مقاله آشنایی با حلزون قهوه‌ای در باغات مرکبات

حلزون قهوه‌ای در باغات مرکبات استان‌های ساحلی دریای خزر فعالیت دارد و تاکنون از سایر نواحی مرکبات‌خیز کشور گزارش نشده است. این نرم تن علاوه بر مرکبات، از برگ انواع درختان و درختچه‌های زینتی، سبزیجات و صیفی‌جات نیز تغذیه می‌کند.

 

شکل شناسی

صدف این نرم تن کوتاه، پهن با دیواره محکم و دارای شیارهایی ضخیم است. رنگ صدف قهوه‌ای متمایل به زرد با پنج شیار قهوه‌ای تیره یا سیاه رنگ است. اندازه پیچش صدف در مراحل اولیه رشد کوچک، صاف و درخشنده است. در حالی که پیچش پنجم صدف در مراحل آخر رشد به صورت برجسته و متورم است.

دهانه‌ی صدف تقریبا مدور یا بیضی و بطور مشخص به وسیله پیچش ماقبل آخر فرورفته است. قطر صدف 20 الی 23 میلی‌متر و عرض آن 29 الی 34 میلی‌متر است. تخم حلزون کم و بیش کروی، سفید رنگ و به قطر حدود سه میلی‌متر است.

 

حلزون قهوه ای در باغ مرکبات

شکل 1- حلزون قهوه ای در باغ مرکبات

زیست شناسی

حلزون قهوه‌ای مرکبات از نظر تولید مثل هرمافردیت است. اما هر حلزون به تنهایی قادر به بارور کردن خود نبوده و نیاز به جفت‌گیری با دیگر حلزون است. در این حالت هر دو موجود بارور شده و قادر به تخم‌ریزی هستند. این نرم تن دارای یک نسل در سال است. تخم‌ریزی معمولا در پاییز به فاصله 3 الی 6 روز بعد از جفت‌گیری صورت می‌گیرد.

حلزون برای تخم‌ریزی لانه‌ای به عمق 3 الی 4 سانتی‌متر و به قطر یک سانتی‌متر در مکان‌های گرم و مرطوب، در خاک‌های خیلی نرم یا خاک برگ پوسیده تعبیه کرده و پس از تخم‌ریزی روی لانه را با خاک می‌پوشاند که محل لانه‌ها به صورت برآمدگی‌های کوچک از خاک‌های مجاور کاملا مشخص است.

تخم‌ها بصورت توده‌های به هم چسبیده در دسته جاتی با متوسط 49.5 عدد در داخل لانه قرار داده می‌شوند. تخم‌ها پس از سپری کردن سرمای زمستان، در اوایل بهار تفریخ می‌شوند و بیشترین تغذیه در این زمان صورت می‌گیرد.

در تابستان به علت گرمای زیاد به خواب تابستانی می‌روند و در پاییز با خنک شدن هوا، مجددا فعالیت تغذیه‌ای آن‌ها شروع شده و خسارت سنگینی به میوه‌های رسیده وارد می‌کنند.

پوره‌های جوان دارای صدفی کوچک با یک پیچش در پشت هستند که به تدریج رشد کرده و بر تعداد پیچ‌های صدف افزوده می‌شود و پس از دو سال به مرحله بلوغ می‌رسد. متوسط مدت تفریخ تخم 24 روز و درصد تفریخ تخم 93.5 درصد است.

خسارت

حلزون‌ها فعالیت شبانه دارند و در سطح زمین روی گیاهان مختلف و روی شاخه و برگ درختان جابه‌جا شده و از پهنک برگ‌ها تغذیه می‌کنند. آثار خسارت به صورت پاره‌گی و خورده‌گی‌های سوراخ مانند روی برگ‌ها مشاهده می‌شود.

خسارت حلزون روی میوه‌های رسیده به صورت خورده‌گی‌های سطحی و یا سوراخ‌های عمقی است که مانع بازار پسندی می‌شود. در مواردی این حلزون‌ها از پوست تنه و شاخه درختان نیز تغذیه می‌کنند.

 

حلزون قهوه‌ای باغات مرکبات. سازمان جهاد کشاورزی مازندران.