مقاله آشنایی با گیاه افوربیا و نحوه نگهداری آن

افوربیا تریگونا از ساکولنت‌های بسیار زیبا است که به دلیل ساقه‌های خوش رنگ و چند وجهی، برگ‌های کوچک قرمز و مقاومت بالا در شرایط سخت طرفداران زیادی دارد. افوربیا تریگونا بومی آفریقای مرکزی، مناطق کویری و ساوانا است و از نظر ظاهر؛ شرایط نگهداری و تکثیر بسیار شبیه کاکتوس‌ها است، اما از خانواده کاکتوس‌ها محسوب نمی‌شود و بوته‌ای و درختچه‌ای نیست. از آن جایی که این گیاه هنگام بریده شدن، شیره‌ای سمی از خود ترشح می‌کنند، به آن درخت شیر نیز گفته می‌شود. به همین دلیل بهتر است کودکان و پرندگان خانگی را از افوربیا دور نگه دارید و بعد از لمس کردن آن از دست‌زدن به چشم و پوست خود خودداری کنید.

 

مشخصات گیاه‌شناسی افوربیا

افوربیا با نام علمی (Euphorbia trigona) از خانواده فرفیون (Euphorbiaceae)، گیاهی به ارتفاع 2 متر است. برگ‌های درخت افوربیا کوچک هستند و در بین خارهای موجود بر روی گیاه رشد می‌کنند در واقع برگ‌های قرمز و جذاب افوربیا تریگونا روی زائده‌های ساقه تشکیل می‌شود که زیبایی این گیاه را دو چندان می‌کنند. برگ‌های افوربیا تریگونا معمولا در فصل زمستان می‌ریزند. در صورت نگهداری این گیاه در باغچه، دارای گل‌هایی به رنگ زرد و سفید خواهد بود و در صورت نگهداری از آن در درون منزل، شکوفایی گل بعید به نظر خواهد رسید.

جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی افوربیا

نام فارسی

افوربیا تریگونا، شیر آفریقا، درخت مدادی، درخت شیر، کاکتوس شمعدان

نام انگلیسی

Euphorbia, African milk tree, Candelabra cactus, Good luck plant, Friendship cactus

نام علمی

Euphorbia trigona

خانواده

Euphorbiaceae

 

آشنایی با گیاه، برگ، گل افوربیا

 

شکل 1- آشنایی با گیاه، برگ، گل افوربیا

شرایط نگهداری افوربیا

نور: افوربیا تریگونا نیاز به نور کافی و زیاد دارد، اما نور و تابش مستقیم آفتاب در فصل تابستان می‌تواند باعث سوختگی و قهوه‌ای شدن تنه گیاه شود.

دما: افوربیا به راحتی دماهای بالا را تحمل می‌کند اما دماهای کمتر از 10 درجه به آن آسیب می‌رساند. بهترین دمای ایده‌آل برای رشد افوربیا تریگونا دمای بین ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد است.

رطوبت و آبیاری: افوربیا نیاز به آبیاری زیادی ندارد، در فاصله دو آبیاری اجازه دهید، خاک گلدان کاملا خشک شود و سپس آبیاری را انجام دهید. در تابستان‌ها می‌توانید هر دو هفته یک بار یا نهایتا یک هفته یک بار به افوربیا آب دهید که فصل رشد آن است. اما در فصل زمستان سعی داشته باشید تا فواصل آبیاری را بیشتر از سه تا چهار هفته در نظر داشته باشید.

خاک و کوددهی: افوربیا تریگونا به خاک سبک و زهکشی مناسب و بالا نیاز دارد. بهترین ترکیب خاک برای این گیاه ترکیبی از خاک برگ و ماسه و پیت ماس است. خاک‌های کاکتوس و ساکولنت هم برای افوربیا تریگونا مناسب است. افوربیا تریگونا نیاز بالایی به کوددهی ندارد. و در فصل بهار و تابستان ماهی یکبار از کودهای مخصوص ساکولنت و کودهای پتاس بالا مثل NPK 12-12-36 به شکل رقیق شده می‌توانید استفاده کرد. بهتر است کوددهی در فصل پاییز و زمستان متوقف شود.

تکثیر: بهترین زمان برای تکثیر این گیاه فصل بهار است و تکثیر افوربیا تریگونا از طریق قلمه و بذر تکثیر می‌شود، که بهترین روش تکثیر از طریق قلمه است. قلمه‌هایی به طول ۱۰ تا ۱۵ سانتی‌متر را از پایه ساقه تهیه کرده سپس قلمه‌ها را به مدت ۴۸ تا ۷۲ ساعت در فضای باز قرار دهید تا شیره گیاه خارج شده و پینه ببندد، بعد از آن قلمه‌ها را در محیط کشت مناسب قرار داده تا ریشه‌دار شوند.

 

تکثیر افوربیا از طریق قلمه ساقه

شکل 2- تکثیر افوربیا از طریق قلمه ساقه

آفات و بیماری‌های افوربیا

زرد شدن برگ‌ها: مهمترین علت این امر آبیاری بیش از حد است. بهتر است آبیاری را متوقف کرده و فواصل بین دو آبیاری را بیشتر کرده و بعد از خشک شدن خاک آبیاری انجام داد.

خم شدن ساقه: در صورت افراط و تفریط در آبیاری شاهد شل شدن بافت ساقه و خم شدن آن خواهیم بود. برای رفع این مشکل آبیاری را کاهش دهید و برای گیاه یک قیم قرار دهید تا ساقه گیاه به آن تکیه دهد و آن را قائم نگهدارد.

رشد علفی شاقه: در صورت قرار گیری گیاه در سایه و نداشتن نور کافی، گیاه بیش از حد بلند شده و رشد طولی دارد. برای رفع این مشکل باید گیاه را در محل پر نور تر قرار دهید و جهت پرپشت شدن گیاه هرس منظم انجام شود.

لکه‌های سفید روی ساقه: آبیاری زیاد، رطوبت بالای محیط و تهویه‌ی نامناسب می‌تواند باعث بروز این بیماری قارچی بشود. در صورت لزوم بهتر است، از سموم قارچکش مناسب مانند مانکوزب استفاده شود.

 

آفات و بیمارهای افوربیا

شکل 3- آفات و بیمارهای افوربیا

 

ترجمه و تدوین: گروه تحقیق و توسعه تعاونی پترو تمدن مهام پارس

1401/10/07  -  فریده

از نظر من مطالبتون عالیه

پاسخ مدیر سایت: با سلام همراه گرامی ممنون از حسن توجه شما

1403/01/01  -  رها

سلام و خسته نباشید ساقه ی افوربیای من دقیقا مث (شکل سه _سمت راست _پایین) شده... و ساقه هاش از بالا دارن از بین میرن..رشدش متوقف شده و برگ جدید هم نمیده.لطفا راهنمایی کنید چیکار کنم! محیط گلدونو تغییر دادم..و تا خاکش خشک نشده آبیاری نمیکنم. تقریبا هفته ای یک بار آبیاری میکنم.

پاسخ مدیر سایت: سلام! به نظر می‌رسد که گیاه افوربیای شما دچار مشکلی شده است که ممکن است مربوط به آبیاری، نور، یا شرایط خاک باشد. چند توصیه برای شما دارم: آبیاری: اگر خاک کاملاً خشک می‌شود، ممکن است آبیاری بیش از حد دیر انجام شود. افوربیا به آبیاری نیاز دارد، اما خاک باید نیمه‌خشک باشد. بررسی کنید که ریشه‌ها پوسیده نشده باشند. نور: افوربیا به نور مستقیم و کافی نیاز دارد. اگر محیط گلدان تغییر کرده و نور کافی ندارد، ممکن است گیاه نتواند فتوسنتز کرده و رشد کند. تهویه و دما: گیاهان افوربیا دماهای خیلی سرد یا خیلی گرم را تحمل نمی‌کنند. مطمئن شوید که دمای محیط مناسب است (بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد) و تهویه خوب دارد. بررسی آفات: ساقه‌های از بین رفته و توقف رشد ممکن است ناشی از حمله حشرات یا قارچ‌ها باشد. ساقه‌ها و برگ‌ها را به دقت برای هرگونه علائم آفت یا قارچ بررسی کنید. تعویض خاک: اگر خاک سنگین و آب را به خوبی تخلیه نمی‌کند، ممکن است ریشه‌ها نتوانند اکسیژن کافی دریافت کنند. خاکی سبک‌تر و با زهکشی بهتر را امتحان کنید. اگر وضعیت بهتر نشد، شاید بررسی دقیق‌تر از وضعیت ریشه و ساقه‌ها و حتی استفاده از قارچ‌کش‌ها مفید باشد.