علف‌های هرز باغ‌های کیوی فروت
اکثر علف‌های هرز رقابت موفقی با تاک‌های بالغ برای فضا ندارند، ولی تولید محصول را با رقابت در مواد غذایی و آب کاهش می‌دهند. علف‌های هرز بر مراحل مختلف داشت مانند آبیاری، مدیریت آفات و بیماری‌ها، برداشت میوه و شرایط محیطی باغ تأثیر می‌گذارند. یکی از عملیات‌های مرحله داشت باغ‌های کیوی فروت، مدیریت علف‌های هرز است. در وضعیت آب و هوایی شمال کشور به دلیل بارندگی زیاد و بالا بودن رطوبت نسبی و در مناطق جنوبی کشور به دلیل عملیات آبیاری باغ‌ها طی سال شرایط برای رشد علف‌های هرز مساعد است. بنابراین مدیریت علف‌های هرز در تولید اقتصادی محصول ضروری است. ازاین رو، شناسایی علف‌های هرز به منظور تعیین راهکار مناسب برای کنترل آن‌ها ضروری است. به سبب وضعیت آب و هوایی مشابه و نزدیکی باغ‌های کیوی فروت و مرکبات به یکدیگر و نظر به اینکه بیشتر باغ‌های کیوی فروت در مکان‌هایی احداث شده‌اند که قبلا مرکبات کاری بوده، علف‌های هرز باغ‌های کیوی فروت و مرکبات در شمال کشور تقریبا یکسان هستند. در زیر مشخصات گیاه‌شناسی تعدادی از علف‌های هرز باغ‌های کیوی فروت بیان می‌شود.
1-مرَغ
علف هرزی دائمی و پایا به ارتفاع 10 تا 40 سانتی‌متر، کپه‌ای متراکم با ساقه های خزنده گسترده و منشعب است که توسط ریزوم، ساقه خزنده (استولون) و بذر تکثیر می‌شود.
شکل1- علف هرز مرَغ
2-بندواش
گیاهی است چند ساله ازتیره گندمیان و توسط بذر و ریزوم تکثیر می‌شود. به نام‌های گندیلک و تکه بر هم مشهور است.
شکل2-علف هرز بندواش
3-پیچک صحرایی
پیچک صحرایی نوعی علف هرز دائمی است. ریشه‌های خزنده زیرزمینی این گیاه پس از قرارگرفتن در زمین تا عمق 3 متری در خاک نفوذ می‌کنند و به این دلیل مبارزه با آن مشکل است.
شکل3- علف هرز پیچک صحرایی
روش‌های کنترل علف هرز پیچک صحرایی به شرح زیر است:
1-کشت گیاهان رقیب مانند یونجه، استفاده ازکاه وکلش و خاک‌اره
2-انجام شخم واستفاده از علفکش رانداپ.
4-قیاق
علف هرزی دائمی از تیره گندمیان، پایا، علفی و دارای ریزوم است که علف شیرازه نیز نامیده می‌شود. توسط بذر و ریزوم تکثیر می‌شود.
روش‌های کنترل علف هرز قیاق به شرح زیر است:
1-کوددهی، به ویژه به ازت عکس‌العمل شدید نشان می‌دهد.
2-قطع کردن قیاق برای چند مرحله.
3-شخم مکرر تابستانه معمولا هر دو هفته یکبار.
شکل4- علف هرز قیاق
5-سوروف
علف هرزی یکساله و ایستاست که ارتفاعش به 1.5 متر هم می‌رسد. توسط بذر تکثیر می‌شود. به صورت کپه‌ای متراکم هستند.
شکل5- علف هرز سوروف
6-بیدگیاه
بیدگیاه چندساله و علفی و از تیره گندمیان است و به نام مرغ مشهور است. این علف هرز دارای مشخصات زیر است:
-در اقلیم‌های سرد و مرطوب در سطح وسیعی گسترده است و در مناطق گرمسیر کمتر دیده می‌شود.
-توسط ریزوم و بذر تکثیر می‌شود.
-ساقه‌های خزنده زیرزمینی در سطح خاک قرار می‌گیرند و ساقه‌های انشعاب‌دار تولید می‌کنند.
-گیاه تولید شده از بذر بیدگیاه ضعیف و دارای برگ‌های ظریف است.
-ساقه‌های خزنده زیرزمینی در عمق 5 تا 20 سانتی‌متری خاک قرار دارند و ممکن است به طول90 تا 250 سانتی‌متر برسد. ریزوم‌ها به صورت توده متراکمی در زیر سطح خاک هستند .
-برگ‌ها دارای گوشوارک نرم، مسطح و پر از خطوط برجسته و دارای کرکدر سطح زیرین هستند.
شکل6- علف هرز بیدگیاه
7-سرخس عقابی
سرخس عقابی گیاهی چندساله است و در تمام نقاط شمال کشور می‌روید. این علف هرز دارای مشخصات زیر است:
-به نام‌های چماز، چماس و کرف هم مشهوراست.
-در بین سرخس‌ها شایع‌ترین گونه است.
-توسط ریزوم‌های افقی و خزنده تکثیر می‌شود.
-اندام‌های گیاه برای مصرف دام مناسب نیست و باعث مسمومیت آن‌ها می‌شود.
-برگ‌ها بزرگ، دارای کرک‌های مجعد متراکم در سطح زیرین، گسترده و خزان پذیر، دارای دمبرگ ضخیم و کم و بیش ایستاده است
شکل7- علف هرز سرخس عقابی
8-تاج خروس
تاج خروس گیاهی یک ساله از تیره آمارانتاسه است و همچنین ایستا، با ارتفاع 30 تا 200 سانتی‌متر است و توسط بذر تکثیر می‌شود.
شکل8- علف هرز تاج خروس
9-گزنه
گزنه گیاهی دائمی است، معمولا دوپایه، پایا، سبزرنگ، ایستاده و دارای کرک‌های گزنده است و گزنه، دوپایه، گزنه وحشی و گزنه کبیر هم نامیده می‌شود. توسط بذر و ساقه‌های خزنده زیرزمینی تکثیر می‌شود.
شکل9- علف هرز گزنه
10-گندمک
نام دیگر گندمک علف قناری است که دارای مشخصات زیر است:
-گیاهی یک ساله از تیره میخک، ایستا یا خوابیده که توسط بذر و ساقه خزنده تکثیر می‌شود.
-دارای ساقه رونده است که درمحل گره ریشه تولید می‌کند. ساقه‌ها دارای شاخه‌های متعدد و یک ردیف کرک است.
-برگ‌های آن کشیده، تخم مرغی شکل در انتها دارای نوک باریک و در قاعده مدور، متقابل و دارای حاشیه صاف وکامل هستند. برگ‌های زیرین دارای دمبرگ ولی بالایی فاقد آن هستند. دریک سوی این برگ‌ها یک ردیف کرک وجود دارد.
-گل‌های گندمک کوچک، سفیدرنگ و دارای 5 گلبرگ است که به صورت دوتایی متصل به هم است و 10 گل برگی به نظر می‌رسد.گل آذین به صورت گرزن دو سویه است.
-این گیاه خاک‌های حاصلخیز و هوموس‌دار را ترجیح می‌دهد و بیشتر در زمین‌های محصولات زراعی یک ساله و کوتاه قد مشاهده می‌شود، ولی در باغ‌های مرکبات و کیوی هم مشاهده می‌شود.
شکل10- علف هرز گندمک
11-فرفیون
علف هرز فرفیون گیاهی یک ساله از تیره فرفیون است. فرفیون پایا، ایستا، بدون کرک و دارای شیرابه سفید و بد مزه در ساقه و رگبرگ هاست. توسط بذر تکثیر می‌شود. این گونه در بیشتر مناطق ایران پراکنده است. نام دیگر این گیاه شیرسنگ است.
شکل11- علف هرز فرفیون
12-پیچک بند
علف هرز پیچک‌بند یک ساله از تیره هفت بند، خزنده و بدون کرک، به بند واش و عدس واش نیز مشهور است. توسط بذرت کثیر می‌شود. علف‌های جنس پلی گونوم با تولید ماده سمی، روی پوست حیوانات باعث ایجاد خارش، تورم پوستی و کاهش وزن آن‌ها می‌شوند.
مبارزه با علف‌های هرز
به منظور مدیریت علف‌های هرز باغ‌های کیوی فروت روش‌های زیر به کارگرفته می‌شوند:
-روش‌های مکانیکی: خاکورزی، وجین دستی، خاک پوش‌ها یا مالچ‌ها و سوزاندن.
-زیستی: استفاده از عوامل کنترل بیولوژیک علف هرز.
-شیمیایی: استفاده از علفکش‌ها.
وجود علف‌های هرز در چهار سال اول دوره زندگی تاک کیوی فروت اهمیت زیادی دارد؛ زیرا دراین سنین نهال کیوی هنوز رشد کاملی ندارد. پس ازاین دوره تأثیر رقابتی علف‌هرز کاهش پیدا می‌کند؛ زیرا درخت بزرگتر و قویتر شده است و سایه انداز آن نیز به میزان کمی از رشد علف جلوگیری می‌کند، ولی همچنان مبارزه با آن‌ها ضروری است. به برخی از روش‌های مبارزه در زیر اشاره می‌شود:
-علف تراشی و روتیواتور زدن بین ردیف‌ها و شخم‌زدن بین خطوط کاشت درپاییز و زمستان؛
-کشت گیاهان پوششی مناسب مانند شبدر بین خطوط، به خصوص در باغ‌های جوان؛
-هنگامی که پوشش گیاهی به ارتفاع رشدی مناسب قبل از گلدهی رسیده باشد، توصیه می‌شود بسته به نوع علف هرز از علفکش‌های مناسب و رایج در منطقه شامل علفکش گلایفوزیت یا رانداپ به نسبت 3 تا 5 در هزار و گراماکسون یا پاراکوات به نسبت 7 تا 10 در هزار، دو نوبت در اواخر بهار و اوایل پاییز استفاده شود.