مقاله آشنایی با تکثیر صنوبر از طریق قلمه

صنوبرها از جمله درختاني هستند كه به‌طور عمده از طريق قلمه تكثير مي‌شوند. قلمه‌گيري معمولا از شاخه‌هاي جوان يكساله، جست‌ها، پاجوش‌هاي حاصل از كنده يا مازاد شاخه‌هاي حاصل از هرس انجام مي‌گيرد. به‌منظور تضمين موفقيت در امر قلمه‌گيري رعايت نكات زير لازم است:

-قلمه‌ها بايد از قسمت‌هاي مياني شاخه‌هاي جوان و جست‌هاي سالم گرفته شود، زيرا قسمت انتهايي و ابتدايي شاخه‌ها به علت ضخامت و نازكي بيش از حد، براي قلمه‌گيري مناسب نيستند.

-شاخه مورد نظر براي قلمه‌گيري بايد سالم، فعال و بدون آفت و بيماري باشد.

-يك قلمه مناسب بايد 20تا 25سانتي‌متر طول و يك تا 1.5سانتي‌متر ضخامت داشته باشد.

-قلمه بايد داراي چهار تا پنج جوانه سالم، شاداب و فعال باشد.

-بهترين فصل قلمه‌گيري، پس از پايان يخبندان زمستانه است.

-قلمه‌ها بايد بلافاصله در زمين اصلي كاشته شوند. اگر فاصله زمان قلمه‌گيري تا زمان كاشت طولاني است و يا قلمه‌ها به مقصد دوري منتقل شوند، بهتر است آن‌ها را درون قوطي حلبي و در بستري از ماسه قرار دهند. در ضمن قوطي محتوي قلمه‌ها نبايد در معرض باد، رطوبت شديد و جريان آفتاب باشد.

-در اراضي خشك كه سطح سفره‌هاي آب زيرزميني پايين است، يا زمين‌هاي با خاك سطحي سخت مي‌بايد طول قلمه را كمي بيشتر در نظر گرفت.

-قلمه‌گيري بايد با ابزار مناسب انجام شود تا بافت‌هاي ابتدا و انتهاي قلمه صدمه نبينند.

-بهتر است سر انتهايي قلمه به‌صورت مورب بريده شود كه اين كار باعث مي‌شود تا هم سر انتهايي و ابتدايي قلمه‌ها در موقع كاشت بهخوبي از يكديگر قابل تشخيص باشند و همچنين تماس قسمت انتهايي با خاك بيشتر شود.

كاشت قلمه در خزانه

پس از آماده شدن زمين، احداث جوي و پشته و با مشخص شدن رديف‌ها و خطوط منظم كاشت، قلمه‌كاري صورت مي‌گيرد. بهترين زمان براي قلمه‌كاري پس از پايان يخبندان زمستان است، البته كاشت پاييزه نيز در صورت عدم وجود هواي بسيار سرد و يخبندان‌هاي شديد يا وزش بادهاي تند توصيه مي‌شود. پس از آماده شدن زمين مراحل اجرايي كار به‌ترتيب زير است:

 

قلمه صنوبر

شکل1-قلمه صنوبر

1-قلمه‌ها بهطور مرتب كنار هم قرار مي‌گيرد به‌طوري‌كه انتهاي آن‌ها در پايين باشد.

2-درصورتي‌كه از زمان قلمه‌گيري مدتي گذشته باشد خيساندن قلمه‌ها در آب براي يك تا دو روز توصيه مي‌شود.

3-قبل از كاشت، مسيرهاي آبياري و حدود كاشت مشخص و خطكشي شود. احداث جوي و پشته در اراضي نيازمند به آبياري، براي تأمين آب و صرفه‌جويي در آب مصرفي ضروري است. سعي شود فاصله بين رديف‌هاي كاشت طوري در نظر گرفته شود كه امكان كار با تراكتور و روتيواتور جهت شخم و كنترل علف‌هاي هرز بين خطوط كاشت وجود داشته باشد.

4-قلمه‌ها را بايد از سر مورب به اندازهاي در زمين فرو كرد كه حداقل دو جوانه از سطح خاك بيرون باشند.

5-قبل از قلمه‌كاري، مسير نهر بايد آبياري شود تا با خيس‌شدن، خاك، نرم و قلمه‌كاري به‌آساني انجام شود و از آسيب‌هاي ناشي از فشار جلوگيري شود.

6-فاصله بين دو قلمه 15 تا 20 سانتي‌متر در نظر گرفته مي‌شود. در صورتي كه نهال‌ها با استفاده از سيستم مكانيزه نهالكن در آورده شود، فاصله قلمه‌ها را كمي بيشتر مي‌گيرند.

كاربرد ماشين‌آلات كشاورزي در خزانه

امروزه استفاده از تراكتور در عمليات شخم، نهركني، احداث جوي، پشته و آماده‌سازي عرصه از بديهيات فعاليت‌هاي كشاورزي است. همچنين استفاده از ماشين‌آلات بويژه در خزانه‌هاي توليد نهال بزرگ براي عمليات وجين علف‌هاي هرز در لابه‌لاي خطوط كاشت نهال‌ها، علفتراش موتوري، سمپاش موتوري، ماشين قطع و كفبر كردن نهال‌هاي جوان به‌منظور تهيه قلمه، كندن و بيرون آوردن نهال‌ها از خاك مي‌تواند در كاهش هزينه‌هاي نيروي انساني و زمان موردنياز براي انجام فعاليت‌هاي زراعي كمك بسيار خوبي باشد. در كاربرد ماشين‌آلات كشاورزي و بويژه در هنگام جابه‌جايي و انتقال ماشين‌آلات بايد مراقبت كامل از نهال‌ها به عمل آيد تا نهال‌ها دچار صدمه نشوند.

 

کلاگری، محسن؛ باقری، رضا؛ قاسمی، رفعت اله.(1396). دستورالعمل کاشت، داشت و برداشت صنوبر. تهران: نشر آموزش کشاورزی