واریته‌ها و تکثیر رازک
واریته‌های رازک براساس اهداف تولید و درصد آلفا اسید (تلخی) و محتوای اسانس (عطر) گروه‌بندی می‌شوند. اصطلاحاتی که به منظور شناسایی واریته‌ها استفاده می‌شوند شامل: تلخی، عطر و طعم هستند.
رازک‌های تلخ
این نوع از واریته‌ها در غدد لوپینه‌ای مخروط خود مقادیر آلفا اسید دارند که مزه تلخی را می‌دهد. واریته‌های رازک که در گروه تلخ قرار می‌گیرند مقدار آلفا اسید (humulones) آن‌ها در ماده خشک حدود8 تا 10 درصد است. برخی واریته‌ها مقدار آلفا اسید آن‌ها بیش از 18درصد است و آن‌ها در گروه واریته‌های رازک با آلفا اسید بالا طبقه‌بندی می‌شوند. واریته‌های مانند: کلومبوس (Columbus)، توماهاوک (Tomahawk) و زئوس (Zeus) از واریته‌های تلخ بوده که به طور گسترده در آمریکا کشت می‌شود. همچنین در استرالیا واریته Pride of Ringwood جزو واریته‌های تلخ است.
واریته‌های رازک معطر
واریته‌های معطر رازک مقدار کمی آلفا اسید نسبت به واریته‌های تلخ دارند. ویژگی‌های اسانس این واریته‌ها به این معنی است که بر روی فرآورده‌های صنعتی آن‌ها مانند آبجو طعم و عطر مطلوب می‌دهد. عطر و طعم رازک اصطلاح جدیدی برای توصیف واریته‌های رازک است. برای این منظور شرکت‌های تولیدکننده رازک در سراسر دنیا واریته‌های با عطر و طعم را شناسایی کرده و برای برنامه‌های اصلاحی روی آن‌ها سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این چنین برنامه‌هایی باعث موفقیت‌های بسیاری در حفاظت واریته‌ها از طریق حق ثبت اختراع، مارک تجاری و یا حقوق واریته گیاهی شده است. واریته آمریکایی سیترا (Citra) و واریته نیوزیلندی موتکا (Motueka) مثال‌هایی هستند که برای خصوصیات عطری آن‌ها توسط بخش خصوصی مورد اصلاح قرار گرفته‌اند. انجام اصلاح واریته‌های رازک برای افزایش مقدار عطر آن توسط بخش توسعه کشاورزی آمریکا در حال اجرا است.
واریته‌های رازک با خاصیت دوگانه
همان‌گونه که از نام آن مشخص می‌شود، شامل واریته‌های رازکی هستند که دارای هم آلفا اسید و هم اسانس هستند و آن‌ها را به واریته‌های ایده‌آل برای اهداف عطری و تلخ تبدیل کرده است. برای مثال از واریته نلسون (Nelson Sauvin)، سنتینال (Centennial)، چینوک (Chinook) و سیمکو (Simcoe) که همگی آمریکایی هستند می‌توان نام برد.
واریته‌های مشهور بین المللی رازک
انجمن بین المللی تولیدکنندگان رازک (IHGC) لیست جامعی از واریته‌های رازکی که در سطح جهانی کشت می‌شود، را نگهداری می‌کند. هدف اولیه این انجمن تقویت و حمایت از علایق مشترک بین تولیدکنندگان و بازرگانان گیاه رازک است. در سال 2016 یک لیست کاملی از 274 واریته رازک که توسط اعضای انجمن در بیش از 20ملیت مختلف کشت و کار می‌شد، را ارائه دادند. واضح است که تقاضا برای واریته‌های رازک بر اساس علائق مشتریان شامل مخلوطی از واریته‌های تلخ، معطر و دو منظوره است.
روش‌های تکثیر رازک
به استثنای تولیدکنندگان بزرگ، برای تولیدکنندگان جدید، یافتن منبع مرغوب از گیاهان با کیفیت یک چالش مهم است. از این رو، شما می‌توانید برای مکان کاشت و بازار مصرف، به ویژه در غیاب منابع مفید و مقرون به صرفه، واریته مناسب را شناسایی کنید. گیاه رازک، از طریق بذر تکثیر نمی‌شود و تکثیر آن از طریق بذر تنها برای اصلاح کنندگان است که برای آن‌ها ساختار ژنتیکی مهم است. گیاهان جدید اکثرآ از ریزوم‌های در حال خواب از طوقه‌های بالغ و در ماه‌های خنک تهیه می‌شوند که تولیدکنندگان را قادر می‌سازد تا در ماه‌های سرد نسبت به تکثیر آن‌ها از طوقه‌های مناسب در پایه مادری اقدام کنند یا قلمه‌های سبز در همان فصل رشد بهار و یا تابستان استفاده می‌شود (روش مؤثری در تکثیر تعداد زیادی از آن‌ها در طی فصل رشد) که داخل سینی کشت قرار گرفته و سپس برای ادامه رشد به گلدان‌های ویژه منتقل می‌شود.
طراحی مزرعه رازک و استقرار آن
تصمیمات و فعالیت‌های کلیدی در استقرار یک مزرعه جدید رازک جدای از نوع واریته مورد استفاده، شامل مواردی مانند:
-
سیستم داربستی
-
تراکم کاشت
-
مکانی برای تکثیر
-
سیستم آبیاری
-
ادوات کاشت
-
مدیریت ابتدای کار
سیستم داربستی و تراکم کاشت
عمومی‌ترین سیستم داربستی برای کشت و کار رازک و تولید آن سیستم وی شکل (V) است روش‌های دیگر داربستی نیز وجود دارد از جمله سیستم داربستی یو شکل کوتاه (U)که به واسطه عملکرد کم در واحد سطح به طور گسترده‌ای مورد استقبال قرار نگرفته است داربست‌ها و سیستم‌های کشت در مقدار ارتفاع، فضای بین ردیف، فاصله بین گیاهان روی ردیف و بر اساس نوع واریته و روش برداشت آن‌ها با هم تفاوت دارند. قوه نامیه واریته و شرایط رشد، تعیین کننده مقدار ارتفاع داربست خواهد بود. گیاهان رازک ارتفاع کافی در داربست نیاز دارند تا حداکثر رشد سالانه خود را کامل کنند. دانش محلی یا تجربه برای تعیین حداکثر ارتفاع داربست‌ها نیاز خواهد بود. برای برخی واریته‌ها مانند Chikook و Cascade ارتفاع داربست به شکل V به 5 متر نیاز است. با این حال، دانش محلی دقیقا برای تعیین ارتفاع لازم است.
شکل1- سیستم داربستی برای کشت و کار رازک
برای واریته‌های با ارتفاع زیاد به طور معمول ارتفاع داربست V شکل بین 4 تا 6 متر و برای داربست‌های کم ارتفاع بین 3 تا 4 متر است. طول مخروط‌های جانبی بین واریته‌های مختلف متفاوت است و این مورد فضای مناسب را بین شاخه‌های جانبی مشخص می‌کند. در ایالات واشنگتن آمریکا بسیاری از تولیدکنندگان از داربسـت‌های V شکل استفاده می‌کنند؛ که ارتفاع آن‌ها حدود 6 متر و فاصله بین ردیف آن‌ها 5/3 تا 4متر اسـ، در صورتی‌که در نیوزیلند ارتفاع داربست‌های V شکل حدود 5 متر و فاصله بین ردیف 5/2 متر است. در استرالیا نیز از داربست‌های Vشکل استفاده می‌کنند که مشخصات آن‌ها مانند مزارع نیوزیلند است. فاصله بهینه بین گیاهان در طول یک ردیف بستگی به تعداد شاخه‌های جانبی و طوقه‌های آن‌ها دارد. قائدتا مشکلی برای تعیین فاصله گیاهان در روی ردیف وجود ندارد. تجربه تولیدکنندگان محلی نقش مهمی در این مورد دارد. در کشورهای بزرگ تولیدکننده رازک فاصله گیاهان در داخل بلوک‌های با داربست V شکل بین 8/0 تا 5/1 متر است. هدف رشد بخش رویشی گیاه است و نفوذ نور به داخل بوته‌ها و شاخه است. در یک سیستم کشت داربست V شکل، گیاهان هم در طول و هم در عرض حمایت و تقویت می‌شوند. کابل‌ها که در دو طـرف مزرعه متصل هستند، در طول و عرض آن در انتها کشیده شده‌اند. همه کابل‌ها در دو طرف هر ردیف کشیده و به تکیه‌گاه‌ها محکم متصل هستند. برای هر ردیف کاشت گیاه رازک، در دو انتها و در بالا کابل‌ها به وسیله طناب‌هایی که آن‌ها نیز در ابتدای زمین و در محل طوقه گیاه قرار دارد متصل شده‌اند و شاخه‌های گیاه در داخل این طناب‌ها به سمت بالا رشد می‌کنند به گونه‌ای که به ردیف شکل Vرا می‌دهد.
برای تولیدکنندگان تازه کار رازک ایجاد داربست V شکل می‌تواند خیلی مهندسی شده به نظر آید. با این حال، مهارها در قطب‌ها، کابل‌ها و تمامی موارد تکیه‌گاهی در تقویت ساختار داربست به منظور نگهدای وزن گیاه و میوه آن در طول دوره رشد خصوصا در جلوگیری از خسارت باد و شرایط طوفانی ضروری هستند. در طی دوره طراحی، پـرورش دهندهگان تازه کار رازک، باید از مزارعی که در منطقه خودشان رازک پرورش می‌دهند بازدید کنند، تا تجربه عملی در خصوص هر یک از اجزای داربست کسب نمایند. با این حال، منابع متعدد در اینترنت وجود دارد که به آموزش طراحی و ساخت داربست برای یک مزرعه تولید رازک را ارائه می‌دهند.