مشخصات گیاه‌شناسی انجیر
انجیر با نام علمی (Ficus carica L.) از خانواده توت (Moraceae)، ازجمله گونه‌های خوراکی می‌باشد. درخت انجير داراي انواع فراواني است كه به تفاوت در نوحي مختلف كره زمين پراكندگي حاصل كرده‌اند. درخت انجير ساقه‌اي به ارتفاع 3 تا 10 متر و شاخه‌هاي منشعب و كم مقاومت دارد. برگ‌هاي آن پهن پنجه‌اي با بريدگي، داراي 5 قسمت شبيه برگ مو ( انگور) خشن به رنگ سبز خاكستري است. گل‌هاي آن بر 2 نوع نر و ماده و واقع در جدار داخلي گل‌آذين گلابي شكل است. قسمت فوقاني محفظه گلابي شكل داراي سوراخ كوچكي است كه گل‌هاي نر در مدخل آن و در زير فلس‌هاي ريز جاي دارد. گل‌هاي ماده گل‌آذين, عموماً در قسمت داخلي محفظه گلابي شكل جايگزين است و از آميزش اين گل‌ها، ميوه‌هاي فراوان و ريز در درون قسمت گوشتدار نهنج تشكيل مي‌شود. از نظر گياه‌شناسي ميوه انجيره ميوه متعارف نيست بلكه يك نوع محفظه يا كيسه گياهي است كه گل‌هاي نر و ماده در درون آن واقع است و در موقع رسيدن ميوه دنباله گل‌هاي ماده و كاسه گل و قسمت تحتاني آن گوشتي و ضخيم و خوردني مي‌شود.
جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی انجیر
|
نام فارسی
|
انجیر
|
|
نام انگلیسی
|
Figs
|
|
نام علمی
|
Ficus carica L
|
|
خانواده
|
Moraceae
|
شکل 1- آشنایی با درخت، برگ، میوه و میوه خشک انجیر
کاشت
به همان اندازه که درخت انجیر به گرمای زیاد مقاوم است نسبت به سرما، مخصوصا در دوره جوانی حساس است و سرما یک عامل محدودکننده در کاشت این درخت محسوب می‌شود. در نواحی مرطوب، میوه آن درشت و دم آن طویل می‌گردد ولی مقدار شیرینی میوه کم می‌شود و در هوای خشک و گرم دم میوه کوتاه شده گاهی به کلی از بین می‌رود اما اندازه میوه کوچک و مقدار شیرینی آن زیاد است.
درخت انجیر را در انواع مختلف خاک از شنی سبک تا رسی سخت میتوان کاشت کرد. بهترین خاک برای کاشت این درخت، اراضی لومی است. خاک مورد نیاز شنی رسی بوده با اسیدیته در حدود 6 تا 5/7 که برای رشد انجیر مناسب است. این گیاه نسبت به خشکی و شوری زیاد مقاوم می‌باشد.
شکل 2- باغستان انجیر دیم و آبی
داشت
در فصل گلدهی انجیر، نباید آبیاری انجام گیرد و چنانچه میزان بارندگی نیز کمتر باشد حداکثر محصول‌دهی را در پی‌خواهد داشت. انجیر آبی در اکثر استان‌های کشور از جمله کرمانشاه، لرستان، مرکزی، سمنان و زنجان کشت می‌شود. استان فارس با بیش از 36 هزار هکتار انجیر دیم وجود دارد که شهرستان استهبان حدود 65 درصد سطح زیر کشت انجیر دیم را به خود اختصاص داده است.
کودهای مورد نیاز برای تغذیه باغات انجیر باید با توجه به آزمون خاک و شرایط مدیریتی منطقه انجام شود اما بطوری کلی میتوان مقدار 100-150 کیلوگرم در هکتار از نیتروژن خالص، 70-100 کیلوگرم در هکتار فسفر، 100-150 کیلوگرم در هکتار پتاسیم و 50-100 کیلوگرم در هکتار سولفات روی و همچنین 20-40 گرم اسید بوریک به ازای هر درخت استفاده کرد.
برداشت
برداشت انجیر تازه خوری، از نیمه دوم تیر شروع و تا اواسط شهریور ماه ادامه دارد. در هنگام برداشت انجیر تازه خوری باید دقت شود و با احتیاط میوه را با دم از شاخه جدا نمود (با استفاده از قیچی میوه چین).
شکل 3- برداشت دستی انجیر