مقاله آشنایی با تفاله انگور در تغذیه دام

ایران به عنوان یکی از کشورهای واقع در کمربند خشک کره زمین با مشکل کم‌آبی مواجه است. از طرف دیگر میزان تبخیر در ایران بسیار بالا است. با توجه به این که تولید علوفه به آب زیادی نیاز دارد، بنابراین یکی از چالش‌های دامپروری در ایران تهیه علوفه با قیمت مناسب است. پسماندهای کشاورزی میتواند بخشی از این مشکل را حل کند. به عنوان مثال قیمت یک کیلوگرم یونجه 1000 الی1500 تومان است در حالی‌که یک کیلوگرم تفاله انگور رایگان است. برای تولید یک کیلوگرم یونجه خشک حدود 750 لیتر آب مصرف می‌شود اما تفاله انگور یکی از پسماندهای کشاورزی است که معمولا دور ریخته می‌شود.

 

نتایج اقتصادی و محیط زیستی جایگزینی یونجه با تفاله انگور

سالانه درکشورمان حدود 300هزارتن تفاله انگور تولید می‌شود که دور ریخته و یا سوزانده می‌شود. با کاربرد این تفاله در جیره بره‌های پرواری میتوان مصرف علوفه یونجه را کاهش داد و همچنین منجر به کاهش هزینه خوراک و نیز صرفه‌جویی در مصرف آب کشاورزی شد. اگر100رأس بره در دوره پرواربندی 90روزه، به طور متوسط روزانه حدود 2کیلوگرم خوراک مصرف کنند، باید حدود 7.5 تن یونجه (معادل 7.5 میلیون تومان) خریداری شود. بنابراین استفاده از تفاله انگور می‌تواند صرفه‌جویی اقتصادی زیادی برای دامداران و کشور داشته باشد. در شکل زیر تصویر مربوط به نمونه‌هایی از پسماندهای کشاورزی آلوده‌کننده محیط زیست آمده است.

معرفی و ترکیبات شیمیایی تفاله انگور

در صنایع تولید آبمیوه پس ازگرفتن آب انگور، تفاله انگور به عنوان پسماند کشاورزی باقی می‌ماند که میتواند به جای علوفه در جیره‌های بره پرواری استفاده شود، تفاله انگور شامل پوست خارجی حبه انگور، هسته‌ها و بخش کمی از خوشه است. در جدول 1 با ترکیبات شیمیایی تفاله انگور و علوفه یونجه آشنا می‌شوید.

تفاله انگور

شکل 1- تفاله انگور

جدول 1- ترکیبات شیمیایی تفاله انگور و علوفه یونجه

موارد تشکیل دهنده

علوفه یونجه

تفاله انگور

پروتئین

14

8.5

چربی خام

1.3

7

دیواره سلولی

53.5

57.5

خاکستر خام

9.6

3.7

 
  1. ترکیبات شیمیایی بر اساس درصد در ماده خشک است.

مراحل آماده‌سازی و خشک کردن تفاله انگور

چهار مرحله آماده سازی تفاله انگور به شرح زیر است:

1-انتقال تفاله انگور از کارخانجات آبمیوه‌گیری به واحد پرواربندی

2-پخش کردن یکنواخت، تفاله بر روی کف سیمانی تمیز (دارای سقف بدون دیوار)

3-همزدن روزی پنج بار تفاله پخش شده با بیل به منظور جلوگیری از کپک‌زدن و خشک شدن سریع

4-ریختن تفاله خشک انگور، در گونی پلاستیکی

میزان استفاده از تفاله انگور در تغذیه بره‌های پرواری

در جدول 2 سطوح مصرفی تفاله انگور در جیره بره پرواری و نتایج استفاده از آن آمده است.

جدول 2- سطوح مصرفی تفاله انگور در جیره بره پرواری و نتایج استفاده از آن

جیره

ترکیب جیره

افزایش وزن روزانه (گرم)

ضریب تبدیل خوراک

جیره یک

800 گرم یونجه + 1200 گرم کنسانتره

180

8.1

جیره دو

200 گرم تفاله انگور + 600 گرم یونجه + 1200 گرم کنسانتره

200

7.8

جیره سه

400 گرم تفاله انگور + 400 گرم یونجه + 1200 گرم کنسانتره

220

7.7

 

نتایج و مزایای استفاده از تفاله انگور در پرواربندی

نتایج استفاده از تفاله انگور در پرواربندی به شرح زیر است:

1-افزایش وزن روزانه مناسب

2-کاهش ضریب تبدیل خوراک

3-بازده اقتصادی عالی وکاهش هزینه خوراک

4-کاهش آب مصرفی برای تولید یونجه

5-حفظ محیط زیست و جلوگیری از سوزاندن پسماندهای کشاورزی

جایگزینی 50 درصد از یونجه مصرفی بره‌ها با تفاله انگور منجر به افزایش وزن روزانه مناسب بره‌ها می‌شود و سود بیشتری نصیب دامدار می‌شود.

استفاده از تفاله انگور در تغذیه دام

شکل 2- استفاده از تفاله انگور در تغذیه دام

 

صفایی، امیررضا؛ صادقی پناه، حسن .(1397). کاربرد تفاله انگور در جیره بره های پروراری. تهران: نشر آموزش کشاورزی