مقاله
خاکورزی حفاظتی به هر گونه عملیات خاکورزی و کاشت گفته میشود که پس از کاشت، حداقل 30 درصد از سطح خاک به وسیله بقایای گیاهی پوشیده شده باشد. از طرف دیگر تعدادی از محققین معتقدند که در خاکورزی حفاظتی نیاز است تا حداقل به هم خوردگی خاک با در نظر گرفتن تولید پایدار و همچنین ماکزیموم کردن پوشش بقیایای گیاهی در سطح خاک به وسیله مدیریت محصول و چراندن بقایا به وسیله دام را در نظر گرفت. در اثر استفاده از خاکورزی حفاظتی، فرسایش آبی و بادی کاهش، درصد ماده آلی خاک افزایش، حفظ رطوبت خاک افزایش و هزینه عملیات خاکورزی کاهش مییابد. قبل از اجرای عملیات خاکورزی حفاظتی بهتر است از تسطیح لیزری استفاده گردد و در صورت وجود تراکم خاک در مزرعه از زیرشکن خاک استفاده شود.
انواع خاکورزی حفاظتی
شکل1- خاکورزی حفاظتی
بیخاکورزی
بیخاکورزی عبارت است از عملیات یک مرحلهای قرارگیری بذر داخل خاک دستنخورده در سیستمهای بیخاکورزی تا مقداری كه ممكن باشد سطح خاك با بقایای گیاهی پوشیده میشود، لذا این سیستمها حفاظتیترین سیستم محسوب میگردند.
مراحل انجام بیخاکورزی
شکل2- بیخاکورزی
مزایای خاکورزی حفاظتی
اهداف سیستمهای خاکورزی
در گذشته:
در حال حاضر:
سیستمهای سنتی کشت و زرع در مناطق خشک و نیمهخشک با اعمال خاکورزی فشرده و متعدد منجر به تخریب خاک، از بین رفتن حاصلخیزی خاک، فقیر شدن خاک و در نهایت کاهش درآمد کشاورز میشود از اینرو کشاورزی پایدار از اهمیت ویژهای برخوردار شده است.
مهمترین دلایلی که کشاورزان به سمت سیستمهای جدید کشاورزی پایدار روی میآورند عبارتند از:
موحدی،موسی. (1395). خاکورزی حفاظتی (راهکاری برای حفظ آب و خاک). آذربایجان شرقی: سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی