آشنایی با کودهای فسفری

منابع کودی فسفر

سنگ‎های فسفات: واکنش پذیرترین سنگ فسفات (PR) آن‎هایی هستند که حاوی فرانکولیت (یک آپاتیت حاوی آهن وکربنات) می‎باشد. سنگ فسفات به خوبی خردشده می‎تواند فسفر قابل دسترس کافی برای گیاهان را در خاک‎های با pH پایین فراهم کند. سنگ فسفات به طور وسیعی برای زراعت گیاهانی مثل کتیرا، نخل روغنی و قهوه در خاک‎های بسیار اسیدی به کار می‎روند. شرایط آب و هوایی گرم، خاک‎های مرطوب و فصل رشد طولانی، سودمندی RP را افزایش می‎دهد.

اسید فسفریک: اسید فسفریک (H₃PO₄)، یا اسید سبز یا اسید حاصل از فرایند تر، حاوی 24-17 درصد فسفر (P₂O₅ 39%-55%) بوده و از طریق واکنشRP با H₂SO₄ ساخته می‎شود. اسید فسفریک مخصوص کشاورزی، برای اسیدی کردن سنگ فسفات و ساخت فسفات‎های کلسیم و آمونیوم به کار می‎رود. همچنین می‎تواند به خاک و یا آب آبیاری، به خصوص در زمین‎های قلیایی و آهکی تزریق شود.

فسفات‎های کلسیم: سابقا کودهای فسفات کلسیم، سوپر فسفات ساده، سوپر فسفات تریپل، سوپر فسفات غنی شده مهمترین منابع P بودند. برخلاف اسید فسفریک و فسفات‎های آمونیوم، سوپر فسفات‎ها هیچ اثر محسوسی بر pH خاک ندارند.

سوپر فسفات ساده (SSP) حاوی 9.5-7 درصد فسفر (P₂O₅ 16%-22%) می‎باشد. سوپر فسفات ساده یک منبع عالی برای گوگرد و فسفر می‎باشد.

سوپر فسفات تریپل (TSP) حاوی 23-17 درصد فسفر (P₂O₅ 44%-52%) می‎باشد. سوپر فسفات تریپل یک منبع فوق‎العاده فسفر بوده و غلظت بالای فسفر در آن یک مزیت می‎باشد زیرا حمل و نقل، انبارداری و جا‎به‎جایی بخش مهمی از هزینه کل مصرف کود را شامل می‎شود.

فسفات آمونیوم: فسفات آمونیوم از طریق واکنش اسید فسفریک با NH₃ به دست می آید. مونو آمونیوم فسفات (MAP) حاوی 13-11 درصد نیتروژن و 24-21 درصد فسفر (P₂O₅ 48%-55%) می باشد. دی آمونیوم فسفات (DAP) حاوی 21-18 درصد نیتروژن و 23-20 درصد فسفر (P2O5 46%-53%) می‎باشد. مونو و دی آمونیوم فسفات بصورت گرانول بوده و محلول در آب می باشند و همچنین بصورت مستقیم به عنوان کود های استارتر استفاده می‎شوند.

پلی فسفات آمونیوم: پلی فسفات آمونیوم (APP) از طریق واکنش اسید پیروفسفریک با آمونیاک به دست ِ می‎آید. APP مایع یک منبع رقابتی فسفر بوده که می‎تواند بصورت مستقیم و یا در ترکیب با سایر کودهای مایع بکار رود. معمولا کود UAN و APP با هم ترکیب شده و بصورت نواری زیر خاک مصرف می‎شوند.

فسفات پتاسیم: محصولات فسفات پتاسیم شامل KH₂PO₄ و K₂HPO₄ می‎باشند. آن‎ها محلول در آب هستند و معمولا در صنعت باغبانی به کار می‎روند. میزان بالای پتاسیم و فسفر آن‎ها باعث شده که به عنوان موادی که هر دو عنصر را به میزان کافی دارا هستند بسیار مورد استقبال قرار گیرند. به علاوه، آن‎ها برای محصولات خانواده سولاناسه مانند سیب زمینی، گوجه فرنگی و بسیاری از سبزیجات برگی که به غلظت های بالای Cl^- در KCl حساس اند، کاملا ایده آل و مناسب می‎باشند. به علت شاخص نمک پایین آن‎‌ها، وقتی نزدیک بذر پخش شوند، آسیب به جوانه‎ها کم است.