مقاله آشنایی با انواع شته‌ (قسمت چهارم)

شته سبز هلو حشره‌ای پلی‌فاژ است که در گلخانه‌ها و مزارع به تعداد زیادی از گیاهان خسارت وارد می‌کند. میزبان‌های مهم اين آفت شامل لوبیا، چغندر، چغندرقند، کلم، کلم بروکلي، کلم پیچ، کلم قمری، هويج، گل کلم، کدو مسمايي، هندوانه، طالبي، ذرت، خیار، بادمجان، گوجه‌فرنگي، فلفل،  سیب‌زمیني، نخود، شلغم، تربچه، اسفناج، کرفس، رازيانه، شاهي، جعفری، تنباکو، آفتابگردان، خردل، بامیه و درختان هسته‌دار مي‌باشند.

 

شته سبز هلو (Myzus persicae)

رنگ بدن ماده زنده‌زای بی‌بال از سبز تا سبز مایل به زرد تغییر می‌کند (شکل 1). شاخک‌ها از روی برجستگی‌های مشخصی در پیشانی شروع شده و طول آنها از طول بدن کمتر است. دم رنگی روشن دارد و خیلی کوتاه‌تر از کورنیکول‌های سبز رنگ است. در ماده زنده‌زای بالدار نیز سر و سینه و شکم به رنگ سبز مایل به زرد با لکه‌های تیره است. رنگ شاخک‌ها سیاه تا قهوه‌ای بوده و طول آنها با طول آنها با طول بدن برابر است رنگ کورنیکول‌ها از سیاه تا قهوه‌ای تغییر ی‌کند. رنگ دم تیره می‌باشد. در همه جای کشور انتشار دارد. در درختان میوه سردسیری تا کنون فعالیت آن روی هلو، گوجه، آلو، بادام، زردآلو، شلیل، گیلاس و گاهی سیب دیده شده است. برگ درختان میزبان به علت حمله این شته به شدت می‌پیچد. حمله شدید این شته باعث ریزش برگ و حتی میوه‌های جوان می‌شود. میزان عسلک ترشح شده توسط این شته قابل توجه می‌باشد. محل استقرار شته معمولا سطح زیرین برگ است.

تصویری از شته سبز ماده زنده‌زای بی‌بال هلو

شکل 1ـ تصویری از شته سبز ماده زنده‌زای بی‌بال هلو

زیست‌شناسی

در نقاط میوه‌ خیز مرتفع و سرد کشور زمستان‌گذرانی به صورت تخم است ولی در نقاط معتدل و گرم زمستان را بکرزایی نیز می‌کند. تخم این حشره سیاه و براق بوده و روی سرشاخه‌ها و ندرتا روی تنه درختان میوه میزبان به صورت پراکنده گذاشته می‌شود. زمان تفریخ تخم‌ها در مناطق سردسیری همزمان با باز شدن شکوفه‌ها است. در نقاطی که هلو کشت می‌شود معمولا پس از طی یک نسل شته‌های بالدار درختان هلو را ترک کرده و به طرف صیفی‌جات، سبزیجات و سایر گیاهان پرواز (شکل2) می‌کنند.

شته‌های بالدار پس از طی یک نسل، درختان هلو را ترک می‌کنند.

شکل 2ـ شته‌های بالدار پس از طی یک نسل، درختان هلو را ترک می‌کنند.

مدیریت

این آفت همانند سایر شته‌ها دشمنان طبیعی فراوان از بالتوری‌ها، مگس‌ها و کفشدورک‌ها دارد. بنابراین بهتر است در تراکم‌های پایین اقدامی انجام نشود. در صورت لزوم می‌توان سمپاشی علیه آن را با سمپاشی علیه سایر آفات مهم درختان میوه سردسیری همزمان کرد.

 

مینایی، کامبیز (1395). جزوه درسی آفات درختان میوه دانه‌دار و هسته‌دار، دانشگاه شیراز.

Tomlin, C. S. (2000). The pesticide manual, 12th ed. BCPC.

Whitaker, P. (1998). Important issues in ecologically sound integrated pest management. Am. Entomol. 3:148-153.