مورچه سفيد Glyptotermes dilatatus (Iso., Kalotermitidae)
موريانه‌ها يا مورچه‌هاي سفيد حشراتي اجتماعي هستند كه با هم به صورت اجتماعاتي از نرهاي بالغ، ماده‌ها و كارگرهاي عقيم و سربازان زندگي مي‌كنند. اين حشرات در مناطق گرم و معتدل يافت مي‌شوند. كالوترميتيده گروه بزرگي از موريانه‌هاي چوب‌خوارند كه بدون كارگر واقعي مي‌باشند؛ اما داراي كارگران كاذب هستند. اين حشرات روي ريزوم‌هاي جوان موز تغذيه مي‌كنند.
شکل 1- مورچه سفید
كنترل
اختلاط سموم مجاز قابل كاربرد در خاك قبل از كاشت موز توصيه می‌شود. در هند سمپاشي خاك با ليندين و استفاده از اين سم همراه با آب آبياري استفاده مي‌گردد.
شپشك‌ها
شپشك‌هاي Aspidiotus destructor، A. cyanophyllisign، A. cydoniae و A. transparens از راسته Homoptera و خانواده Diaspididae هستند. حشرات كامل ماده داراي بدن نرم و كوچك كه به صورت آزاد در زير سپر مومي شكلي كه به وسيله بدن حشرات ترشح مي‌شود، زندگي مي‌كنند. شپشك‌های نر بدني كشيده‌تر و كوچكتر از حشرات كامل ماده دارند. حشرات كامل ماده داراي بدن پهن، مسطح و ديسك مانند هستند. اين حشرات به صورت دوجنسي يا پارتنوژنز توليدمثل مي‌كنند. شپشك‌هاي مذكور علاوه بر موز به نارگيل نيز خسارت می‌زنند.
شکل 2- شپشک موز
كنترل
سمپاشي با حشره‌كش‌هاي سيستميك و يا ديمتوات توصيه شده است.
سوسك برگ‌خوار Nodastoma subcostatum
سوسك‌هاي برگ‌خوار و ميوه‌خوار برگ و ميوه موز را مي‌جوند و خسارت آن‌ها در طي ماه‌هاي مرداد تا مهر شديد است. ارقام موز آلپان، كامپا و مالبهنگ به اين آفت حساس هستند.
اين سوسك‌ها داراي بدن بيضي شكل، محدب و به رنگ متاليك تا زرد توأم با لكه‌هايي روي بدن مي‌باشند كه با داشتن پيش قفس سينه باريك‌ها تر از بالپوش و پاهاي غير فشرده قابل تشخيص هستند.
کنترل
انجام عمليات شخم و سمپاشي با سموم مناسب مؤثر است.
كرم برگ‌خوار Spodoptera litura (Lep., Noctuidae)
پروانه بالغ به رنگ قهوه‌اي همراه با الگوي پيچيده‌اي از خطوط كرم رنگ در بال‌هاي جلويي است. رنگ بال‌هاي عقبي سفيد نقره‌اي بوده و طول بال‌ها حدود 4 سانتي‌متر مي‌باشد. لارو به رنگ قهوه‌اي مايل به سبز كم رنگ با نوارهاي تيره مي‌باشد. لاروهاي جوان ابتدا از سطح زيرين برگ تغذيه مي‌كنند و سپس در هنگام شب بر روي برگ‌هاي موز به تغذيه ادامه مي‌دهند و درون خاك به شفيره تبديل مي‌شوند.
كنترل
جمع‌آوري و از بين بردن كرم‌ها و قسمت‌هاي آسيب ديده گياه، شخم تابستانه، استفاده از تله نوري، سمپاشي با آزينفوسمتيل،كلروپيروفوس و B.t و همچنين كنترل بيولوژيك با انتشار زنبورهاي Telenomus remusو
T. spodoptera براي كنترل اين آفت توصيه شده است.
تريپس گل Thrips hawaiiensis (Thys.,Thripidae)
اين حشره به برگ‌ها، گل‌ها ميوه حمله مي‌كند و سبب زنگار سطح پوست ميوه مي‌گردد. شاخك‌ها 6 تا 9 مفصلي، با اندام هاي حسي مخروطي شكل ساده يا خميده است. آخرين مفصل شاخك بلند نبوده و سطح پشتي بدن حشره مشبك نيست. پيش پنجه بعضي اوقات داراي يك زائده ناخن مانند است. سيكل زندگي اين حشره در طي مدت 11-21 روز كامل مي‌شود. اين گونه از موزكاري‌هاي منطقه بلوچستان در سال 1385گزارش شده است.
كنترل
سمپاشي با حشره‌كش ديمتوات به غلظت 03/0 درصد عليه اين آفت موثر است.
مگس ميوه Dacus dorsalis (Dip.,Tephritidae)
مگس‌هاي ميوه حشراتي با اندازه متوسط و داراي لكه يا نوارهايي روي بال مي‌باشند. اين حشرات خيلي مهم هستند؛ زيرا لارو بسيار از گونه‌هاي آن‌ها گياهخوارند. اهميت اين مگس‌ها در موز به خاطر خسارت آن‌ها به ميوه‌هاي تازه موز مي‌باشند كه با تخمگذاري درون ميوه و تغذيه مستقيم لاروها و حشرات كامل از گوشت ميوه سبب خسارت و كاهش كيفيت آن مي‌شوند. اين آفت همچنين به انبه و گواوا نيز خسارت مي‌زنند كه از بلوچستان گزارش شده است.
کنترل
استفاده از تله‌هاي فرموني با متيل اوژينول و تله‌هايي با رنگ زرد، ماده توزيع كننده نئوپان و ماده كشنده روغن با دوز 6 ميلي‌ليتر براي شكار اين آفت در باغات انبه بلوچستان مناسب گزارش شده است.
آنچه كه يك باغدار بايد بداند:
-پوسيدگي‌هاي قارچي و باكتريايي ميوه موز در اثر خسارت آفات به ميوه نفوذ كرده و خسارت مي‌زنند.
- پيشنهاد مي‌شود كه با كنترل جدي آفات به ويژه مگس ميوه و در نتيجه با جلوگيري از زخمي شدن ميوه از فعاليت قارچ‌ها و باكتري‌هاي بيمارگر و فرصت طلب جلوگيري شود.
- سرخرطومي‌هاي موز از جمله مهمترين عوامل محدود كننده توليد اين محصول هستند كه براي كشور قرنطينه‌اي هستند و بايد از ورود آن‌ها جلوگيري نمود.
- به كارگيري روش‌هاي كنترل شيميايي و زراعي و كاربرد تله‌هاي فرموني به صورت تلفيقي براي كاهش خسارت آفات موز ضروري است.
-از سموم شيميايي كم خطر براي كنترل آفات موز استفاده گردد.
-در صورت نياز به كنترل شيميايي رعايت دوره كارنس سم ضروري است.