كودهاي پتاسيمی
روش مصرف كودهای پتاسيمی نسبت به مقدار كود، شرايط خاك و نوع گياه فرق خواهد كرد. اصولاً اگر ميزان پتاسيمي كه مصرف ميشود پایين بوده و از طرفي ميزان پتاسيم قابل جذب خاك نيز پايين و ظرفيت تثبيت پتاسيمي خاك نيز بالا باشد در اين صورت بهتر است كود پتاسي كمي قبل و يا موقع كشت گياهان يك ساله و به صورت نواري يا كپهاي كنار و نزديك آنها به كار برده شود، زيرا در غير اين صورت مصرف نسبي كود بيشتر ميشود. به علاوه مقدار تثبيت اين عنصر به وسيله خاك نيز كم ميشود.
براي گياهاني كه درخاكهاي سبك كشت ميشوند به دليل آبشويي زياد پتاسيم و در خاكهاي با ظرفيت تثبيت بالا و حاوي كانيهاي رسي دو به يك (2:1)، مصرف كود پتاسيمي در دو يا سه نوبت توصيه ميشود، نوبت اول موقع كاشت يا كمي قبل از آن و نوبتهاي بعدي در حين رشد و به صورت سرك و از منبع كلرورپتاسيم ارجحيت دارد. در مورد درختان جايگذاري كود پتاسيمي به روش چالكود و يا كانالكود در حدود منطقه فعاليت ريشهها روش مناسبي است.
ساختن كودهاي پتاسيمي عمدتاً بر مبناي استخراج نمكهاي پتاسيمي از رسوباتي كه خود از تبخير درياچهها و درياهاي بسته تشكيل شده در دورانهاي مختلف زمينشناسي و يا از طريق خشكاندن آب درياچههاي نمكي به وجود آمدهاند، قرار دارد.
كلرورپتاسيم (MOP)
رايجترين كود پتاسيمي بوده و از كانيهاي محتوي پتاسيم به دست ميآيد. با وجود آن كه ساخت اين كود طي چند مرحله انجام ميگيرد، مقدار انرژي مورد نياز براي توليد آن به مراتب كمتر از انرژي لازم براي ساختن كودهاي ازتي و فسفاتي است. بنابراين، هزينة توليد كودهاي پتاسيميكمتر از كودهاي ازتي و فسفاتي ميباشد. كلرورپتاسيم محتوي 50 درصد پتاسيم (60 درصد اكسيد پتاسيم) بوده و حلاليت آن در آب حدود 26 درصد و مصرف سرك آن رايج است. با آن كه حدود 92 درصد كودهاي پتاسيمي مصرفي جهان را كلرورپتاسيم تشكيل ميدهد، ليكن در برخي شرايط، حضور يون كلر مطلوب نميباشد.
اين حالت عمدتاً براي گياهاني نظير سيبزميني مخصوصاً هنگامي كه مصرف سيبزميني به صورت تازه مطرح نبوده و از سيبزميني براي تهيه نشاسته استفاده ميگردد، صادق است. وجود كلر اضافي در انتقال نشاسته در گياه وقفه ايجاد كرده و بدين سبب عملكرد سيبزميني كاهش مييابد. در گياه توتون مصرف كلرورپتاسيم باعث كاهش كيفيت سوخت برگهاي توتون ميگردد و همچنين عملكرد الياف در كنف كاستي ميپذيرد. برخي از مشاهدات گوياي آن است كه كلر ناشي از كاربرد كلرورپتاسيم در تاكستانها، سبب كاهش قند انگور ميگردد.
سولفات پتاسيم (SOP)
در شرايطي كه يون كلر براي گياه نامناسب باشد، بهتر است پتاسيم به صورت سولفات و يا نيترات باشد. اين كودها به طور معمول از اثر اسيد سولفوريك و يا اسيدنيتريك بر كلرورپتاسيم به دست ميآيد. سولفات پتاسيم محتوي 40 درصد پتاسيم ( 50 درصد اكسيد پتاسيم) بوده و در دماي معمولي حدود 12 درصد آن در آب حل ميشود. درصد حلاليت نيترات پتاسيم نيز بسيار بالا بوده و به سهولت ميتواند به صورت سرك براي
محصولات مختلف و مخصوصاً در سبزيها و گلهاي بريده استفاده شود.
نيترات پتاسيم
نیترات پتاسیم داراي 38 درصد پتاسيم و 14درصد نیتروژن بوده و حلاليت آن در آب در دماي معمولي نزديك به 35 درصد است. نيترات پتاسيم از اثر اسيدنيتريك بر كلرورپتاسيم حاصل گرديده و در صورت دارا بودن نيتراتهاي آمونيوم و يا سديم، جداسازي آن از طريق واكنشهاي شيميايي امكانپذير است. مزيت عمدة اين كود در مقايسه با كلرورپتاسيم همراه نداشتن كلر، و بالا بودن غلظت مادة غذايي آن است.