علایم بیماری فایتوپلاسمایی خشکیدگی و زردی نواری برگ نخل خرما
علایم بیماری زردی نواری خرما در ایران، با آنچه در بالا توضیح داده شد متفاوت است. در این بیماری، برگچه‌ها در برگ‌های آلوده از نوک خشک می‌شوند. افزون بر علایم توضیح داده‌شده، علایم دیگر این بیماری کوچک شدن برگ، افزایش فاصله میانگره‌ها و تجمع برگچه‌ها و نخی شدن برگچه‌ها هستند. علایم زردی به‌صورت نواری در برگچه‌ها دیده می‌شود.
عامل بیماری
فایتوپلاسماهایی از گروه هفت و شش، با این بیماری در ایران گزارش شده است که با توجه به کشت میانه‌کاری شبدر و یونجه با نخیلات، این گیاهان می‌توانند همچون منابع زمستان‌گذران عامل بیماری عمل کنند. از آنجایی که انتقال با پیوند در نخیلات امکان‌پذیر نیست، تزریق آنتی‌بیوتیک اکسی‌تتراسایکلین به تنه درختان دچار علایم، ضمن اثبات بیماری‌زایی فایتوپلاسما، می‌تواند سبب بهبود علایم ناشی از این بیماری در نخل خرما شود.
شکل1- گیاه آلوده با علایم شدید زردی و خشکیدگی برگ
اپیدمیولوژی بیماری
حشرات مکنده مختلفی از نخیلاتی که علایم زردی نواری دارند جداسازی شده‌اند. بررسی‌های مولکولی نشان می‌دهد که تعدادی از حشرات مکنده جمع‌آوری شده، آلوده به فایتوپلاسماهای عامل بیماری زردی نواری خرما در ایران هستند، ولی به سبب نامشخص بودن بیولوژی این حشرات، آزمایش‌هایی برای اثبات ناقل بودن آن‌ها در حال انجام است.
مدیریت بیماری فایتوپلاسمایی زردی نواری و خشکیدگی برگ خرما
1-رعایت نکات بهداشتی باغ‌ها در فصل زمستان یا پاییز، قطع‌کردن و ریشه کنی درختان خشکیده بر اثر زوال کشنده و خارج‌کردن آن‌ها از نخلستان در پاییز و زمستان.
2- مبارزه با آفات مکنده زنجره، زنجرک و سنک موجود در نخلستان‌ها. با توجه به نبود اطلاع از بیولوژی زنجرک‌ها یا سنک‌های ناقل بالقوه در نخلستان‌ها، با به‌کارگیری برخی از روش‌های کنترل تلفیقی، می‌توان آفات را در باغ‌های آلوده مدیریت کرد. این روش‌ها عبارتند از: هرس به‌هنگام زمستانه و تابستانه (بهمن ماه و تیر ماه) و حذف برگ‌های پایینی برای از بین بردن تخم‌های تابستان و زمستان‌گذران، استفاده از نوار زرد و کارت زرد، تغذیه و تقویت کافی درختان در زمان مناسب و استفاده از سموم مناسب و توصیه‌شده با مقادیر سفارش‌شده از جمله دسیس یا دلتامترین به نسبت 0.5 در هزار با توانایی اختلال در سیستم عصبی آفات مکنده.
3- مبارزه با علف‌های هرز یک‌ساله و چندساله مثل حلفه، مرغ، نی، سوروف، اویارسلام، کهورک، خارشتر، قیاق، تاج‌خروس، شیرین‌بیان، پیچک صحرایی و سلمه‌تره با روش تلفیقی و ریختن بقایای خشک‌شده آن‌ها در فاصله بین درختان خرما.
4- خودداری از کاشت میانه‌کاری یونجه و شبدر با خرمابن‌ها
5- آبیاری مناسب با مدت زمان زیاد در آغاز فصل زراعی الزامی است.
6- استفاده از پاجوش‌های گواهی‌شده و کشت بافت برای تکثیر نخیلات