انتخاب صحیح سم و دز مصرفی
استفادهی غیرصحیح از سموم شیمیایی محصولات صادراتی را نیز تحت تاثیر قرار میدهد، زیرا در حال حاضر بیشتر کشورها اجازه نمیدهند محصولاتی که با سموم غیرمجاز سمپاشی شدهاند به کشورشان وارد شود. حتی دیده شده که کل محصولات صادر شده در یک سال برگشت داده شده و از این بابت خسارت زیادی به صادرات محصولات کشاورزی وارد شده است.
در یک برنامهی منطقی مدیریت آفات، استفادهی آگاهانه از کلیهی تکنیکها از جمله کنترل آفات به روشهای شیمیایی، بیولوژیکی، قرنطینهای، فیزیکی و مکانیکی و استفاده از واریتههای مقاوم امری ضروری میباشد.
نکتهی مهم این است که کشاورزان فقط در هنگام ضرورت از سموم شیمیایی استفاده کنند و بدانند که استفادهی بیشتر از سم هرگز میزان کنترل آفات را افزایش نمیدهد بلکه هر سمی فقط در همان دز توصیه شده خوب عمل میکند. همچنین کشاورزان باید دقت کند که در هنگام ضرورت سمپاشی مزارع، از سمومی استفاده کنند که کمترین خطر را برای موجودات مفید به دنبال داشته باشند.
شاید بتوان بخشی از این مشکلات را از طریق آموزش بر طرف کرد و با شناساندن خطرات ناشی از مصرف سموم شیمیایی به کشاورزان و حتی کارشناسان، از مصرف بیرویهی آنها جلوگیری نمود.
بنابراین نقش برنامههای ترویجی در کاهش سموم و همچنین مصرف بهینه و حد نیاز، بسیار مهم و اساسی میباشد. روشهای آموزشی بایستی قادر به ایجاد مهارتهای لازم و افزایش منطق و تواناییهای درونی مخاطبان باشد. فعالیتهای آموزشی فقط نباید به صورت تئوری انجام گیرد بلکه با به کاربردن این آموزشها در مزارع کشاورزان آنها به صورت عملی به نتایج موفقیت آمیز تحقیقات انجام گرفته پی خواهند برد.
بخش ترویج باید تلاش نماید که ارتباط آموزشی بین کشاورزان نیز افزایش یابد و کشاورزان پیشرو، خود مروجی برای سایر کشاورزان گردند.
شکل1- انتخاب صحیح سم و دز مصرفی در کشاورزی