مقاله آشنایی با تاثیرات کود سوپر فسفات تریپل بر گیاهان

فسفر قابل استفاده در کود، بر پایه پنتا اکسید فسفر محاسبه می‌شود. سوپرفسفات‌ها شامل سوپرفسفات ساده SSP (حاوی 20 درصد پنتا اکسید فسفر) و سوپر فسفات غلیظ TSP (حاوی 46 درصد پنتا اکسید فسفر) می‌باشند. سوپرفسفات ساده از اثر اسیدسولفوریک ‌بر خاک فسفات تهیه می‌شود. ساخت سوپرفسفات تریپل (شکل 1)  طی دو مرحله انجام می‌شود. در مرحله نخست از تاثیر اسیدسولفوریک بر آپاتیت (خاک فسفات)، اسید فسفریک به دست می‌آید، در مرحله دوم، اسید فسفریک را از گچ جدا کرده و مجددا آن را روی خاک فسفات تازه می‌ریزند، منتهی در این فعل و انفعالات بر خلاف فرایند ساخت سوپر فسفات ساده، گچ تولید نمی‌شود.

 

 

کود سوپر فسفات تریپل

شکل 1- کود سوپرفسفات‌تریپل

تاثیر کود سوپرفسفات‌تریپل بر گیاهان

کود سوپر فسفات‌تریپل از مواد مغذی غیرآلی تشکیل شده است که برای بازیابی اجزای خاک ضروری، برای کشاورزی استفاده می‌شود و دارای عیار بالایی از فسفر است که بالا بودن عیار فسفر در این کود (سوپرفسفات غلیظ)، باعث کاهش میزان مصرف و نیز کاهش هزینه حمل و نقل می‌گردد و نیز برخلاف سوپر فسفات ساده، گچ به صورت ناخالص در این کود وجود ندارد. سوپرفسفات سه‌گانه (سوپرفسفات‌تریپل) نوعی فسفات است که به راحتی در دسترس است. فسفر موجود در این ترکیب توسط گیاهان برای تولید قند در طی فرایند فتوسنتز استفاده می‌شود و نیز باعث تقویت رشد گیاهان می‌گردد. سوپرفسفات‌تریپل نه تنها رشد ریشه را تحریک می‌کند، بلکه باعث افزایش رشد شکوفه‌ها و نیز تولید میوه‌های بزرگتر می‌گردد. فسفر موجود در این کود به استقرار سیستم ریشه‌ای سالم در ابتدای رشد کمک می‌کند و گیاهان را تشویق می‌کند تا مجموعه متراکمی از ریشه‌های جدید را ایجاد و همزمان با رشد، ریشه‌های موجود را تقویت کنند. غلظت فسفات محلول در خاک خیلی پایین است و مقدار فسفر آن ثابت است. گیاهان بیشتر فسفر را از خاک جذب می‌کنند و مقدار جذب فسفر از خاک، به بافت و ترکیب خاک، مقدار کود فسفر مصرفی، نحوه کوددهی و PH آن بستگی دارد (مناسب‌ترین PH برای جذب فسفر از خاک توسط درختان میوه (شکل 2 و 3) 6/5 تا 7 می‌باشد). میزان محلول بودن و حرکت کود فسفر در خاک بسیار محدود است بنابراین باید کود سوپرفسفات‌تریپل را قبل از کاشت به خاک داد و آنها را مستقیما در ناحیه توسعه ریشه قرار داد. فسفر موجود در این کود برای ازدیاد تولید دانه، بهبود کیفیت محصول، افزایش مقاومت ساقه، بلوغ زود هنگام محصول مناسب است. لازم به توضیح است که قسمت اعظم کود فسفره‌ای که به خاک داده می‌شود در سال اول به صورت قابل جذب گیاه باقی می‌ماند و بخش کمی نیز طی سال‌های آینده، قابل جذب می‌گردد. حداکثر میزان محلول فسفر در PH  6 تا 5/6 مشاهده می‌شود. بنابراین رساندن PH خاک به این حدود می‌تواند در افزایش محلول بودن و جذب فسفر مؤثر باشد. تغییر PH خاک در خاک‌های اسیدی با اضافه کردن آهک و در خاک‌های قلیایی با اضافه کردن گوگرد یا کودهای اسیدی انجام‌پذیر است. مصرف مقدار زیادی کود حیوانی نیز می‌تواند در نقصان PH خاک
مفید باشد.

علائم کمبود فسفر در انگور

شکل 2- علائم کمبود فسفر در انگور


نمونه‌ای دیگر از کمبود فسفر در گیاهان

شکل 3- نمونه‌ای دیگر از کمبود فسفر در گیاهان

 

 

ملکوتی،  محمدجعفر (1394). توصیه بهینه مصرف کود برای محصولات کشاورزی در ایران (چاپ سوم). تهران: انتشارات مبلغان تهران.

ارسال نظر