آشنایی با زراعت چاودار

مشخصات گیاه‌شناسی چاودار

چاودار با نام علمی (Secale.Cereale.L.) از خانواده گندمیان، گیاهی یکساله، روزبلند و دگرگشن است. ویژگی ظاهری آن شبیه گندم است. ساقه بند بند و تو خالی و برگ‌های آن کشیده و نوک تیز است. ارتفاع ساقه چاودار بلندتر از گندم است در انواع مختلف حدود 60-200 سانتیمتر می‌باشد ولی قدرت پنجه‌زنی آن کمتر از گندم است. سیستم ریشه‌ای چاودار همانند گندم و جو است. گل‌آذین چاودار سنبله‌ای مرکب است. به هر پلکان محور سنبله چاودار، سنبلک چسبیده که وسطی عقیم و دو سنبلک کناری بارور می‌شوند. هر گلچه دارای سه پرچم است که به هنگام رسیدن دانه گرده از گل خارج شده و گرده‌ها را در خارج از گل آزاد می‌سازد. کلاله در شاخه‌ای پر مانند مادگی به منظور دریافت دانه گرده از گلچه خارج می‌شود.

جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی چاودار

شکل 1- آشنایی با گیاه و بذر چاودار

کاشت، داشت، برداشت

قدرت تحمل به سرمای چاودار بیشتر از گندم و جو است و در مناطقی که سرمای زمستان به قدری شدید است که امکان کاشت گندم و جو وجود ندارد جایگزین مناسبی برای آن‌ها می‌باشد. مقاومت چاودار در مقابل گرما کمتر از گندم و طول دوره زندگی آن نیز کوتاه‌تر است. این گیاه را میتوان تا ارتفاع 2400 متری کشت نمود و در خاک‌های اسیدی نیز امکان کاشت گندم نیست، چاودار به دلیل توانایی زیادتر میتواند جایگزین گندم شود. کلیه عملیات به زراعی چاودار شبیه گندم و جو می‌باشد. زمان کاشت در اوایل پاییز و میزان بذر مورد نیاز بسته به شیوه کاشت بین 110-200 کیلوگرم در هکتار در نظر گرفته می‌شود.

شکل 2- مزرعه چاودار

بعد از هر چین برداری مقدار 50-100 کیلوگرم اوره به عنوان سرک استفاده می‌شود. این گیاه بعد از سبز شدن به سرعت رشد کرده بطوری که از علوفه آن در اواخر بهمن بخوبی می‌توان استفاده کرد. معمولا به منظور گیاه نگهدارنده و محافظ همراه با حبوبات و لگوم‌ها (شبدر- یونجه) کشت می‌شود. مقدار محصول حدود 12-24 تن علوفه سبز در هکتار می‌باشد.

شکل 3- برداشت چاودار