مشخصات گیاه‌شناسی اقاقیا
اقاقیا با نام علمی (Robinia pseudoacacia) از خانواده (Fabaceae)، ارتفاع اقاقیا می‌تواند به ۱۵ الی ۲۰ متر هم برسد و برگ‌های این درخت به شکل خوشه‌ای هستند که از 9 تا 19 برگچه بیضی یا تخم مرغی شکل تشکیل شده و طولی حداکثر 4 تا 5 سانتی‌متری دارد. برگچه‌ها صاف و بسیار نازک هستند که در سطح فوقانی سبز روشن و در سطح تحتانی مایل به خاکستری می‌باشند. گل‌های اقاقیا به صورت خوشه‌هایی به طول 10 تا 25 سانتی‌متر از درخت آویزان هستند و به صورت هرمافرودیت می‌باشند. هر گل، نخودی مانند و بسیار خوشبو و به طول 2 سانتی‌متر است. نیام‌ها به صورت خوشه‌های آویزان با حدود یک سانتی‌متر عرض و 5 تا 10سانتی‌متر طول است که به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز، براق یا کدر است .این گیاه دارای میوه‌هایی لوبیا شکل است که دانه‌ها در داخل میوه‌ها جای دارند. فصل گلدهی این درخت در اواسط بهار می‌باشد.
جدول1- مشخصات گیاه‌شناسی اقاقیا
|
نام فارسی
|
اقاقیا
|
|
نام انگلیسی
|
Black locust
|
|
نام علمی
|
Robinia pseudoacacia
|
|
خانواده
|
Fabaceae
|
شکل 1- آشنایی با درخت، برگ، گل و میوه درخت اقاقیا
شرایط نگهداری درخت اقاقیا
نور: اقاقیا برای رشد بهینه به نور کامل خورشید نیاز دارد و در هوای خشک و آفتابی به خوبی رشد می‌کند.
دما: اقاقیا طیف وسیعی از دماهای مختلف را تحمل می‌کند و حتی در زمستان دمای 30- درجه را هم تحمل می‌کند. با گرمای تابستان مشکلی ندارد اما در مناطقی که گرمای تابستان آن شدید است، اگر در مکان نیمه سایه کاشته شود و به طور منظم آبیاری شود، شادابی و طراوت و رشد بهتری خواهد داشت.
بطور کلی اقاقیا گرما و سرمای شدید را تحمل کرده، حداقل دمای قابل تحمل آن 15ـ درجه سانتی‌گراد است. اقاقیا در هوای خشک و آفتابی به خوبی رشد می‌کند.
رطوبت و آبیاری: اقاقیا به کم آبی مقاوم است. بهتر است نهالهای این درخت به صورت منظم آبیاری شوند تا بتوانند رشد خوبی داشته باشند. در مورد گیاهان جوان که ریشه گسترده‌ای ندارند بهتر است آبیاری منظم‌تر صورت بگیرد اما در حالت دیگر گیاهان را می‌توانیم با فاصله زمانی بیشتری آبیاری کنیم. چنانچه درختان اقاقیای چتری را زمانی که سطح خاک تا عمق 2 تا 3 متر خشک شد آبیاری کنیم، رشد بهتری خواهد کرد.
خاک و کوددهی: اقاقیا گیاهی کم توقع است و انواع مختلف خاک را تحمل می‌کند یعنی در هر نوع خاک اعم از خشک و فقیر به شرط آنکه غرقاب نباشد رشد می‌کند. این گیاه در خاک‌های آهکی، شیرین و حاصلخیز، که آب فراوان در خود نگه نمی‌دارد، خوب رشد می‌کند و پرورش آن در خاک قلیایی باعث عدم جذب آب و زرد شدن برگ‌ها می‌شود.
کوددهی یکبار در سال کفایت می‌کند و به محلول‌های غذایی نیاز ندارد مگر آنکه به دلیل بافت خاک دچار کمبود آهن و زردی ناشی از آن شود، که در این صورت میتوان هر 3-2 ماه یکبار از کودهای آهن استفاده کرد.
هرس: اقاقیا را در ۲ فصل تابستان و زمستان هرس می‌نمایند. در صورت حذف پاجوش‌های این گیاه، تاج درخت، شکلی چتری و توپی به خود می‌گیرد.
تکثیر: از طریق کاشت بذر و یا جدا کردن و کاشت ریشه جوش‌ها در فصل پاییز و یا قلمه‌های ریشه در فصل زمستان امکان‌پذیر است.
آفت و بیمارهای درخت اقاقیا
خشک شدن درخت اقاقیا: یکی از مهم‌ترین عوامل این امر را وجود قارچ فوزاریوم بیان کرده‌اند. این قارچ به راحتی از بین نمی‌رود و لذا برای پیشگیری از وجود آن بر روی درخت توصیه می‌شود که به درختان از نظر آبیاری و تغذیه بسیار رسیدگی شود، از ضعف عمومی درخت جلوگیری کرده و بهداشت لوازم باغبانی در نهالستان مدیریت شود.
شته اقاقیا: از آفات مهم درخت اقاقیا، چوب‌خوار و شته است که برای مبارزه با آن در فصل بهار با سم روغنی سم‌پاشی کرده و سه هفته پس از اولین نوبت، این کار را تکرار کنید و برای مبارزه با شته، برگ‌های آلوده به شته را از گیاه جدا کنید، همچنین می‌توانید از سم‌های شیمیایی نظیر کنفیدور استفاده نمایید.