زنجرک سیب‌زمینی (Empoasca decipiens)
گیاهان میزبان
Empoasca decipiens گونه غالب سیب‌زمینی کاریهای کشور می‌باشد. علاوه‌بر سیب‌زمینی (شکل 1) روی گیاهان دیگری نظیر چغندرقند،، یونجه، شبدر، مو، لوبیا و حتی درختان میوه مختلف دیده می‌شود و تا کنون بیش از صد میزبان گیاهی برای آن گزارش شده است.
شکل 1ـ یکی از میزبان‌های اصلی Empoasca decipiens، سیب‌زمینی است.
شکل‌شناسی
حشره کامل به رنگ سبز و به طول تقریبی سه میلی‌متر که عرض سر و قفسه سینه برابر است. در طرفين سر دارای یک جفت چشم مرکب درشت و شاخک‌های مویی هستند. بال‌های رویی سبز نیمه شفاف ولى بال‌های زیری کاملا شفاف می‌باشند. طول بال‌ها از انتهای شکم تجاوز می‌کند. افراد ماده در انتهای شکم دارای تخم‌ریز خنجری شکل می‌باشند که به وسیله آن تخم‌های خود را در زیر اپیدرم در داخل بافت‌های برگ می‌گذارند
(شکل 2).
شکل 2ـ شکل‌شناسی حشره کامل زنجرک سیب‌زمینی
تخم‌های زنجرک کشیده به شکل دانه برنج و کمی خمیده به رنگ سبز هستند. چون تخم‌ها در زیر پوست داخل بافت گیاه گذاشته می‌شوند لذا قابل مشاهده نمی‌باشند. پوره‌هایی که تازه از تخم خارج می شوند به طول یک میلی‌متر و به رنگ سبز روشن بوده و اكثر فاقد بال هستند، ولی با پوست‌اندازی و افزایش سن به تدریج بال‌ها ظاهر می‌شوند.
خسارت
علایم خسارت این زنجرک با ایجاد لکه‌های سفید و به دنبال آن لکه‌های سوخته در سطح برگ، پیچیدگی و سوختگی لبه برگ و نهایتا سوختگی تمام برگ ظاهر می‌شود. حشرات کامل و پوره‌ها با استقرار در سطح زیرین برگ‌ها خرطوم خود را به داخل نسوج برگ‌ها فرو برده و شیره سلول‌های گیاه را می‌مکند که در نتیجه برگ‌های خسارت دیده به رنگ زرد و قهوه‌ای همراه با لکه‌های سبز درآمده، اعمال حیاتی گیاه مختل شده و بوته‌های آسیب دیده ضعيف می‌شوند و در تراکم بالا باعث خشکیدن بوته‌ها می‌شوند. خسارت این آفت بسته به نوع گیاه، مرحله رشدی میزبان و تراکم جمعیت حشره متفاوت است. برخی منابع این حشره را ناقل بیماری ویروسی کرلی تاپ چغندرقند ذکر کرده‌اند.
زیست‌شناسی
این آفت زمستان را به صورت حشره کامل (ماده‌های بارور) در زیر برگ‌های خشک شده و بوته‌های میزبان و سایر علف‌های هرز می‌گذراند. در اواسط اسفند ماه، پس از مساعد شدن هوا پناهگاه‌های زمستانی را ترک کرده و در روی علف‌های هرز مستقر می‌شوند و شروع به تغذیه و سیس تخم ریزی می‌نمایند، تخم‌ها پس از ۱۸ تا ۲4 روز باز شده و پوره‌های سن ۱ خارج شده و بلافاصله شروع به تغذیه از شیره برگ‌ها می‌کنند. پوره‌ها پس از ۵ مرتبه پوست‌اندازی به حشره کامل تبدیل می‌شوند. دوره زندگی یک نسل بسته به دما و رطوبت محیط فرق می‌کند، به طوری که این دوره در بهار حدود ۵۰ روز طول می‌کشد. زنجرک سیب‌زمینی 4 نسل در سال تولید می‌کند که نسل اول آن مهم‌ترین نسل خسارت‌زا به چغندرقند بذری است ولی از نسل دوم به بعد روی سیب‌زمینی متمرکز می‌شود.
روشهای کنترل
الف – زراعی
کنترل علف‌های هرز داخل و اطراف مزرعه ۲- کشت بهاره دیرهنگام
ب – شیمیایی
سمپاشی باید هنگامی انجام گیرد که پوره‌ها از تخم بیرون آمده باشند که مصادف با اواسط فروردین ماه به بعد است در این زمان برای کنترل این آفت می‌توان از سمومی نظیر مالاتیون ۵۷ درصد به میزان ۲ لیتر در هکتار، گوزاتیون ۲۰ درصد به میزان ۲ لیتر در هکتار و فوزالون ۳۵ درصد به میزان 3-5/3 لیتر در هکتار استفاده نمود.