مشخصات گیاه‌شناسی خرمالو
خرمالو با نام علمی (Diospyros kaki) از خانواده (Ebenaceae)، از میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری بوده، گیاهی دو لپه‌ای و دارای گل‌های زرد متمایل به رنگ سفید می‌باشد. تولید و تکثیر میوه از دو طریق بکرزایی و گرده افشانی صورت می‌پذیرد. ارتفاع تنه درخت 4 الی 5 متر بوده، برگ‌های خرمالو پهن تخم مرغی کشیده بوده و سطح بالای برگ‌ها صاف و براق است و سطح پایین برگ‌ها کرکدار می‌باشد.
خرمالو از درختان میوه دایم سبز و یا خزان‌پذیر بوده و برگ‌های آن در پاییز تغییر رنگ داده وجلب توجه توجه می‌کنند. ارقام تجاری خرمالو دوپایه هستند اما برخی ارقام در روی یک درخت گل‌های نر و گل‌های دوجنسی دارند. گل‌های دوجنسی حد واسط گل‌های نر و گل‌های ماده بوده اما بیشتر شبیه گل‌های نر می‌باشد و روری پایه‌های نر به وجود می‌آیند.
جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی خرمالو
|
نام فارسی
|
خرمالو
|
|
نام انگلیسی
|
persimmon
|
|
نام علمی
|
Diospyros kaki
|
|
خانواده
|
Ebenaceae
|
شکل 1- آشنایی با درخت، برگ، گل و میوه خرمالو
کاشت
خرمالو در طول فصل رشد به دمای 16-22 درجه سانتی‌‌راد نیاز دارد و هوای آفتابی برای رسیدن میوه لازم است. مقاومت این گیاه نسبت به سرما طوری است که تا 15- درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کند. خاک‌های متوسط نظیر خاک لومی و شنی مناسب این گیاه است و اگر خرمالو در خاک سنگین کشت گردد، اکثر میوه‌ها ریزش می‌کند. لذا زمین مورد کشت بایستی دارای زهکش خوبی باشد. زمینی که برای احداث باغ خرمالو انتخاب می‌شود باید در عمق حداقل یک متری کاملا خشک بوده، به عبارتی سطح ایستابی پایین‌تر از یک متر باشد.
فواصل کاشت درخت با توجه به نوع رقم، پایه، نوع خاک و نحوه مدیریت کنوپی درختان مورد استفاده متفاوت است. به عنوان نمونه، ارقام پاکوتاه را میتوان در فواصل 2.5 * 5 متر مشت نمود (800 درخت در هر هکتار) و ارقام نیمه پاکوتاه (فویو) را در فواصل 3*5 متر (660 درخت در هر هکتار) و ارقام پر شاخ و برگ را در فواصل 4.5 * 6 متری (370 درخت در هکتار) احداث نمود.
شکل 2- باغ خرمالو
داشت
با توجه به رشد رویشی زیاد خرمالو، نیاز آبی آن بالا بوده و تنش آبی بخصوص در تابستان، اندازه میوه و میزان تولید آن را کاهش می‌دهد. از آنجایی که میزان بارندگی معمولا در تابستان کافی نمی‌باشد، لذا جهت تامین آب مورد نیاز باید نسبت به آبیاری باغات خرمالو اقدام نمود. آبیاری باغات خرمالو در 2 سال اول پس از احداث باغ بخصوص در خاک‌های کم عمق اهمیت زیادی دارد. آبیاری باید به مقدار کم و در فواصل زمانی کوتاه صورت گیرد تا شرایط ماندابی در پای درخت ایجاد نشده و برگ‌ها پژمرده نشوند. در هر صورت، مقدار آبیاری بستگی به کیفیت خاک محل کشت دارد و حتی الامکان باغداران باید سعی نمایند محل طوقه (یقه) درخت را خیس نگه دارند.
تغذیه مناسب باغات خرمالو نه تنها باعث افزایش کمی تولید خواهد شد، بلکه کیفیت محصول و خاصیت انبارداری آن را نیز ارتقاء خواهد داد. بهترین روش برای تعیین نیاز کودی خرمالو نمونه برداری و تجزیه خاک و برگ است. کودهای فسفر و پتاس را یک مرحله در سال و در پاییز یا زمستان و کود ازته را نیز در سه مرحله، مرحله اول قبل از شکوفه‌ها، مرحله دوم پس از گلدهی و مرحله سوم هم طول فصل رویش به خاک اضافه می‌کنند.
برداشت
درختان خرمالو معمولا از سه سالگی پس از کاشت در زمین اصلی میوه‌دهی را آغاز و در هفت تا 10 سالگی به باردهی کامل می‌رسند. میزان محصول خرمالو می‌تواند بطور متوسط به بیست و پنج تن در هکتار برسد. چیدن میوه از درخت هنگامی است که سفت، رسیده و همراه با کاسه گل است. توصیه می‌شود برداشت محصول به صورتی انجام گیرد که ضربه‌ای به میوه‌ها وارد نشده و میوه‌ها خراشیده و زخمی نشوند، چرا که میوه‌های آسیب دیده در انبار مستعد ابتلا به آلودگی‌های باکتریایی بوده و باعث خسارت می‌گردد.
شکل 3- برداشت دستی میوه خرمالو