مقاله آشنایی با کودهای منیزیمی

مقدار منیزیم آزاد شده از مواد معدنی خاك عموماً در مقایسه با مقدار مورد نیاز براي حفظ عملکرد و کیفیت محصول کافی نیست. علاوه بر این، شرایط خاك مانند کم یا زیادي pH، خشکسالی و مقدار زیاد کاتیونهاي رقیب مانند (Ca2+, NH4+,K+) میتواند در دسترس بودن منیزیم براي گیاه را علیرغم غلظت زیاد آن در محلول خاك، محدود کند (Malakouti &Tehrani, 1999).

بنابراین، در خاك با منیزیم قابل دسترس محدود، کاربرد کود براي تولید محصول مناسب، بسیار مهم است. نتایج تجزیه خاك و نیازهاي خاص هر محصول باید براي مدیریت دقیق کود در نظرگرفته شود. به برخی از حدود کفایت غلظت منیزیم در خاك و گیاه در قسمتهاي قبل اشاره شد با این حال، تحقیقات بیشتري در این زمینه مورد نیاز است. منابع کودي مناسب براي تأمین منیزیم گیاه وجود دارد. کودهاي معمول حاوي منیزیم به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند، منابع محلول و منابع نیمه محلول. کودهاي محلول را میتوان به صورت پخش سطحی استفاده کرد اما منابع نیمه محلول را باید با خاك مخلوط کرد.

جدول 1: منابع کودي حاوي منیزیم (Senbayram et al., 2016)

نوع کود

فرمول

درصد منیزیم

کیسرایت

MgSO4.H2O

17

اپسوم

MgSO4.7H2O

9

استرووایت

MgNH4PO4.H2O

10

دولومیت

CaMg(CO3)2

6-20

کاینایت

MgSO4 . KCl. 3H2 O

9

لانگبینایت

MgSO4 . K2 SO4

11

مگنزیت

MgCO3

28

هیدروکسید منیزیم

Mg(OH)2

41

اکسید منیزیم

MgO

56

نیترات منیزیم

Mg(NO3 ) 2 . 6H2 O

9

کلرید منیزیم

MgCl2

25

کود دامی

-

-

 

کودهاي حاوي منیزیم را علاوه بر مصرف خاکی میتوان با کود آبیاري و محلول پاشی استفاده کرد. گزارشهایی مبنی بر مؤثر بودن استفاده از کودهاي حاوي منیزیم به روش محلول پاشی وجود دارد. افزایش عملکرد و میزان کلروفیل برگ در اثر محلولپاشی منیزیم گزارش شده است (Senbayram et al., 2015). تحقیقات بیشتري در زمینه پاسخ گیاهان و ارقام مختلف به محلول پاشی این عنصر نیاز است. تحت تنش خشکی، جذب مواد مغذي از برگ به علت بسته شدن روزنهها یا تغییر در مرفولوژي برگ (برگ هاي ضخیم تر یا پوشیده از واکس) محدود است. در سیستمهاي کشاورزي که با خطر تنش خشکی روبرو هستند، استفاده از کودهاي حاوي منیزیم، به ویژه در ترکیب با سایر عناصر غذایی سبب افزایش کارایی مصرف کود میشود. در مورد کودهاي محلول میتوان از روش کود آبیاري استفاده کرد که منجر به افزایش کارایی مصرف کود میشود. میزان مصرف کودهاي حاوي منیزیم بستگی به میزان منیزیم خاك، شرایط خاك، نوع گیاه و مرحله رشد دارد.

در ایران تحقیقات معدودي در خصوص منیزیم در گیاهان گندم، کلزا و مرکبات انجام شده است که در این میان تحقیقات انجام شده در گیاه گندم بیشتر است. بهینه سازي توصیههاي کودي منیزیم براي گیاهان زراعی و باغی کشور در خصوص منیزیم لازم است انجام گیرد و در این میان خصوصیات خاص گیاهان در ارتباط با منیزیم باید دقیقتر مدنظر قرار گیرد. یافتههاي جدید درخصوص فیزیولوژي جذب منیزیم به وسیله گیاهان و نقش منیزیم در فیزیولوژي تنش (خشکی، گرما، تابش شدید،  pHخاك و سمیت عناصر) لازم است با جزییات بیشتري مشخص گردد و در توصیههاي کودي به صورت دقیق براي هر منطقه استفاده گردد.

 

ملکوتی، م.ج. و م.م. طهرانی. .1378نقش ریزمغذيها در افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزي (عناصر خرد با تأثیر کلان). شماره 43، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

Senbayram, M., A. Gransee., V. Wahle and H. Thiel. 2016. Role of magnesium fertilizers in agriculture: plant–soil continuum. Crop and Pasture Science. 66:(12), 1219-1229.