مشخصات گیاهشناسی برگ انجیری
برگ انجیری به نام علمی (Monstera deliciosa) از خانواده (Araceae)، گیاهی با برگ‌های پهن و طراحی شده که برگ‌های این گیاه با بریدگی‌های منظم رشد کرده و در انواع گونه‌های مختلف آن این شکاف‌ها طرحهای متفاوتی به خود می‌گیرند. گیاه برگ انجیری در فارسی اصیل، به نام اژبن است و به دلیل ریشه‌های هوایی شبیه به مار آن این نام بر روی برگ انجیری گذاشته شده است. فیلودندرون برگ انجیری از گیاهان آپارتمانی همیشه سبز و چندساله است که به دلیل فرم خاص برگ‌های آن محبوب شده است. برگ‌های بزرگ، پهن، قلبی شکل با لبه صاف و سبز تیره این گیاه دارای بریدگی‌های عمیقی است که ظاهر آن را بسیار متفاوت‌تر از باقی گیاهان آپارتمانی می‌کند. برگ‌های جوان در ابتدا صاف هستند و به مرور زمان و افزایش سن در آن‌ها بریدگی به وجود می‌آید. گلدهی گیاه برگ انجیری در زیستگاه طبیعی خودش صورت می‌گیرد و به عنوان گیاه آپارتمانی به ندرت به گل می‌رسد. برگ انجیری سمی نیست. این گیاه قادر است تغییرات دمایی را به راحتی بپذیرد و نگهداری ساده‌ای دارد. فیلودندرون برگ انجیری در واقع نوعی بالا رونده محسوب می‌شود و دارای ریشه‌های هوایی است که از گره‌ها رشد می‌کند و قادر است از طریق آن‌ها بالا بروند، به همین دلیل است که برگ انجیری برای رشد نیاز به قیم دارد و بهتر است خزه‌ای باشد.
جدول 1- مشخصات گیاهشناسی برگ‌انجیری
|
نام فارسی
|
فیلودندرون برگ انجیری، اژبن، مانتسرا
|
|
نام انگلیسی
|
Swiss cheese plant
|
|
نام علمی
|
Monstera deliciosa
|
|
خانواده
|
Araceae
|
شکل 1- آشنایی با گیاه، برگ، گل و ریشه هوایی برگ انجیری
شرایط نگهداری گیاه
نور: شرایط نوری ایده‌آل این گیاه نور غیرمستقیم و نیمه سایه می‌باشد و سعی کنید آن را به دور از نور مستقیم آفتاب نگهداری کنید چون باعث سوختگی برگ‌هایش می‌شود. نور کم را نیز دوست ندارد چون باعث میشه برگ‌ها بی‌رنگ شده و بریدگی‌های روی خود را از دست بدهند. فاصله آن تا پنجره را طوری تنظیم کنید که از نور سایه روشن برخوردار شود. یعنی جایی که نور کافی وجود داشته باشد اما نور به طور مستقیم بر آن نتابد. کنار پنجره‌های شمالی جای بسیار مناسبی برای قرار دادن آن‌ها می‌باشد.
دما: به طور کلی میتوان گفت که مانتسرا، حساسیت چندانی به تغییرات دمایی ندارد اما دمای مناسب برای این گونه گیاهی بین 17 الی 28 درجه سانتیگراد است. اگر دمای محیط اطراف گیاه شما بیش از 28درجه سانتیگراد است، برای جلوگیری از گرمازده شدن گیاه برگ انجیری به برگ‌های آن آب اسپری کنید.
رطوبت و آبیاری: برگ انجیری آبیاری زیاد را دوست ندارد و نسبت به آن حساس است. حتما باید بین دو آبیاری ۲ تا ۳ سانت از سطح خاک گلدان خشک باشد در غیر اینصورت آبیاری را عقب بیاندازید چون آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ساقه و از بین رفتن ریشه می‌شود. در تابستان هفته‌ای دو تا سه بار و در زمستان هر هفته یک بار نیاز به غبار پاشی دارد، از آب ولرم و سبک فاقد املاح جهت غبارپاشی استفاده کنید. بهترین رطوبت ساخت جزیره در زیر گلدان است.
خاک و کوددهی: خاک سبک و آماده کاشت یا کمپوست بهترین و مناسب‌ترین محیط برای رشد ریشه این گیاه است. اگر می‌خواهید گیاهتان دارای برگ‌های بزرگ شود تغذیه با کودهای محلول در آب را فراموش نکنید، توجه داشته باشید که تغذیه بیش از حد برای این گیاه مضر می‌باشد، ماهی یکبار کوددهی ببرای فیلودندرون کافی می‌باشد.
تکثیر: برای تکثیر گیاه آپارتمانی برگ انجیری 3 روش کاشت بذر، خوابانیدن ریشه‌های هوایی، تکثیر از طریق قلمه ساقه وجود دارد. بذر برگ انجیری را تهیه کرده و در بستر دارای کمپوست بکارید. آن را در بهترین
شرایط نگهداری کنید تا زمانی که بذرها جوانه دهند و پس از بزرگ شدن آن‌ها را در یک گلدان جدید و بزرگتر بکارید. انجیری دارای ریشه‌های هوایی است که برای بهتر رشد کردن برگ‌ها و بزرگ شدنشان بهتر است آن‌ها را در خاک بکارید و یا به یک چوب با خزه ببندید . همچنین از این ریشه‌ها برای تکثیر گیاه نیز استفاده می‌شود. تکثیر برگ انجیری از طریق خوابانیدن ریشه به این صورت است که باید ریشه‌های هوای را به همان صورت که به گیاه وصل هستند، داخل خاک دیگری بکارید و آبیاری کنید. زمانی که گیاه جدیدی سبز شد، آن را از گیاه مادر جدا کنید .یکی از بهترین روش‌های تکثیر برگ انجیری، قلمه‌گیری از ساقه در فصل بهار و ریشه‌دار کردن آن است. برای این کار کافیست یک شاخه‌ی سالم دارای 2 یا 3 برگ را انتخاب کرده و با استفاده از قیچی باغبانی و یا چاقو آن را ببرید . قلمه را در گلدانی با قطر دهانه‌ی 12 دارای خاک سبک مانند کمپوست بکارید . حتما توجه داشته باشید که قلمه را در عمق کم بکارید به صورتی که برگ‌های انتهایی از خاک بیرون بماند. برای ثابت ماندن قلمه بهتر است یک چوب یا میله‌ی آهنی را در کنار قلمه در خاک فرو ببرید و ساقه را به آن ببندید تا تکیه گاه قلمه شود.
شکل 2- تکثیر برگ انجیری از طریق قلمه، خوابانیدن و بذر
آفات و بیماریهای گیاه
زرد شدن و ریزش برگ‌ها: آبیاری بیش از اندازه عامل آن است، اجازه دهید سطح خاک گلدان در فاصله‌ی بین دو آبیاری کاملا خشک شود سپس آبیاری را با مقدار کمتری انجام دهید، هر دو هفته یک بار آبیاری کافی است، و قبل از آبیاری زهکش را بررسی کنید.
بد شکل شدن برگ‌ها: اگر برگ های مانتسترا بدشکل شده اند و یا شکاف هایی روی برگ به وجود آمده که زیبایی برگ ها را از بین برده است. احتمالا گیاه شما در معرض صدمات فیزیکی است. بهتر است گیاه را به مکانی منتقل کنید که رفت و آمد چندانی وجود ندارد.
خشک و چروک شدن برگ‌ها / قهوه‌ای شدن نوک برگ‌ها: اگر برگ انجیری شما این علائم را داشت قطعا کم آب است و به آبیاری و اسپری آب احتیاج دارد.
به وجود آمدن لکه‌های تیره: احتمالا گیاه شما سرمازده شده است پس بهتر است فورا گیاه را به محل گرم تری منتقل کنید.
کم رنگ شدن و رنگ پریدگی برگ‌ها: اگر مانتسترا شما دارای چنین نشانه‌هایی است بهتر است هرچه سریع‌تر به آن کود بدهید. زیرا مطمئنا خاک موجود، نیازهای گیاه را برطرف نمی‌کند.
شکل 3- آشنایی با برخی از آفات و بیماری های برگ انجیری