مقاله آشنایی با طبقه‌بندی علفکش‌ها (قسمت هفتم)

آشنایی با طبقه‌بندی علفکش‌ها (قسمت هفتم)

مدت زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
تاریخ انتشار: 1400/04/20 آخرین تاریخ ویرایش: 1400/04/20

علف‌های هرز

تعداد بازدید 1,040

مقدمه

برخلاف برخی مشکلات زیست محیطی که براي علف‌کش‌ها ذکر شده است، این ترکیبات هنوز به عنوان یکی از اجزا مهم مدیریت تلفیقی علف‌هاي هرز در جهان مورد استفاده قرار می گیرند. در طی سال‌های گذشته همواره سهم فروش علف‌کش‌ها از کل سموم آفت‌کش فروخته شده در دنیا بیشتر بوده است. در برخی از کشورها مانند آمریکا سهم فروش علف‌کش‌ها از کل آفت‌کش‌هاي فروخته شده، از این مقدار هم فراتر رفته است و بر اساس اطلاعات موجود، در 1993 حدود 68 درصد سموم فروش رفته در بخش کشاورزي آمریکا مربوط به علف‌کش‌ها بوده است.

متن

3ـ سیکلوهگزان دیون‌ها (Cyclohexanedions)

گروه دیگری از گراس کش‌ها هستند و سایکلوکسیدیم (فوکوس)، ستوکسیدیم-سدیم (نابواس)، ترالکوکسیدیم (گراسپ)، پروفوکسیدیم (آرامو) کلفوکسیدیم (آئوراپلوس) و کلتودیم (سلکت) نمونه‌هایی از این گروه هستند. سه ترکیب فوکوس، نابواس و گراسپ در ایران به ثبت رسیده و مصرف می‌شوند.

سایکلوکسیدیم Cycloxydim (فوکوسFocws) در ایران برای کنترل باریک برگ‌ها در پیاز و کلزا مصرف می‌شود. فرمولاسیون مصرفی کنسانتره امولسیون شونده با غلظت ده درصد ماده مؤثره است. سمیت این ترکیب کم است. ستوکسیدیم-سدیم Setoxydim-s (نابواس Nabo-s) این سم در سال 1365 در ایران به ثبت رسیده و به منظور کنترل علف‌های هرز باریک برگ در چغندر قند، پیاز و کلزا مصرف می‌شود. درجه سمیت آن نسبتا کم می‌باشد. فرمولاسیون آن EC 12.5 درصد ماده مؤثره است.

ترالکوکسیدیم Tralkoxydim یا گراسپ در سال 1377 در ایران به ثبت رسیده و به منظور کنترل یولاف وحشی، چچم و خونی واش (شکل 1) در مزارع غلات (گندم و جو) مصرف می‌شود. LD50 آن 934 میلی‌گرم بر کیلوگرم و فرمولاسیون آن SC با 25 درصد ماده مؤثره است.

شکل 1ـ علف‌کش گراسپ به منظور کنترل علف‌هرز خونی‌ واش در مزارع غلات نیز استفاده می‌گردد.

4ـ آمیدها (Amides)

این گروه از علف‌کش‌ها اغلب در خاک مصرف می‌شوند. عمدتا به علف‌های هرز باریک برگ (کشیده برگ) اثر می‌گذارند، بر برخی پهن برگ‌های یکساله نیز اثر می‌گذارند. در این گروه علف‌کش‌های پروپانیل (استام‌اف 34)، دیفنن‌آمید (اناید) ایزوکسابن (گالری)، ناپروپامید (دورینول) و پروپیزآمید (کرب) به بازار عرضه شده‌اند. لکن علف‌کش پروپانیل در ایران علیه علف‌های هرز برنج (شکل 2) به ثبت رسیده است.

علف‌کش پروپانیل در ایران علیه علف‌های هرز مزارع برنج استفاده می‌گردد.

شکل 2ـ علف‌کش پروپانیل در ایران علیه علف‌های هرز مزارع برنج استفاده می‌گردد.

پروپانیل Propanil (استام یا Stam)

ان-(3و4-دی کلروفنیل) پروپان اسید ماده خالص کریستال بی‌رنگ و بی‌بو، اما، تکنیکال آن کریستال قهوه‌ای رنگ است، علف‌کشی تماسی انتخابی است و دوره فعالیت کوتاهی دارد و به صورت پس‌رویشی در مزارع برنج به مقدار 5/2 تا 5 کیلوگرم در هکتار برای کنترل گراس‌ها و برخی پهن برگ‌های یکساله نظیر سوروف، تاج خروس وحشی (شکل 3) و ستاریا استفاده می‌گردد، مخلوط آن با MCPA در مزارع گندم نیز به کار می‌رود. فرمولاسیون‌های تهیه شده آن EC و SC و OL است اما در ایران عمدتا EC 36 درصد موجود است، LD50 این سم معادل 4000 میلی‌گرم بر کیلوگرم می‌باشد.

علف‌کش پروپانیل برای کنترل علف‌ هرز تاج خروس وحشی در مزارع برنج مورد استفاده قرار می‌گیرد.