بشر از قرن بیستم و بخصوص از دهه سوم این قرن موفقیت چشم‌گیری در فرموله کردن و توسعه آفت‌کش‌های نسل دوم به‌دست آورد، به‌طوری که تا اواسط قرن بیستم تقریبا مشکل آفات را برای خود حل شده تلقی می‌کرد. از نیمه قرن بیستم به بعد مشکلات جدیدی به وجود آمد که بشر تا آن زمان اطلاع چندانی از آنها نداشت. یکی از مهم‌ترین مشکلات، طیف آفت‌کشی بیش از حد سموم بود باعث می‌شد نع تنها آفت مورد نظر، بلکه طیف وسیعی از حشرات و موجودات زنده که غالبا در اکوسیستم‌های موجود نقش مهمی داشتند، تحت تاثیر قرار گرفته و تعادل زیست محیطی دچار اختلال شود یا حتی موجب نابودی کامل برخی اکوسیستم‌ها گردد. به‌علاوه در این مرحله خود بشر بیش از همه مورد اصابت سموم قرار گرفت، به‌طوری که نه تنها مسمومیت حاد موجب مرگ و میر تعداد بی‌شماری از انسان‌ها شد، بلکه بقایای این سموم نیز در زنجیره‌های غذایی که انسان نیز در آن شرکت داشت، موجب بروز ضایعات و ناراحتی‌های متعددی برای انسان شد که بعضا هنوز هم تعدادی از آنها ناشناخته مانده است.
نسل سوم آفت‌کش‌ها
در کاربرد وسیع آفت‌کش‌های نسل دوم، به دلیل فشارهای انتخابی بیش از حد گونه‌های مختلف آفات، پس از چند سال گونه‌های تحت سمپاشی از خود مقاومت نسبی نشان دادند و بعضی از آنها کاملا در مقابل بعضی از آفت‌کش‌ها مقاوم شدند. از طرف دیگر عده‌ای از موجودات دیگر که تا زمان کاربرد این سموم خطری برای انسان محسوب نمی‌شدند، به صورت آفات خطرناکی پا به عرصه وجود گذاشتند. پیدایش آفات جدید دلایل مختلفی دارد که مهم‌ترین آنها از بین رفتن فشارهای کنترل روی آفات بخصوص عوامل کنترل طبیعی (پارازیتوئیدها و شکارگرها) است. به دلیل این مشکلات، از اواسط دهه 1960 بشر به این فکر افتاد که ترکیباتی را عرضه کند که اساسا اختصاصی باشند و از طرفی برای محیط زیست، انسان و سایر موجودات زنده خظرات کمتری داشته باشند. به تدریج در دهه 1970 با انتشار کتاب بهار خاموش، جنجال‌های زیادی در مورد سموم ایجاد شد و باعث شد تا کاربرد بعضی از این ترکیبات بخصوص سموم کلره (د.د.ت و آنالوگ‌های آن) در کشاورزی ممنوع شود و سایر سموم نیز در شرایط خاصی مجوز کاربرد پیدا کنند. متعاقب این محدودیت‌ها، بسیاری از شرکت‌های ساخت سموم به فکر ساختن نسل سوم آفت‌کش‌ها افتادند و آفت‌کش‌های جدید را فرموله و عرضه کردند که این آفت‌کش‌ها یک سری امتیاز نسبت به آفت‌کش‌های قبلی داشتند و البته محدودیت‌هایی را نیز شامل بودند. نسل سوم آفت‌کش‌ها به بیورشنال یا اکورشنال (Biorational = Ecorational) موسوم بوده که در واقع مواد بیولوژیکی هستند که برای کنترل آفت خاصی به‌کار می‌روند و تاثیری روی موجودات زنده غیرهدف ندارند. بیورشنال‌ها گروه‌های متعددی را در برمی‌گیرند که شامل هورمون‌ها، آنزیم‌ها، فرمون‌ها، تنظیم کننده‌های رشد حشرات، ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها، آغازیان و نماتدهای بیماری‌زای حشرات هستند. این ترکیبات به چهار روش، رشد و نمو حشرات را مختل می‌کنند که عبارتند از:
الف ـ اختلال در مکانیسم تاثیر هورمون‌های جوانی (شکل 1)
ب ـ به‌صورت پرکوسنها یا آنتی جونیل هورمون‌ها که در میزان تاثیر هورمون‌های جوانی اختلال ایجاد می‌کنند.
ج ـ به‌صورت مهارکننده‌های سنتز کیتین ایفای نقش می‌کنند.
د ـ در متابولیسم حشره هدف اختلال ایجاد نموده و در آن ایجاد بیماری می‌کنند.
شکل 1ـ برخی از آفت‌کش‌های نسل سوم در مکانیسم هورمون‌های جوانی آفات تاثیر گذاشته و باعث کنترل آنها می‌گردد.
موسوی نیک، سید محسن(1394). فیزیولوژی بذر و جنبه‌های کاربردی آن در کشاورزی (چاپ اول). مشهد: انتشارات دانشگاهی مشهد.