آشنایی با سایر کنه‌کش‌ها (قسمت دوم)

ترکیبات پیریدازینون

پیریدابن

این کنه‌کش ترکیبی است غیرسیستمیک که خاصیت کنه‌کشی و حشره‌کشی دارد و با نام تجارتی سان مایت نامیده می‌شود.

پیریدابن آفت‌کشی است با تاثیر ماندگار و روی مراحل مختلف به ویژه مراحل لاروی و پورگی کنه‌ها، سفیدبالک‌ها (شکل 1) و شته‌ها مؤثر است. در ایران پودر وتابل 20% آن به نسبت 5/0 در هزار علیه کنه زنگ مرکبات توصیه می‌شود.

شکل 1- پیریدابن علاوه‌بر خاصیت کنه‌کشی، روی برخی حشرات مثل سفیدبالک و شته نیز مؤثر است.

ترکیبات تیازولیدین

هگزی‌تیازوکس

هگزی‌تیازوکس یک کنه‌کش نفوذی با اثرات گوارشی است. این کنه‌کش روی تخم، لارو و پوره مؤثر است؛ ولی روی کنه بالغ اثری ندارد. در عین حال تخم کنه بالغی که با هگزی‌تیازوکس تیمار شده باشد، عقیم است.

این کنه‌کش روی کنه نقره‌ای، کنه قرمز و کنه شرقی مرکبات مؤثر است. هگزی‌تیازوکس روی تخم کنه‌های خانواده Tettanychidae اثر انتخابی دارد و بنابراین در مدیریت تلفیقی آفات توصیه می‌شود.

ترکیبات پیرازول

فن‌پایروکسی‌میت

فن‌پایروکسی‌میت ترکیبی است که در سال 1991 معرفی شده است. این ترکیب با نام تجارتی اورتوس، از کنه‌کش‌های تماسی_گوارشی است که روی تخم، لارو، پوره و کنه بالغ مؤثر است. همچنین مهار کننده انتقال الکترون در میتوکندری است. سوسپانسیون غلیظ 5% آن علیه کنه‌های تارتن درختان میوه و کنه قرمز مرکبات مصرف می‌شود. کاربرد این کنه‌کش به تنهایی و همراه با روغن، در باغ‌های مرکبات مازندران، پوره و کنه قرمز بالغ را کنترل می‌کند.

ترکیبات کینازولین

فنازاکوین

یک ترکیب تماسی است که از متابولیسم جلوگیری کرده، روی تخم کنه مؤثر بوده و از تفریخ تخم کنه جلوگیری می‌کند. سوسپانسیون غلیظ 20% آن به نسبت 4/0 در هزار علیه کنه قرمز اروپایی روی درختان میوه سردسیری توصیه می‌شود.

شکل 2- کنه‌کش فنازاکوین روی کنه قرمز اروپایی تاثیرگذار است.

ترکیبات اکسازول

اتوکسازول

اتوکسازول با نام تجاری باروک است که روی مراحل نابالغ کنه قرمز ارپایی  مؤثر است و به صورت سوسپانسیون غلیظ 10% عرضه می‌شود. گفته می‌شود که این ترکیب از پوست اندازی کنه و شته جلوگیری می‌کند.

ترکیبات تترونیک اسید

اسپیرودیکلوفن

اسپیرودیکلوفن کنه‌کشی که دامنه تاثیر زیادی دارد. این کنه‌کش با نام تجارتی انویدور عرضه می‌شود به نسبت 5/0 در هزار برای کنترل کنه قرمز اروپایی و کنه تارتن و به نسبت 2/0 در هزار برای کنترل کنه زنگ مرکبات توصیه می‌شود. بهتر است مصرف این کنه‌کش در اوایل فصل صورت گیرد. نحوه تاثیر آن ویژه بوده و مهار کننده بیوسنتز چربی‌ها است؛ بنابراین آن را برای کنترل کنه‌های مقاوم به سایر کنه‌کش‌ها توصیه می‌کنند.

ترکیبات پیرول

کلرفناپیر

کلرفناپیر یک کنه‌کش_حشره‌کش گوارشی است که خاصیت تماسی هم دارد. این آفت‌کش پیش‌ساز یک ترکیب ناجورکننده فسفریلاسیون اکسیداتیو می‌باشد؛ بنابراین علیه آفات مقاوم به ترکیبات فسفره، کاربامات، پایریتروئیدی و بازدارنده‌های سنتز کیتین توصیه می‌شود. کلرفناپیر روی گیاهان خاصیت نفوذی دارد و در مزارع پنبه، سبزیجات، درختان میوه و مرکبات مصرف می‌شود.