1ـ علف‌کش‌های شبه هورمونی
از مشتقات بنزوئیک اسید، علفکش دای کامبا Di camba است که نام شیمیایی آن 3 و 6- دی‌کلرو 2- فنوکسی‌بنزوئیک اسید و نام تجاری آن بانول است. ترکیبی انتخابی و سیستمیک است که توسط برگ و ریشه جذب شده و قابل انتقال در هر دو مسیر آپوپلاست و سیم پلاست است. موارد کاربرد آن تا حدی شبیه 2,4-D است. برای کنترل علف‌های هرز پهن برگ یکساله و دائمی در غلات، ذرت (شکل 1)، سورگوم و نیشکر است و مقدار مصرف محدوده‌ای از 0.1 تا 11.2 گیلوگرم ماده مؤثره در هکتار است، از نظر گیاه‌سوزی،در بیشتر گیاهان تیره خود ایجاد گیاه‌سوزی می‌نماید. اشکال فرمولاسیون این علفکش GR و SL بوده اما مخلوط آن با علف‌کش‌های دیگر نظیر MCPA، آترازین، 2,4-D و بسیاری دیگر نیز فرموله می‌شوند. مشتقات پیریدین‌کاربوکسیلیک اسید دارای دو علفکش مهم شامل کلوپیرالید و پیکلورام است.
شکل 1ـ نمونه‌ای از علف هرز پهن برگ در مزارع ذرت
پیکلورام با نام تجاری توردون و نام شیمیایی 4-آمینو، 3، 5 و 6ـ تری‌کلرو، 2-پیریدین کاربوکسیلیک اسید به شکل پودر بی‌رنگ با بویی شبیه به کلر است، علف‌کشی سیستمیک و انتخابی است که توسط ریشه‌ها و برگ‌ها به سرعت جذب می‌شوند و دارای هر دو مسیر انتقال آکروپتال و بازیپتال است، برای کنترل پهن‌برگ‌های یکساله و دائمی به کار می‌رود استثنائا بروکسیفر اثر شدید ندارد. فرمولاسیون آن به شکل SL است اما فرمولاسیون مخلوط آن با بسیاری از علفکشها نظیر MCPA، آترازین، سیمازین و ... تهیه می‌شود و سمیت آن 8200 میلی‌گرم بر کیلوگرم است.
کلوپیرالید علفکش دیگر این گروه است با نام تجاری سیرونال، لونترول 135، این علفکش به صورت پس‌رویشی برای کنترل علف‌های هرز پلی گوناسه (شکل 2)، کمپوزیته لگومینوز و چتریان در مزارع ذرت، پیاز، کلم، آفتابگردان، چغندر و چغندرقند استفاده می‌شود.
شکل 2ـ نمونه‌ای از علف‌های هرز پلی گوناسه
2ـ علف‌کش‌هایی که بر پایه آریلوکسی‌فنوکسی‌پروپیونیک اسید می‌باشند
در این گروه علف‌کش‌های دی‌کلوفوپ‌متیل (ایلوکسان)، پروپاکوییزافوب (آژیل) فنوکساپروپ‌پی‌اتیل (اکلایم‌یاپوماسوپر)، فلوآزیفوپ‌بوتیل (فوزیلید) کوئیزالوفوپ‌پی‌اتیل (تارگا)، کلودینافوب‌پروپارژیل (تاپیک)، هالوکسی‌فوب‌اتوکسی‌اتیل (گالانت) و هالوکسی‌فوب‌پی‌متیل (گالانت‌سوپر) قرار دارد. این علفکشها از طریق برگ در ریشه جذب می‌شوند ولی دارای قابلیت انتقال بوده و به صورت سیستمیک عمل می‌کنند (سیستمیک‌های ضعیف)، به دلیل جذب مختصر از ریشه عموما پیش از کاشت مصرف نمی‌شوند بجز یک علفکش که آن دی‌کلوفوپ‌متیل (ایلوکسان) است. این سموم برای کنترل علف‌های هرز غلات استفاده می‌شوند لکن در برخی کشورها بیوتیپ‌های مقاوم از گراس‌ها نظیر سوروف، یولاف وحشی، چچم و دم روباهی گزارش شده اند. دی‌کلوفوپ‌متیل دارای نام تجاری Illoxan و درجه سمیت 580 میلی‌گرم بر کیلوگرم است، علاوه‌بر اثر سیستمیک دارای اثر تماسی نیز می‌باشند، در مزارع مختلف برای کنترل گراس‌ها به کار می‌روند. پروپاکوئیزافوب دارای درجه سمیت حدود 5000 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. در ایران فرمولاسیون EC ده درصد آن ثبت شده و برای کنترل باریک برگ‌ها (گراس‌ها) (شکل 3) در مزارع چغندرقند به کار می‌رود.
شکل 3ـ نمونه‌ای از علف هرز باریک برگ در مزارع چغندرقند
فنوکساپروپ‌پی‌اتیل با نام تجاری اکلایم و پوما است. در ایران فرمولاسیون مخلوط آن با مفن‌پایردی‌اتیل با نام پومااکسترا ثبت شده است که دارای 7.5 درصد ماده مؤثرع و درجه سمیت 2300 میلی‌گرم بر کیلوگرم است. هالوکسی‌فوب‌اتوکسی‌اتیل و هالوکسی‌فوب‌پی‌متیل با نام‌های تجاری گالانت و گالانت سوپر در ایران کاربرد زیادی در مبارزه با باریک برگ‌ها یافته‌اند فرمولاسیون‌های مصرفی به ترتیب EC با 12.5 و 10.8 درصد ماده مؤثره است.