توصیه کلی برای کاربرد کود در غلات بایستی بر اساس آزمون خاک انجام گیرد. اما از آنجایی که انجام آزمون خاک همیشه و همه جا امکان پذیر نمیباشد، در چنین شرایطی میتوان از نتایج تحقیقات انجام شده قبلی (توصیه منطقه ای) استفاده نمود. گاهی اوقات در مناطقی که امکان آزمون خاک موجود نبوده و یا قبلا تحقیق صورت نگرفته باشد، میتوان توصیه عمومی را بکار برد: برای عملکردهای بالا، مصرف 150تا 250 کیلوگرم نیتروژن خالص و یا معادل 300 الی 400 کیلوگرم اوره در هکتار توصیه میگردد. میتوان بجای اوره از نیترات آمونیوم استفاده نمود. اگر بجای اوره از نیترات آمونیوم استفاده گردد، در اینصورت باید مقدار کود اوره مصرف شده را در ضریب 1.5 ضرب نمود. کودهای نیتروژنی بایستی با 3 تقسیط مصرف شود. بسته به میزان عملکرد، 200-300 کیلوگرم کودهای پتاسیمی نصف مقدار قبل از کاشت از منبع سولفات پتاسیم و نصف دیگر از منبع کلرور پتاسیم بصورت سرک همراه با آبیاری توصیه میشود. در مصرف گوگرد نیز 500-400 کیلوگرم در هکتار همراه با مواد آلی و باکتریهای تیوباسیلوس توصیه میشود.
درمورد روی و سایر عناصر ریز مغذی بسته به میزان عملکرد، حدود 50 کیلوگرم در هکتار سولفات روی، 200 کیلوگرم در هکتار سولفات آهن، 50 کیلوگرم سولفات منگنز، 20 کیلوگرم در هکتار اسید بوریک و 15 کیلوگرم در هکتار سولفات مس میباشد. بهتر است سولفاتها به صورت نواری در فاصله 10-5 سانتیمتری کنار و زیر بذر قرار داده شوند در غیر اینصورت میتوان کودهای مورد نظر را با نسبت 5:1 با خاک مخلوط و با شخم زیر خاک نمود. در صورتیکه قبل از کشت، این کودها مصرف نشده باشند، میتوان کود میکرو معدنی را با غلظت 5 در هزار در 2 نوبت (زمان 8-6 برگی و 2 هفته بعد) محلول پاشی نمود.
درصورت استفاده از کود کامل ماکرو قبل از کاشت، توصیه کودی به صورت کود کامل ماکرو به میزان 300 الی 400 کیلوگرم در هکتار قبل از کشت بوده و در بهار نیز با مصرف 200 کیلوگرم اوره و 150 کیلوگرم کلرور پتاسیم و 20 کیلوگرم کود کامل آبیاری به صورت سرک در دو مرحله برگی همزمان با کولتیواتور زدن و قبل از گلدهی انجام گیرد. ضمنا باید در نظر داشت در شرایطی که گیاه تحت تنش قرار دارد و یا در اوج نیاز غذایی خود باشد (پیش از شروع گلدهی در گیاهان زراعی و یا حدود دو ماه و نیم پس از شکوفه دهی در درختان میوه)، چون توانمندی خاک برای تامین به هنگام عناصر غذایی مورد تردید است، در چنین شرایطی، مصرف حدود 25 تا 50 کیلوگرم در هکتار کود آبیاری کامل (18 18-18+Micronutrients-EDTA) توصیه میشود.
توصیه کودی گندم در شرایط دیم: توصیه کودهای نیتروژنی در شرایط دیم تابع میزان بارندگی و پراکنش آن میباشد. معمولا توصیه کودی در شرایط دیم یک دوم الی یک سوم شرایط آبی است. کود اوره 100 الی 200 کیلوگرم در هکتار (با توجه به میزان و پراکنش بارندگی مناسب)، در مورد کود فسفاتی (حد بحرانی فسفر در شرایط دیم حدود 5 میلی گرم در کیلوگرم است)، در صورتی که میزان فسفر خاک کمتر از حد بحرانی باشد، 50 کیلوگرم در هکتار کود فسفاتی (همراه با بذر مصرف شود) توصیه میشود. سولفات پتاسیم یا کلرید پتاسیم با توجه به اینکه پتاسیم در مقاومت به خشکی نقش مهمی ایفا میکند، میزان 50 تا 100 کیلوگرم این کودها در هکتار براساس میزان اولیه پتاسیم خاک توصیه میگردد. ضمنا میتوان از سولفات روی به میزان 20 کیلوگرم در هکتار نیز استفاده نمود.
زمان و نحوه مصرف: به طور کلی در تمام محصولات زراعی از جمله غلات، لازم است تمام کودهای محتوی عناصر غیر پویا نظیر کود کامل ماکرو، اوره با پوشش گوگردی (SCU)، کودهای فسفاتی، سولفات پتاسیم، انواع کودهای گوگردی، سولفات منگنز، سولفات روی، سولفات مس و کود کامل میکرو معدنی، قبل از کاشت و در عمق ریشه گیاه، ترجیحا با استفاده از دستگاه کودکار-بذرکار مصرف شوند و بقیه کودهای محتوی عناصر پویا نظیر کودهای نیتروژنی، نیترات پتاسیم، کلرور پتاسیم، سولفات منیزیم، کود کامل ماکرو محلول در آب کود ( آبیاری=کریستالون)، کلاتهای محتوی عناصر ریز مغذی و اسید بوریک بصورت سرک و ترجیحا همراه با آب آبیاری مطابق با نیاز گیاه به تقسیط و یا به صورت محلولپاشی مصرف گردند.
ملکوتی، م ج، پ کشاورز و ن کریمیان .1387 . روش جامع تشخیص و توصیه بهینه کود برای کشاورزی پایدار. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس تهران680 . صفحه