آفات عدس
5- سرخرطومی‌های جوانه‌خوار
مشخصات ظاهری
سرخرطومی‌های جوانه‌خوار به‌ویژه دو گونه آپیوم تریفولی و آروگانوس، عدس را آلوده می‌کنند و گونه دوم شایع‌تر است. طول بدن گونه آروگانوس سه میلی‌متر بوده و خرطوم آن بلندتر از بدن است. این گونه، پاهای بلند و مشخصی دارد. افراد بالغ بالپوش آبی تیره با سر، سینه، پاها و شکم سیاه دارند. لاروها زردرنگ و بدون پا هستند.
خسارت
افراد بالغ با تغذیه از برگ‌های عدس، سوراخ‌های کوچکی در آن‌ها ایجاد می‌کنند. ولی خسارت اصلی در اثر تغذیه لاروها از جوانه‌ها و گل‌ها و تخریب تخمدان‌ها به وجود می‌آید. این آفت همچنین می‌تواند ویروس (بی بی ام وی) را به عدس انتقال دهد.
مدیریت
برای مدیریت این آفت، استفاده از بذرهای سالم توصیه شده، همچنین بهتر است از کاشت گیاه عدس در کنار مزرعه‌های یونجه و شبدر خودداری شود.
6- شته‌های عدس
مشخصات ظاهری
آفیس گراسیوورا شته کوچکی است که طول بدن آن حدود دو میلی‌متر بوده و دارای بدنی نرم به رنگ سیاه براق استپوره‌های آن مایل به خاکستری رنگ هستند.
آسیرتوسیفون پیزوم کمی بزرگتر به طول 3تا 4 میلی‌متر به رنگ سبز با پاهای بلند و مشخص هستند.
خسارت
کلونی شته‌ها روی بافت در حال رشد گیاه عدس از جمله ساقه، غلاف و برگ‌ها از شیره گیاهی تغذیه می‌کنند و سبب اختلال در رشد گیاه می‌شوند. شته‌ها در تراکم زیاد، سبب کاهش ریشه و نیز کاهش تعداد گره‌های ریشه می‌شوند. گیاه، تغییر شکل داده و میزان تولید محصول کاهش می‌یابد. تغذیه از شیره گیاهی همزمان با ترشح عسلک و همچنین رشد قارچ مولد دوده است. همچنین شته‌ها به‌طور غیرمستقیم نیز از راه انتقال عوامل بیماری‌زای ویروسی، خسارت می‌زنند.
شکل 1- کفشدوزک عدس
مدیریت
چنانچه جمعیت بالا باشد، برای مدیریت این آفات استفاده از حشره‌کش‌های نامبرده در جدول 1 توصیه می‌شود.
جدول 1- حشره‌کش‌های مناسب برای مدیریت شیمیایی شته عدس
|
نام حشره‌کش
|
میزان استفاده
|
|
اکسی دیمتون متیل 25% EC
|
1 - 1.5 لیتر در هکتار
|
|
دیمتوات 40% EC
|
1 - 1.5 لیتر در هکتار
|
|
آسفیت 97% DF
|
0.75 کیلوگرم در هکتار
|
7-تریپس
مشخصات ظاهری
-حشره کامل تریپس توتون به رنگ خاکستري روشن یا تیره و کمابیش 9/0 میلي‌متر است.
-بدن این حشره باریک و کشیده است.
-حشره ماده دو جفت بال باریک و کشیده دارد که در حاشیه‌ها ریشک‌دار هستند ولی حشره نر بی‌بال است.
-پوره‌ها همانند افراد بالغ ولی کوچکتر، بدون بال و زرد کمرنگ هستند.
خسارت
این آفت، سلول‌هاي پارانشیم برگ را پاره کرده و از محتویات آن‌ها تغذیه مي‌کند که نشانه‌های خسارت آن به صورت لکه‌هاي نقره‌اي روي برگ دیده مي‌شود. تغذیه شدید این تریپس از برگ گیاه میزبان، سبب پیچیدگي و بدشکلي برگ و سرانجام توقف رشد و از میان رفتن گیاه مي‌شود.
مدیریت
تریپس‌ها به ندرت سبب خسارت جدی می‌شوند. در صورت نیاز به سمپاشي براي تریپس توتون حشره‌کش مالاتیون Ec 57%به نسبت یک لیتر در هکتار توصیه شده که در مرحله 2 تا 3برگي گیاه و تکرار آن در سه هفته بعد باید انجام شود.
8-شته ریشه
مشخصات ظاهری
افراد بی‌بال، بیضی گرد و رنگ عمومی آن‌ها سفید مایل به زرد تا خاکستری است. بدن با پودر مومی سفید رنگی پوشیده شده است. این شته فاقد کورنیکول است.
خسارت
برخی سال‌ها لکه‌های زرد رنگی در مزرعه‌های عدس یافت شده که توسط شته‌های مومی سفید رنگ روی ریشه ایجاد می‌شوند. چرخه زندگی دو ساله داشته و با لوله کردن حاشیه برگ‌ها روی میزبان اصلی یعنی پسته، گال‌های متمایل به زرد تا قرمز تشکیل می‌دهد.
مدیریت
شته ریشه روی حبوبات، کمتر یک آفت دارای اهمیت اقتصادی به شمار می‌رود.
شکل 2- شته ریشه