مگس خربزه (Corpomyia pardalina)
زیست شناسی
مگس خربزه زمستان را به صورت شفیره در عمق ۱۰- ۱۲ سانتی‌متری زیر خاک می‌گذراند و در اواسط بهار، موقعی که خربزه شروع به گل دادن می‌کند، ظاهر می‌شود. مگس ماده به وسیله تخمریز خود که از تغییر شکل حلقه‌های انتهابی شکم به وجود آمده است میوه را سوراخ کرده و از شیره‌ای که خارج شده تغذیه می‌نماید، حشره نر نیز از شیره باقیمانده در محل نیش مگس ماده تغذیه می‌کند. مگس‌های نر و ماده پس از یک هفته جفت‌گیری می‌کنند و حشره ماده با تخمریز خود تخم‌ها را به صورت منفرد، اغلب در زیر پوست میوه و گاهی روی آن قرار می‌دهد. حشره کامل ممکن است تا دو ماه عمر داشته باشد. در مگس ماده جمعا، ۱۰0 تا ۱۲۰ عدد تخم می‌گذارد، ولی در هر میوه فقط یک تخم قرار می‌دهد. البته گاهی روی میوه چند سوراخ دیده می‌شود که علت آن می‌تواند تخم‌گذاری چند مگس روی یک میوه باشد. در این حالت در داخل میوه چند عدد لارو وجود دارد و اصطلاحا میوه کرمو شده است (شکل 1).
شکل 1ـ آثار خسارت مگس خربزه
در میوه‌های با پوست نازک، جای تخم‌ریزی مگس معمولا نمایان است. گاهی مگس ماده چند سوراخ روی میوه ایجاد می‌کند، ولی فقط در یکی از آنها تخم‌گذاری می‌نماید. تخم‌های مگس بر حسب شرایط محیطی طی ۲- ۷ روز تفریخ شده و لاروهای جوان بلافاصله به طرف داخل میوه حرکت کرده و در گوشت آن دالان‌های غیر منظمی ایجاد می‌کنند. دوره زندگی لارو در تابستان یک تا دو هفته و در پائیز سه هفته طول می‌کشد و پس از آن لارو کامل از میوه خارج شده و در زیر خاک به شفیره تبدیل می‌شود و گاهی نیز ممکن است شفیره در داخل میوه تشکیل شود. دوره شفیرگی به طور معمول ۱۰- ۱۳ روز طول می‌کشد. این آفت در نواحی شمالی و مرکزی ایران ۲ تا 3 نسل در سال دارد.
روش‌های کنترل مکانیکی
جلوگیری از تخم‌گذاری حشرات ماده روی میوه: بدین منظور در موقع گل‌گیری بوته‌ها، میوه‌های جوان، به اندازه فندق تا حداکثر گردو را در داخل برگ‌های مجاور پیچیده و روی آنها خاک می‌ریزند و تا موقعی که پوست آنها ضخیم شود آنها را زیر خاک نگه می‌دارند. در این صورت مگس ماده قادر به تخم‌ریزی در میوه نخواهد بود.
روش‌های کنترل فیزیکی
استفاده از تله‌های چسبنده زردرنگ: از این تله‌ها می‌توان برای صید حشرات کامل و همچنین تعیین تاریخ دقیق کنترل شیمیایی استفاده نمود.
روش‌های کنترل زراعی
1- هرس گل و میوه: نتیجه کار محققان نشان می‌دهد که اجرای دو نوبت هرس گل و میوه و انتخاب دو شاخه میوه دهنده روی هر بوته، در کاهش آلودگی مؤثر است.
۲- استفاده از ارقام با پوست ضخیم
3- شخم زدن زمین بعد از برداشت محصول: این عمل با افزایش تلفات شفیره‌های زمستانگذران، باعث کاهش جمعیت آفت می‌شود.
4- جمع‌آوری و انهدام بقایای آلوده: برای از بین بردن آفت و جلوگیری از طغیان آن در نسل بعد به کار می‌رود.
روش‌های کنترل شیمیایی
1_ سمپاشی مستقیم: در صورت نیاز به سمپاشی می‌توان مصادف با ظهور حشرات کامل مزرعه را در سه نوبت با گوزاتیون ۲۰٪ به نسبت دو در هزار سمپاشی نمود. این سمپاشی روی شته، تریپس و کنه نیز مؤثر است. اولین نوبت سمپاشی مصادف با تشکیل میوه‌های جوان می‌باشد. همچنین کاربرد دیپترکس زمانی که میوه‌ها به اندازه فندق باشند در کنترل آفت مؤثر است.
۲- استفاده از طعمه مسموم برای شکار مگس‌های بالغ: برای این منظور در ظروف کوچکی مخمر آبجو همراه با دیازینون ریخته و در قسمت‌های مختلف مزرعه قرار داده تا مگس‌ها به آن جذب شده و به دام افتند.