علائم بیماری نماتدی
این علائم بیشتر در روی ریشه به صورت غده (شکل 1)، گره، زخم ریشه، انشعابات زیاد ریشه‌ها، آسیب‌های انتهای ریشه و پوسیدگی ریشه‌ها را وقتی آلودگی همراه با قارچ‌ها و باکتری‌های ساپروفیت و یا بیماری‌زا گردد خود نمایی می‌کند.
شکل 1ـ یکی از علائمی که نماتدها روی گیاهان ایجاد می‌کنند، ایجاد غده روی ریشه گیاه است.
در قسمت‌های هوایی گیاهان، کاهش رشد، علائم کمبود مواد غذایی نظیر: پژمردگی زیاد از حد بخصوص در هوای گرم و خشک، زردی شاخ و برگ، کاهش محصول از نظر کمی و کیفی که ناشی از آسیب‌های وارده به ریشه می‌باشد به وجود می‌آید. برخی از نماتدها هم قسمت‌های هوایی گیاه میزبان خود را مورد حمله قرار می‌دهند و به ریشه گیاهان کاری ندارند که علائمی مانند لکه‌های مرده و یا نکروتیک غده، پوسیدگی و پیچیدگی برگ‌ها و شاخه‌ها، رشد غیرعادی اندام‌های گل بروز می‌کند. برخی هز گونه‌های نماتدها به غلات و گرامینه‌ها حمله برده و تولید گال می‌نمایند که پر از نماتد خواهد بود. در این صورت نیز در میزان عملکرد و کیفیت محصول برداشتی تاثیر خواهد گذاشت.
کنترل نماتدها
هر چند کنترل نماتدها با توجه به هزینه‌های مصرفی و نوع محصول باعث محدودیت‌هایی می‌گردد، با این وجود روش‌های کنترل عبارتند از:
1ـ کنترل از طریق اعمال تناوب زراعی 2ـ کنترل بیولوژیکی 3ـ کنترل حرارتی 4ـ کنترل شیمیایی و در عمل با به‌کارگیری تلفیقی از چندین روش مبارزه برای کنترل نماتدهای بیماریزای گیاهان اقدام می‌شود.
نماتد مولد گره ریشه Root knot nematode
این نماتد در مناطق با آب و هوای گرم و زمستان‌های کوتاه با هوای ملایم بیشتر و به تعداد زیادتری از دیگر مناطق دنیا وجود دارد، نماتد مولد گره ریشه (شکل 2) در گلخانه‌ها و هر جایی که غیراستریل به کار گیرند یافت می‌شود.
شکل 2ـ علائم ایجاد شده ناشی از نماتده مولد گره ریشه
بیش از 2000 گونه روی گیاهان زراعی خسارت می‌زنند، باعث لاغر شدن یا از بین بردن انتهای ریشه و جلوگیری از رشد ریشه یا افزایش تولید ریشه و یا گره‌هایی که روی ریشه‌ها به وجود می‌آیند گردیده و نه تنها مواد غذایی گیاه را می‌گیرند بلکه موجب اختلال و به هم ریختگی سیستم آوندی گیاه شده و در انتقال آب و مواد غذایی گیاه از خاک نقصان و ارزش اقتصادی محصولات ریشه‌ای را کاهش می‌دهند و اگر گیاهان در مرحله گیاهچه‌ای آلوده شوند، امکان انهدام آنها فراهم می‌گردد.
مشخص‌ترین علائم بیماری، گال‌های گره مانندی است که در قسمت‌های ریشه گیاه به وجود می‌آید و اندازه آنها دو الی سه برابر قطر ریشه‌های سالم می‌شود. عامل بیماری گره ریشه نماتد Meloidogyne sp. است. نماتدهای نر و ماده بالغ با هم اختلاف شکلی داشته و به خوبی از هم تمیز داده می‌شوند، نرها کرمی شکل به طول 1.5 میلی‌متر و قطر 36 میکرون و ماده‌ها گلابی شکل به طول 0.4 الی 1.5 میلی‌متر و قطر 0.27 الی 0.75 میلی‌متر هستند، هر نماتد ماده حدود 500 عدد تخم در یک ماده ژلاتینی که توسط نماتد درست می‌شود، می‌گذارد. لارو سن اول در تخم به وجود می‌آید و پس از یک بار تعویض جلد در داخل تخم به لارو سن 2 تبدیل می‌شود، در این حالت از تخم خارج شده وارد خاک می‌شود و در خاک جرکت می‌کند تا خود را به یک ریشه حساس برساند، نوزاد سن 2 کرمی شکل است و تنها مرحله آلوده کننده است که وارد ریشه گیاه حساس خود شده و درآنجا باقی می‌ماند و مرتبا بر قطر ریشه افزوده می‌شود تا تقریبا به شکل سوسیس در آید. نماتد از سلول‌های ریشه در قسمت سر خود با فرو بردن استایلت و ترشح بزاق به داخل آنها تغذیه می‌کند، بزاق باعث تحریک و بزرگ شدن سلول شده و بخشی از محتویات سلول را به صورت محلول در می‌آورد و به وسیله استایلت نماتد مکیده می‌شود، در این حالت مرحله سوم (سن 3) به وجود می‌آید که ضخیم‌تر از مرحله 2 می‌شود که فاقد استایلت است و با تعویض جلد وارد لارو سن 4 می‌شود که در این مرحله از نظر نر و ماده بودن قابل تشخیص است. نر و ماده پس از لقاح یا بدون لقاح تخم‌های خود را در پوشش ژلاتینی تولید می‌کند که در داخل یا خارج از بافت ریشه گذاشته می‌شود، تخم‌ها ممکن است تفریخ شوند و یا زمستان‌گذرانی کرده و در بهار سال بعد باز شوند، یک چرخه زندگی در حرارت 27 درجه 25 روز طول می‌کشد.