مقاله آشنایی با گیاه چمن عروس و نحوه نگهداری آن

گیاه هلکسین در ایران به نام چمن عروس (اشک نوزاد) معروف است. چمن عروس از جمله گیاهان آویزی بسیار زیبا با نگهداری آسان و بومی شمال مدیترانه است. گیاه چمن عروس بافت خیلی ریزی و فشرده‌ای دارد و جزو گیاهان ارزان است و رشد بسیار سریع و راحتی دارد و نحوه تکثیر آن فوق العاده راحت است. گل چمن عروس را میتوان به عنوان گیاه آویزی، کاشت در تراریوم و یا بصورت جایگزین چمن در راه پله، تراس و ... پرورش داد.

 

مشخصات گیاه‌شناسی چمن عروس

هلکسین یا چمن عروس با نام علمی (Helxine Soleirolii) از خانواده گزنه‌ها (Urticaceae)، گیاهی همیشه سبز و خزنده است که ارتفاع کل گیاه به ۱۵ سانتیمتر می‌رسد. برگ‌های دایره‌اش شکل این گیاه کوچک و به رنگ سبز و یا سبز-زرد و حداکثر به قطر ۵ سانتیمتر می‌باشد.  این گیاه گل‌های صورتی مایل به سفید کوچکی دارد که در فصل تابستان شکوفا می‌شوند.

جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی چمن عروس

نام فارسی

هلکسین، چمن عروس، خزه ایرلندی

نام انگلیسی

mind your own business, Helxine, Soleirolii

نام علمی

Helxine Soleirolii

خانواده

Urticaceae

 

آشنایی با بوته، برگ و گل گیاه چمن عروس

شکل 1- آشنایی با بوته، برگ و گل گیاه چمن عروس

شرایط نگهداری چمن عروس

نور: چمن عروس جزو گیاهان سایه دوست است ولی برای داشتن رشد خوب بهتر است که  نور خوب و کافی اما فیلتر شده برای آن فراهم شود. بهتر مکان، پشت پنجره جنوبی می‌باشد. قرار گیری در معرض نور مستقیم خورشید موجب سوختگی برگ‌ها آن خواهد شد و هیچ وقت بعد از غبارپاشی آن را در معرض نور قرار ندهید.

دما: چمن عروس دمای ۷ درجه سانتیگراد را در زمستان به خوبی تحمل می‌کند ولی بهترین دما برای نگهداری آن ۱۸ الی ۲۲ درجه سانتیگراد است. هر چقدر دمای محل نگهداری بیشتر شود باید میزان آبیاری و رطوبت محیط را افزایش داد. هوای گرم و خشک موجب سوختگی و جمع شدن برگ‌ها می‌شود.

رطوبت و آبیاری: گل چمن عروس نیاز به آبیاری منظم دارد و باید از خشکی کشیدن بیش از حد گیاه پیشگیری شود. حتما در فاصله بین دو آبیاری خاک سطحی گلدان کمی خشک شده باشد. همچنین این گیاه به رطوبت هوای محیط هم نیاز دارد که می‌توانید با غبارپاشی دو بار در هفته رطوبت مورد نیاز را تامین کنید.

خاک و کوددهی: خاک مناسب برای چمن عروس، خاکی سبک که زهکشی بالای دارد است. ترکیب خاک برگ با پرلیت می‌تواند گزینه مناسبی باشد. برای ساخت ترکیب مناسب می‌توانید مقدار کمی خاک باغچه را با مقداری شن و خاک برگ ترکیب کنید و انتهای گلدان چند سنگ ریزه بریزید. در صورت استفاده از خاک مرغوب نیازی به کوددهی گیاه نخواهد بود، با این وجود استفاده از کود مایع مخصوص گیاهان زینتی هر دو هفته یکبار همراه با آب آبیاری به رشد بیشتر و بهتر گیاه کمک خواهد کرد.

تکثیر: گل چمن عروس را به دو روش تقسیم بوته و خواباندن ساقه میتوان تکثیر کرد. در روش تقسیم بوته، هر یک از بوته‌ها که دارای ریشه جدا هستند را در گلدانی حاوی خاک پیت ماس و کمپوست بذر و قلمه بکارید. ساقه‌های این گیاه در صورت تماس با خاک مناسب و حاصلخیز به راحتی ریشه‌دار می‌شوند. یکی از ساقه‌های سالم و قوی گیاه را انتخاب و آن را در گلدانی حاوی بستر کاشت مناسب بکارید. بعد از ریشه‌دار شدن ساقه، آن را از گیاه مادری جدا کرده و در گلدانی جداگانه به عنوان گیاهی مستقل بکارید.

 

تکثیر گیاه چمن عروس

شکل 2- تکثیر گیاه چمن عروس

آفات و بیماری‌های چمن عروس

سیاه شدن برگ‌ها: علت اصلی سیاه شدن برگ‌ها، سرمای هوا است. گیاه را به محیطی با دمای بیشتر انتقال دهید.

زرد شدن و ریزش برگ‌ها: یکی از مهمترین دلایل زرد شدن و ریختن برگ‌های چمن عروس آبیاری زیاد و باتلاقی شدن خاک گلدان است. از زهکش کف گلدان و خروج آب اضافی از ته گلدان مطمئن شوید و در فاصله بین دو آبیاری اجازه دهید، سطح خاک خشک شود.

دراز و علفی شدن ساقه‌ها: کاهش نور محیط علت اصلی این موضوع است. توصیه می‌شود گیاه را به مکانی با نور بیشتر منتقل کنید. همچنین کمبود مواد غذایی نیز میتواند باعث علفی شدن گیاه شود، بنابراین از کودهای مخصوص برای تقویت گیاه کمک بگیرید.

چروکیده و پژمرده شدن برگ‌ها: علت اصلی این امر کمبود آب است. برای رفع تشنگی گیاه، گلدان را به مدت 15 دقیقه درون تشت پر از آب قرار دهید.

 

ترجمه و تدوین: گروه تحقیق و توسعه تعاونی پترو تمدن مهام پارس