مقاله آشنایی با سفیده‌های کلم (قسمت اول)

سفیده‌های کلم از آفات مهم کلم می‌باشند.کلم، کلم گل، شلغم، ترب، تربچه و کلم قمری از جمله گیاهان میزبان سفیده بزرگ و سفیده کوچک می‌باشند. دامنه انتشار این دو حشره بساار وسیع است. سفیده بزرگ در شهرهای شمالی کشور از آفات مهم کلم محسوب می‌شوند و سفیده کوچک در بسیاری از استان‌ها وجود دارد. سفیده شلغم در بیشتر نواحی ایران به ویژه در گیلان و مازندران یافت می‌شود.

 

سفیده‌های کلم

شکل‌شناسی

حشره کامل

سفیده بزرگ (Pieris brassicae): طول بدن 20 میلی‌متر و عرض بدن با بال‌های باز 40-60 میلی‌متر و رنگ بدن خاکستری میل به سبز است. بال‌ها سفید به استثنای دو گوشه جلویی بال‌های جلو که سیاه مایل به خاکستری است. در پروانه ماده روی بهر بال  جلو دو لکه سیاه نسبتا گرد وجود داشته و در امتداد آنها روی لبه هر یک از بال‌های عقبی نیز یک لکه مشابه وجود دارد (شکل 1). حشره نر فاقد خال‌های میانی است.

Pieris brassicae

شکل 1ـ Pieris brassicae

سفیده کوچک (Pieris rapae): مشابه سفیده بزرگ است، با این تفاوت‌ها که ظول آنها 10-15 میلی‌متر و عرض آن با بال‌های باز 40-45 میلی‌متر می‌باشد. روی بال‌های جلویی افراد ماده دو خال و در افراد نر یک خال دیده می‌شود و لکه سیاه گوشه بال‌های جلویی از لکه بال جلویی سفیده بزرگ کوچک‌تر است (شکل 2). رنگ بدن
پروانه ماده سفید مایل به خاکستری و در حشره نر تیره یا خاکستری تیره است.

Pieris rapae

شکل 2ـ Pieris rapae


سفیده شلغم (Pieris napi): کوچک‌تر از دو گونه قبلی است و عرض آن با بال‌های باز حدود 40 میلی‌متر است. رگبال‌ها در پروانه ماده کاملا مشخص هستند و در گوشه هر یک از بال‌ها یک لکه و یک خال سیاه وجود دارد (شکل 3).

Pieris napi

شکل 3ـ Pieris napi

تخم: مخروطی یا کاجی شکل به طول 5/1 میلی‌متر و قطر 6/0 میلی‌متر. رنگ تخم ابتدا زرد کمرنگ یا لیمویی که بعد به زرد کامل تغییر می‌یابد و در سطح آن از بالا به پایین 12 شیار کشیده شده است.

 

مینایی، کامبیز (1395). جزوه درسی آفات درختان میوه دانه‌دار و هسته‌دار، دانشگاه شیراز.

اکرمی، محمدعلی(1395). جزوه درسی آفات گیاهان جالیز، سبزی و زینتی، دانشگاه شیراز.

Tomlin, C. S. (2000). The pesticide manual, 12th ed. BCPC.

Whitaker, P. (1998). Important issues in ecologically sound integrated pest management. Am. Entomol. 3:148-153.