زراعت چوب
زراعت چوب به کاشت و بهره‌برداری درختان تندرشد چوبی زودبازده مانند گونه‌های صنوبر، بید و اکالیپتوس به‌منظور تأمین مواد اولیه صنایع چوب و کاغذ (تخته فیبر، خمیر کاغذ، مبلمان، کبریت‌سازی، تخته خرده چوب، ام‌دی‌اف و غیره) با طول دوره بهره‌برداری مشخص در اراضی منابع ملی (در قالب قرارداد ماده 3 قانون حفاظت و بهره‌بردای)، زمین‌های دولتی متعلق به سازمان‌ها و نهادهای دولتی و همچنین در اراضی زراعی اشخاص (مستثنیات) اطلاق می‌شود.
مزایای زراعت چوب
-کاهش فشار بیرویه به عرصه‌های جنگلی و درنتیجه پایداری جنگل‌های طبیعی
-تأمین نیازهای مواد اولیه چوبی کشور
-ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در صنایع مرتبط با چوب
-ارتقای سطح معیشت بهره‌برداران
-ویژگی‌های درختان صنوبر برای زراعت چوب
-تندرشد بودن
-امكان كشت در شرايط اقليمي مختلف كشور
-توان استقرار در اراضي كم‌بازده و سيل‌گير حاشيه رودخانه‌ها
-قابليت كشت در سطوح كوچك، بزرگ، تك درخت، توده‌اي، رديفي و بادشكن
-عملکرد زیاد توليد چوب (یش از 35 متر مكعب در هكتار در سال)
-امكان بهره‌برداري در دوره‌هاي كوتاه مدت 4 و 6 ساله
-آسانی تكثير با قلمه
-امكان كشت تلفیقی یا مخلوط با گونه‌های زراعی
-كاربرد فراوان وگسترده چوب آن در صنايع چوب و کاغذ و نيز مصارف روستایي و سنتي
شکل1- زراعت چوب
نیاز چوبی کشور
چشم‌انداز نیاز آینده صنایع چوب کشور براساس رشد جمعیت و سرانه مصرف چوب برای دوره 10ساله نزدیک به 12 میلیون مترمکعب چوب است. تولید این مقدار چوب با توجه به مقدار رویش ارقام پرمحصول صنوبر از طریق زراعت چوب در سطح 300 هزار هکتار امکان‌پذیر است.
ارقام پرمحصول و سازگار
مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها و مراتع کشور در طی نیم قرن گذشته در زمینه معرفی ارقام سازگار و پرمحصول که باعث ارتقای عملکرد تولید چوب در واحد سطح و نیز اقتصادی کردن زراعت چوب می‌شود، دستاوردهای مهمی داشته است. در این ارتباط، حدود 30 رقم پرمحصول و سازگار صنوبر برای 18 استان مستعد صنوبرکاری معرفی شده که از آن جمله می‌توان به پنج رقم تجاری صنوبر مفید، رحمتی، گیلدار، البرز و سالاری اشاره کرد.
مناطق مستعد زراعت چوب
راضي واقع در غرب گيلان تا شرق مازندران و استان گلستان از توانایي‌ها و استعدادهاي فراوان براي زراعت چوب برخوردارند. اين مناطق به‌دليل اقليم مناسب، دوره رويش طولاني و خاك مناسب از مناطق ايده‌آل كشور براي زراعت چوب محسوب می‌شوند.
در اين مناطق، اراضي بسياري در حاشيه رودها، زمین‌های رهاشده و اراضي كوهستاني وجود دارند كه مي‌توان در آن‌ها به کاشت درختان تندرشد صنوبر اقدام کرد. غرب و شمال غرب كشور نیزدارای اراضي مستعد براي کاشت درختان صنوبر هستند. برخورداري از جريانات آب و هوای مرطوب مديترانه‌اي، جريان يافتن رودخانه‌هاي دائمي كوچك و بزرگ و وجود اراضي فراوان در حاشيه اين رودخانه‌ها و خاك غني و حاصلخيز سبب شده است تا امكان توسعه زراعت چوب در اين بخش از کشور فراهم شود. در سایر مناطق كشور مانند استان‌هاي مركزي و شمال شرقي نيز به فراخور شرايط اقليمي، در برخی قسمت‌ها و به‌ویژه در بخش‌هاي كوهستاني و اراضي واقع در حاشيه رودهاي دائمي، توان مناسبی براي زراعت چوب وجود دارد. همچنين، استان‌هاي واقع در مناطق گرمسيري كشور مانند استان خوزستان به سبب برخورداري از جريانات دائمي و پرآب رودخانه‌هاي خود ازجمله مناطق مستعد زراعت چوب با درختان اکالیپتوس است.