مقاله آشنایی با گیاه پول چینی و نحوه نگهداری آن

گیاه پول چینی از جمله گیاهان بومی سرزمین چین است که با گذر زمان و به دلایل گوناگون به کشور ما نیز راه پیدا کرده است. امروزه این گل به دلیل زیبایی و ویژگیهای بی نظیری که دارد محبوبیت بسیاری در میان ایرانیان پیدا کرده است. نام گل پول چینی تطابق زیادی به ظاهر آن دارد؛ چرا که برگهای این گیاه کاملا شبیه به سکههای پول در کشور چین هستند. اغلب این گیاه را با نام دیگری تحت عنوان گیاه پپرومیا پیله آ نیز میشناسند. این گیاه را از جمله گیاهان نادر و کمیاب میدانند که معمولا به راحتی پیدا نمیشود.

مشخصات گیاه پول چینی

گیاه پول چینی یا پپرومیا پیله آ

شکل 1- گیاه پول چینی

 

این گیاه زیبا از سال 1970 به طور گسترده در سراسر جهان محبوب شده است. پول چینی عضوی از خانواده گیاه گزنه است از گیاهان تصفیه کننده هوا است، دلیل نام گذاری این گیاه به نام پول چینی، برگهای سکه مانند براق آن است. پول چینی به نام پیله‌آ هم شناخته می‌شود. قد آن تا بیش از 40 سانتی‌متر هم می‌رسد و با گذشت زمان، ساقه اصلی آن شروع به پیچیدن میکند. گیاه پول چینی دارای برگهای ضخیم سبز پررنگ و ساقههای کوتاه هست. بسیار شبیه گیاه قاشقی است اما برگهای آن معمولا پهنتر است.

جدول1- مشخصات گیاه پول چینی

 

نام فارسی

پول چینی، پپرومیا پیله آ

نام انگلیسی

Pilea Peperomioides

Chinese money plant

خانواده

گزنه

 

شرایط نگهداری گیاه پول چینی

در بسیاری از موارد گیاه پول چینی را مقاومترین گیاه آپارتمانی میدانند؛ چرا که در برابر شرایط محیطی و دمایی مقاومت بسیاری از خود نشان میدهد و آسیبپذیری آن بسیار کم است.

نور: برگهای این گیاه تحمل نور مستقیم و شدید آفتاب را ندارند، به همین دلیل بهتر است آن را در محیطی روشن اما به دور از نور مستقیم آفتاب قرار دهید تا برگها به خوبی رشد کنند و بزرگ شوند. نور غیر مستقیم خورشید مناسب برای گیاه پول چینی است. نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که پول چینی به سمت منبع نور خم می‌شود، به همین دلیل باید آن را مرتبا بچرخانید تا نور به میزان یکسانی به ساقه اصلی گیاه برسد تا رشد آن عمودی و بدون خمیدگی باشد.

گیاه پول چینی در فضاهای کم نور نیز به خوبی رشد و نمو میکند به همین دلیل در محیطهایی که از نور کافی نیز برخوردار نباشند نیز میتوان از این گیاه استفاده نمود. پول چینی گیاهی سایه دوست است و برای ادامه حیات خود نیازی به نور مستقیم آفتاب نیز ندارد؛ بنابراین رشد گل پپرومیا پینه آ در زمستان و فصلهای سرد سال متوقف نخواهد شد.

دما: این گیاه به دماهای پایین مقاوم است و گاهی می‌تواند دماهای نزدیک به یخبندان را هم تحمل کند و در دمای پایین شادابی و رشد بهتری دارد، بنابراین سعی کنید آن را از محیطهای گرم دور نگه دارید، اگر اجازه دهید پپرومیا پیله آ دوره‌ای سرما ببیند، ممکن است بعد از آن گل‌هایی سفید و کوچک  تولید کند و یا رنگ ساقه ها صورتی شود.

آبیاری:  گیاه پول چینی نیاز به آبیاری کمی دارد. بین هر وعده آبیاری اجازه دهید تا خاک کمی خشک شود. آن را بیش از حد آبیاری نکنید، هفتهای یکبار در زمستان و دو بار در تابستان کافی است. آبیاری این گیاه معمولا هفتهای یک بار انجام میگیرد اما اگر احساس کردید هوا گرم است یا برگهای پول چینی بیحال شدهاند بهتر است این کار را به هفتهای دو بار اختصاص دهید.

آبیاری گیاه پول چینی

شکل 3- آبیاری گیاه پول چینی

 

خاک و کوددهی: پول چینی خاکی با ترکیب (خاک برگ یا کمپوست، خاک باغچه، پرلیت) وگلدانی با زهکشی خوب را دوست دارد و گلدانی که گیاه در آن کاشته می‌شود حتما باید دارای سوراخ ‌های زهکش باز و به مقدار کافی باشد. اگر ریشه‌ها از زیر گلدان بیرون زدند، یعنی وقت آن است که گیاه را به گلدان بزرگتری منتقل کنید. در زمینه کوددهی نیز لازم است بدانید در فصول رشد (بهار و تابستان) آن را با روشهای مناسب کوددهی کنید. بهترین روش برای این امر استفاده از کودهای مایع و مغذی برای گیاهان میباشد. به گیاه هر ماه کود مایع چند منظوره مخصوص گیاهان آپارتمانی بدهید، نسبت رقیق کردن کود باید یک دوم باشد.

 

خاک مورد نیاز گیاه پول چینی

شکل 4- خاک مورد نیاز گیاه پول چینی

 

تکثیر: به راحتی میتوانید گیاه پول چینی را تکثیر کنید، بهتر است در اوایل بهار ساقه گیاه را برش بزنید و در آب ریشهدار کنید وقتی ریشهها به اندازه ۴ سانتیمتر رسید میتوانید قلمه را به گلدان با خاک سبک منتقل کنید.

ریشه دار کردن قلمه ساقه پول چینی در آب

شکل 5- ریشه دار کردن قلمه ساقه پول چینی در آب

 

راه دوم برای تکثیر گیاه پول چینی کاشتن دانه و بذر آن میباشد. هر چند که پیدا کردن بذر این گیاه ممکن است سخت باشد. همچنین میتوان گیاهچههای کوچکتر با نزدیکترین فاصله از گیاه مادی را با چاقوی تیز جدا کنید و سپس درون گلدانی با خاک مناسب قرار دهید. برای مدتی خاک گلدان را مرطوب نگه دارید و در دمایی نسبتا گرم قرار دهید تا گیاهچهها ریشه بزنند و زندگی جدید خود را آغاز کنند.

تکثیر پول چینی از طریق گیاهچه نزدیک گیاه مادری

شکل 6- تکثیر پول چینی از طریق گیاهچه نزدیک گیاه مادری

 

بیماریهای گیاه پول چینی

زرد شدن برگها: شایعترین علت زردی برگها در میان گیاه پول چینی رطوبت نامناسب خاک است، به ویژه مربوط به آبیاری زیاد گلدان میشود. فقط وقتی گیاه پول چینی خود را آبیاری کنید که 25 درصد بالای خاک گلدان خشک باشد.

سوختن برگها: معمولا سوختن برگهای پول چینی در اثر استفاده از مواد شیمیایی برای پاک کردن برگها یا غبارپاشی در زیر نور مستقیم آفتاب اتفاق میافتد.

سیاه شدن برگها و ریزش برگ‌ها: در اثر قرار گرفتن گیاه در مکانی با نوسانات دمایی و یا سرمای بیش از حد محیط این مشکل ایجاد میشود که در صورت یخ زدگی مرگ گیاه حتمی است. گیاه را در محلی با دمای مناسب نگهداری کنید و حتما گیاه را با کود مناسب تغذیه کنید. دلیل سیاه شدن برگها میتواند تماس آنها با شیشهی سرد پنجره باشد، در این صورت گیاه را از پنجره دور کنید.

دراز و علفی شدن ساقهها: کم نور بودن محیط موجب دراز و منحرف شدن ساقهی پول چینی و زیاد شدن فاصلهی برگهایش از یکدیگر میشود.گیاه را به محل پر نور تری منتقل کرده و ساقههایش را سرزنی کنید تا رشد بهتری داشته باشند اما آنها را از نزدیکی سطح خاک قطع نکنید.

خمیده شدن ساقه و برگ های گیاه: خمیده شدن و افتادگی برگها میتواند نشان دهنده‌ی تشنگی گیاه باشد به رفع آن اقدام کنید.

زرد شدن برگ گیاه پول چینی

شکل 7- زرد شدن برگ گیاه پول چینی

 

آفات گیاه پول چینی

وجود نقاط خاکستری و زخم بر روی برگها:  آبیاری بیش از اندازه و حمله قارچ علت ایجاد این مشکل می باشد، سم قارچکش  مناسب تهیه کنید و سمپاشی کنید.

وجود زخم های سفید و پنبهای شکل بر روی برگها: شپشک آرد آلود این مشکل را ایجاد میکند.این آفت از شیرهی گیاه تغذیه کرده و موجب کم رنگ و بد شکل شدن برگهای جدید گیاه میشود و در صورت از بین نبردن مشکل در آخر موجب مرگ گیاه میشود. در صورت کم بودن آفات میتوانید از پنبهی آغشته به آب و صابون کمک بگیرید و با آن آفات را از روی گیاه پاک کنید.

در صورتی که میخواهید از دفع و نابودی آفات مطمئن باشید از سموم حشرهکش نفوذی کمک گرفته و مطابق با دستور هر دو هفته یکبار تا زمان رفع کامل مشکل سمپاشی کنید.

ایجاد زخمهای تار عنکبوتی در سطح زیرین برگها و زرد شدن آنها: کنه‌ قرمز علت ایجاد این مشکل به خصوص در آب و هوای گرم و خشک  است به همین دلیل تامین رطوبت گیاه در کاهش و جلوگیری از بروز این افت میتواند بسیار موثر باشد. برای رفع مشکل از سموم کنهکش کمک بگیرید و گیاه را در سایه قرار دهید.

پوسیدگی ساقه و بیماری لکه برگی: از دیگر بیماریهای این گیاه هستند که در اثر آبیاری بیش از اندازه و خیس و غرقابی شدن خاک گلدان و هوای سرد و مرطوب ایجاد میشوند. برای جلوگیری از شیوع این بیماریها باید نوع خاک گلدان را طوری انتخاب کرد که زهکش بسیار خوبی داشته باشد. گیاه را نباید زیاد آب داد و تهویه هوا نیز به خوبی صورت گیرد.

ترجمه و تدوین: گروه تحقیق و توسعه تعاونی پترو تمدن مهام پارس