روش‌های کاهش ورود نور به گلخانه
استفاده از توری‌های سایه‌انداز: استفاده از توری سایه‌انداز یکی از روش‌های کاهش دما در گلخانه در روزهای گرم سال است. این توری‌ها در رنگ‌های سفید، سبز تیره و مشکی وجود دارند و میزان سایه‌اندازی آن‌ها بین 30 تا 95 درصد است. توری‌هایی با رنگ سبز و مشکی بیشترین استفاده را در سایه‌دهی دارند. این توری‌ها بخشی از اشعه تابشی خورشید را فیلتر می‌کنند و باعث کاهش دمای هوای درونی گلخانه از 5 تا 8 درجه سلسیوس می‌شوند. تراکم بافت و وزن توری در واحد سطح (گرم بر سانتیمترمربع) میزان سایه‌اندازی این توری‌ها را تعیین می‌کند. با افزایش تراکم بافت، درصد سایه‌اندازی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد.
توری‌های سایه انداز را میتوان در داخل یا خارج گلخانه نصب کرد، ولی نصب آن در خارج گلخانه باعث می‌شود تا اثر سایه ایجاد شده در کاهش دمای گلخانه به مراتب بیشتر از قرار دادن توری در داخل گلخانه باشد. نصب سایه‌انداز در داخل گلخانه تنها باعث کاهش برخورد اشعه‌های نوری به سطح گیاه می‌شود، ولی در کاهش درجه حرارت گلخانه تأثیر چندانی ندارد. این روش برای ذخیره انرژی در فصل زمستان استفاده می‌شود و اصطلاحا به آن «پرده ذخیره انرژی» اطلاق می‌شود.
شکل 1- استفاده از توری‌های سایه‌انداز برای کاهش ورود نور به گلخانه
کاهش شفافیت (قابلیت عبور نور) پوشش گلخانه: یکی دیگر از روش‌های کاهش ورود نور به گلخانه، کاهش میزان شفافیت و قابلیت عبور نور از پوشش اصلی گلخانه است. برای پوشش گلخانه‌ها اغلب از مواد شفافی مانند شیشه، پلاستیک‌های انعطاف‌پذیر یا انعطاف‌ناپذیر استفاده می‌شود.
قابلیت عبور حداکثری نور در فصل زمستان برای تأمین نور مورد نیاز و جبران بخشی از انرژی گرمایی گلخانه اهمیت ویژه‌ای دارد، ولی در فصل تابستان برای جلوگیری از افزایش دمای ناشی از تابش اشعه‌های خورشید لازم است شفافیت و قابلیت عبور نور پوشش گلخانه کاهش یابد. برای این کار سطح پوشش گلخانه توسط مواد شیمیایی یا طبیعی و با استفاده از پرده سایه‌بان کدر می‌شود. موادی که به عنوان کدرکننده استفاده می‌شود باید قابل پاک شدن باشد تا در زمان نیاز به نور اضافی این کار انجام شود.
-
استفاد از آب آهک
در این روش برای بهتر چسبیدن محلول آب و آهک آن را با یک قاشق روغن کتان محلول می‌کنند تا به خوبی روی پوشش گلخانه بچسبد. جوهرنمک نیز این محلول را به سهولت پاک می‌کند. ولی جوهرنمک برای اسکلت‌های فلزی زیان‌آور است و باعث آسیب‌دیدگی سازه گلخانه می‌شود. پاشش محلول آب آهک را میتوان با استفاده از دستگاه سمپاش انجام داد.
-
استفاده از رنگ‌های شیمیایی
یکی دیگر از راه‌های کاهش شفافیت پوشش گلخانه‌ای، کاربرد رنگ‌های شیمیایی است. بدین منظـور از رنگ‌های حلال در آب استفاده می‌شود که اصطلاحا در بـازار بـه رنگ‌های پلاستیکی معروف هستند. رنگ‌های پلاستیکی بر پایه رزین امولسیونی پلی‌وینیل استات ساخته می‌شوند. این رنگ‌هـا به سرعت خشک می‌شوند و با آب شسته و پاک می‌شوند. رنگ‌های پلاستیکی با نسبت‌های مختلف با آب مخلوط می‌شوند و در ساعات گرم روز و زمانی که هوا خشک است، روی پوشش گلخانه پاشیده می‌شوند.
نسبت‌های مختلف اختلاط رنگ با آب، میزان سایه‌دهی را تغییر می‌دهد. این نسبت‌ها میتواند از 1:5 تا 1:۲0 متغیر باشد. در مناطقی که بارندگی زیاد است و امکان شسته شدن سریع رنگ وجود دارد، مقداری چسب چوب نیز میتوان به محلول اضافه کرد.
شکل 2- استفاده از رنگ‌های شیمیایی برای کاهش ورود نور به گلخانه