي، رفعت اله. (1396). دستورالعمل فني كاشت، داشت و برداشت صنوبر. تهران: نشر آموزش کشاورزی

1401/05/16  -  حسین الماسی

در منطقه گرمسیری آیا رشد میکند و نوبت آب دهی در این مناطق چند روز یک بار می باشد . ما چند صنوبر کاشته و در حال حاضر برگهای آن مثل پائیز می‌ریزد ..مشکل کجاست ..راهنمائی کنید

پاسخ مدیر سایت: با سلام همراه گرامی صنوبرها نسبت به گرماي شديد حساس‌تر از سرماي زمستانه و يخ‌زدگي هستند و به‌خصوص آب‌هاي گرم را نمي‌پسندند. توصیه می‌شود در نواحي گرم و خشك كشور شامل نواحي جنوب، جنوب غربي، مركزي و غرب كشور به عرصه اكاليپتوس‌كاري اختصاص يابد. صنوبرها از جمله گونه‌هاي رطوبت‌پسند هستند كه در خاك‌هاي آبرفتي حاشيه رودخانه‌ها يا كانال‌هاي آبياري كه جريان آب سرد و خنك دارند به‌خوبي رشد مي‌كنند. در مناطق كم‌باران و نيمه‌خشك آبياري مناسب بهطوريكه آب پيرامون ساقه درخت را فرا گيرد و براي دست كم يك ساعت در اين حال باقي بماند ضروري است. نوبت‌هاي آبياري بايد به نحوي تنظيم شود تا خاك پاي درختان بيش از دو روز كاملا خشك نباشد. در فصل‌هاي گرم، آبياري با فاصله‌هاي كمتر لازم است. در صورت فاصله‌هاي زياد آبي و يا حجم كم آب، واكنش درختان به‌صورت پلاسيدگي برگ‌ها، تغيير رنگ و ريزش برگ‌ها خود را نشان مي‌دهد كه آسيب‌هاي بسياري را به گياه وارد مي‌كند. احداث جوي، پشته، تشتك پاي درختان و پاكسازي اين قسمت‌ها توصيه مي‌شود.  

1401/07/05  -  احمدی از قزوین

سلام و خدا قوت .بنده در استان قزوین زراعت چوب صنوبر راه انداختم و برای شروع ۱۵۰۰ متر زمین واسه این کار در نظر گرفتم که با فاصله ۲متر۲۰سانت دریک متر کاشتم امسال سال اول نهال هاست که کاشتم اندازه نهال ۱متر تا ۱نیم بود خریدم کاشتم ...زحمتی که برای شما داشتم برنامه کود دهی حیوانی و شیمایی را داشتم و روش کود دهی به چه صورت باشه راهنمایی کنید یعنی چال کردن کود یا محلول پاشی ودر چه زمانی باشه منظور برنامه داشته باشم درچه فصلی چه کود یا سم افت بزنم...باسپاس فراوان از شما بزرگوار

پاسخ مدیر سایت: با سلام همراه گرامی ميزان و مقدار مصرف انواع كودها در صنوبركاري‌ها بسته به سن، نوع گونه و وضعيت خاك متفاوت است. معمولا پس از كسب اطلاع از وضعيت مواد و عناصر خاك اقدام به تعيين كود مناسب مي‌كنند. به‌صورت متداول كودهاي دامي و انواع كمپوست‌ها و بقاياي گياهي در هنگام آماده‌سازي و كودهاي شيميايي بسته به مقادير مورد نياز در سنين و مراحل مختلف رويشي به خاك اضافه مي‌شود. جهت تقويت خاك از كود حيواني به ميزان 30 تن در هكتار استفاده مي‌شود. صنوبركاري‌ها كوددهي معمولا در سه مقطع صورت مي‌گيرد: 1-كوددهي قبل از كاشت كه كود حيواني همراه با شخم اوليه صورت مي‌گيرد. 2-كوددهي هنگام كاشت كه اضافه كردن كود به همراه خاك دستي در اطراف ريشه و پاي نهال انجام مي‌گيرد. 3- كوددهي بعد از كاشت كه در اين حالت كوددهي در پاي نهال و يا در داخل مسيرهاي آبياري در سال‌هاي بعد از كاشت انجام مي‌شود. در اين مرحله مي‌توان از كودهاي آلي، حيواني و يا شيميايي استفاده كرد. مقدار و نوع كود مصرفي بستگي به ميزان حاصلخيزي دارد. قبل از تقويت خاك بهتر است با اندازه‌گيري ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك از عناصر موجود در خاك اطلاع حاصل شود. معمولا بسته به بازه زمانی از کودهای مختلفی برای رشد درخت صنوبر استفاده می‌گردد، به عنوان مثال، در اوایل فصل بهار به طور معمول از کود اوره استفاده می‌گردد و در اوایل اردیبهشت از کود سولوپتاس استفاده می‌شود اوره و سولوپتاس را به روش آبیاری یا چالکود در اختیار گیاه قرار می‌دهند. معمولا به ازای هر درخت ۵ گرم کود اوره و ۱۰۰ گرم کود سولوپتاس توصیه می‌شود.

1401/08/23  -  علیرضادزفولیان

ایامیشوددرپاییزآذرماه درخت صنویرگاشت ممنون میشوم اگرراهنمایی کنید.وازدرخت بزرگ هرس کرد. وقلمه کردفشارد.دادداخل خاگ خواهش می کنم.من راراهنمایی کنید.شماره تماس خودم...09021753481منتظرم تشگر

پاسخ مدیر سایت: با سلام همراه گرامی بهترين زمان كاشت بسته به محل كاشت فرق مي‌كند. با اين وجود بهتر است يك ماه قبل از شروع فعاليت‌هاي حياتي گياه نسبت به كاشت آن اقدام كرد. كاشت نهال در نواحي گرمسيري كه داراي زمستان‌هاي ملايم هستند مي‌تواند در اواخر پاييز انجام شود ولي در نواحي با زمستان‌هاي سرد و بادهاي شديد بهتر است عمليات كاشت در اواخر زمستان انجام شود. صنوبرها از جمله درختاني هستند كه بهطور عمده از طريق قلمه تكثير مي‌شوند. قلمه‌گيري معمولا از شاخه‌هاي جوان يكساله، جست‌ها، پاجوش‌هاي حاصل از كنده يا مازاد شاخه‌هاي حاصل از هرس انجام مي‌گيرد. قلمه‌ها بايد از قسمت‌هاي مياني شاخه‌هاي جوان و جست‌هاي سالم گرفته شود، زيرا قسمت انتهايي و ابتدايي شاخه‌ها به علت ضخامت و نازكي بيش از حد، براي قلمه‌گيري مناسب نيستند. شاخه مورد نظر براي قلمه‌گيري بايد سالم، فعال و بدون آفت و بيماري باشد. يك قلمه مناسب بايد 20 تا 25 سانتي‌متر طول و يك تا 1.5 سانتي‌متر ضخامت داشته باشد. قلمه بايد داراي چهار تا پنج جوانه سالم، شاداب و فعال باشد. بهترين فصل قلمه‌گيري، پس از پايان يخبندان زمستانه است. قلمه‌ها بايد بلافاصله در زمين اصلي كاشته شوند.

1402/02/02  -  سید صادق

با سلام بندهدرآدربایجان شرقی در خاک حاصلخیزدراواخرزمستان ب شروع کاشت صنوبر نیگرا کرده ام ۵۰۰۰مساحت زمین و فاصله کاشت یک مبراست هر ۳ تا۴ روز آب می‌دهیم الان ۲۰ روز ک هیچ تغیری با جوانه ای مشاهده نمی‌شود لطفا راهنمایی بفرمایید از چگونگی کود دهی و کمک های لازم بکنید خیلیی ممنون میشم

پاسخ مدیر سایت: سلام! شرایطی که توصیف کرده‌اید نشان می‌دهد که ممکن است دلایلی برای عدم جوانه‌زنی و رشد صنوبر نیگرا وجود داشته باشد. در ادامه چند دلیل و راهکار احتمالی برای بررسی وضعیت و کمک به رشد نهال‌ها را ارائه می‌دهم: 1. شرایط کاشت و زمان جوانه‌زنی صنوبر نیگرا به طور معمول حدود ۲ تا ۳ هفته طول می‌کشد تا جوانه بزند. اما اگر بعد از ۲۰ روز هنوز هیچ تغییری دیده نشده، ممکن است شرایط محیطی، دمای هوا یا عمق کاشت تأثیرگذار بوده باشد. راهکار: دمای خاک: دمای خاک برای جوانه‌زنی باید حدود ۱۰ تا ۱۵ درجه سانتی‌گراد باشد. اگر دما پایین‌تر از این مقدار باشد، جوانه‌زنی ممکن است به تأخیر بیفتد. بررسی دمای خاک می‌تواند مفید باشد. عمق کاشت: بررسی کنید که نهال‌ها خیلی عمیق کاشته نشده باشند، زیرا ممکن است مانع از رسیدن اکسیژن به بذر شود و رشد را به تأخیر بیندازد. 2. آبیاری و زهکشی خاک آبیاری منظم لازم است، اما مطمئن شوید که زهکشی خاک به درستی انجام می‌شود. آب اضافه در خاک می‌تواند باعث غرق شدن ریشه‌ها و عدم جذب اکسیژن شود که از رشد نهال جلوگیری می‌کند. راهکار: بهبود زهکشی: اگر خاک بیش از حد مرطوب است، زهکشی بهتر می‌تواند کمک کند. بررسی کنید که آب به درستی از خاک خارج می‌شود. 3. کوددهی و تغذیه کوددهی در این مرحله باید با دقت انجام شود، زیرا نهال‌ها در مراحل اولیه رشد نیاز به تعادل دقیق نیتروژن، فسفر و پتاسیم دارند. پیشنهادات کوددهی: کود آغازین: استفاده از کودهای حاوی فسفر بالا (مانند کود 10-20-10 یا 5-10-5) می‌تواند به توسعه ریشه‌ها کمک کند و جوانه‌زنی را تسریع کند. زمان کوددهی: بهتر است کوددهی را بعد از مشاهده جوانه‌زنی انجام دهید، زیرا کوددهی زودهنگام ممکن است به بذرهای حساس آسیب بزند. 4. بررسی وضعیت بذر و خاک گاهی ممکن است بذرها یا نهال‌ها از نظر کیفیت مشکل داشته باشند. همچنین، آزمایش خاک به شما کمک می‌کند تا وضعیت تغذیه‌ای و pH خاک را بررسی کرده و مطمئن شوید که هیچ کمبودی وجود ندارد. پیشنهاد نهایی کمی صبر کنید و وضعیت را بررسی کنید. اگر تا چند هفته آینده جوانه‌زنی رخ نداد، می‌توانید با یک کارشناس محلی مشورت کنید و از سلامت بذرها و شرایط کاشت مطمئن شوید.

1402/03/21  -  مهدی مصدق

سلام وقتتون بخیر من امسال یکونیم هکتار صنوبر به فاصله دو نیم در دوونیم کاشتم نهالها رو هم مال خودم هست طولشون از ۴ تا ۶ متری هست میخاستم راهنماییم کنید که الان که خرداد ماه است و نهالها خیلی شاخه زدن احتیاج به هرس شاخه های پایین داره .آیا هرس بشه در رشد قطر درخت تاثیر داره . البته نیم هکتار پالونیا هم کاشتم که سال دومش هست که امسال کف برش کردم و الان دو متر جوانه زده برای افزایش قطر چه کودی را شما توصیه میکنید با تشکر

پاسخ مدیر سایت: 1. هرس درختان صنوبر هرس شاخه‌های پایین صنوبر به‌ویژه در مراحل اولیه رشد، می‌تواند به بهبود شکل و افزایش کیفیت چوب کمک کند. درخت صنوبر معمولاً به خاطر رشد سریع خود معروف است، و با هرس مناسب، می‌توانید به تمرکز انرژی درخت بر روی رشد تنه (افزایش قطر) کمک کنید. تأثیر هرس بر قطر درخت هرس شاخه‌های پایین به طور کلی به درخت کمک می‌کند تا انرژی خود را به سمت رشد عمودی و قطری هدایت کند. این کار باعث می‌شود تنه محکم‌تر و مستقیم‌تر رشد کند و چوب باکیفیت‌تری تولید شود. با این حال، هرس بیش از حد یا ناگهانی ممکن است موجب کاهش سرعت رشد شود، زیرا شاخه‌ها برای تولید غذا از طریق فتوسنتز حیاتی هستند. توصیه می‌شود شاخه‌های نزدیک به زمین و کوچک‌تر را هرس کنید و به تدریج این کار را انجام دهید تا درخت دچار استرس نشود. 2. کوددهی پالونیا برای افزایش قطر درختان پالونیا برای رشد سریع نیاز به تغذیه مناسب دارند. برای افزایش قطر درخت، می‌توانید از کودهایی با ترکیب مناسب استفاده کنید. توصیه‌های کوددهی کودهای نیتروژن بالا (N): نیتروژن باعث افزایش رشد شاخه‌ها و برگ‌ها و در نتیجه فتوسنتز بهتر می‌شود که برای افزایش قطر تنه ضروری است. کودهای حاوی فسفر (P) و پتاسیم (K): این عناصر به بهبود توسعه ریشه و استحکام ساقه و تنه کمک می‌کنند. پیشنهاد می‌شود از کودهای کامل NPK با نسبت مثل 10-10-10 یا 20-10-10 استفاده کنید. کودهای آلی: استفاده از کودهای حیوانی پوسیده یا کمپوست نیز می‌تواند مواد مغذی لازم را به خاک اضافه کرده و باعث افزایش رشد قطری شود. نکات پایانی برای هر دو گونه (صنوبر و پالونیا)، توصیه می‌شود که هرس به‌صورت تدریجی و دقیق انجام شود و کوددهی به صورت منظم و متناسب با نیازهای رشد درختان باشد. آزمایش خاک: می‌تواند به شما کمک کند تا مواد مغذی دقیق مورد نیاز درختان خود را بدانید و کوددهی مناسب‌تری داشته باشید.

1403/04/14  -  میلاد غلامی

سلام وقت بخیر ما ۴ سال است که تعداد ۲۰۰۰۰ راس درخت صنوبر ریشه دار کاشته ایم و قدشان هم اکنون ۵ الی ۶ متر است ولی امسال به یکباره برگشتن زرد شده و کم کم دارند همشون خشک می شن کود ندادم ولی آب به اندازه داده شده خواهش می کنم راهنمایی کنید چون همشون دارند از بین میرند ۰۹۱۸۵۱۸۲۹۰۲

پاسخ مدیر سایت: سلام! وضعیت زرد شدن و خشک شدن ناگهانی درختان صنوبر شما می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. چند نکته و دلیل احتمالی که باید بررسی شوند: 1. کمبود مواد مغذی (علی‌رغم آبیاری) حتی اگر آب به اندازه کافی داده شود، ممکن است خاک دچار کمبود مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و ریزمغذی‌ها (مثل آهن یا منگنز) شده باشد که موجب زرد شدن و ریزش برگ‌ها می‌شود. آزمایش خاک می‌تواند کمک کند تا مشخص شود آیا نیاز به کوددهی خاصی وجود دارد. 2. بیماری‌ها و آفات بیماری‌های قارچی یا باکتریایی و همچنین حمله آفات می‌تواند به سرعت سلامت درختان را تهدید کند. زرد شدن برگ‌ها می‌تواند نشانه بیماری‌هایی مانند پژمردگی ورتیسیلیومی یا بیماری زغالی باشد. بررسی دقیق تنه و برگ‌ها برای علائم بیماری‌ها یا حضور آفات ضروری است. استفاده از قارچ‌کش یا حشره‌کش مناسب در صورت تأیید بیماری یا آفت ممکن است لازم باشد. 3. آب‌گرفتگی یا خشکی خاک زیرین درختان صنوبر به رطوبت منظم نیاز دارند، اما تجمع بیش از حد آب در خاک (آب‌گرفتگی) می‌تواند باعث آسیب به ریشه‌ها شود و در نتیجه زرد شدن برگ‌ها رخ دهد. بررسی وضعیت زهکشی خاک مهم است. 4. تغییرات ناگهانی دما یا شرایط آب و هوایی تغییرات دما یا هوای غیرمعمول ممکن است شوک به درختان وارد کرده و موجب زرد شدن برگ‌ها شود. به ویژه اگر درختان به دمای خیلی بالا یا پایین و یا بادهای شدید مواجه شده باشند. 5. شوری خاک یا آب اگر آبیاری با آبی دارای شوری بالا انجام شده باشد، یا خاک شما شور شده باشد، این امر می‌تواند به ریشه‌ها آسیب برساند و موجب زرد شدن برگ‌ها شود. پیشنهادات اولیه آزمایش خاک: اولین قدم این است که خاک را آزمایش کنید تا از وضعیت مواد مغذی و pH خاک اطمینان حاصل کنید. بررسی درختان برای علائم بیماری یا آفت: تنه، شاخه و برگ‌ها را بررسی کنید. بهبود زهکشی در صورت نیاز: مطمئن شوید که آب اضافی در خاک باقی نمی‌ماند. در صورت امکان، می‌توانید با یک کارشناس محلی مشورت کنید تا از نزدیک وضعیت درختان را بررسی و راه‌حل مناسبی ارائه کند.