آبياري، يكي از مهمترين عمليات‌ها در توليد محصولات گلخانه‌اي است كه آب و كود مورد نياز گياه را تأمين مي‌كند. آبياري نامناسب در گلخانه غالبا سبب كاهش كيفيت محصول مي‌گردد. در روش‌هاي سنتي، انجام آبياري كاري ساده اما خسته‌كننده تلقي مي‌شود و به همين دليل، آن را به هر كارگر غيرماهري واگذار مي‌كنند. آبياري در زمان نامناسب و به مقدار نامعين مي‌تواند سبب بروز مشكلاتي در گلخانه گردد. آبياري زياد باعث رشد علفي گياه شده و در نتيجه ساقه‌هاي آن نرم، آبدار و شكننده مي‌شوند.
اصول آبياري
در آبياري گياهان سه اصل اساسي وجود دارد كه بايد رعايت شوند:
اصل اول- استفاده از بستري با زهكشي مناسب و ظرفيت بالاي نگهداري آب: زهكشي نامناسب سبب خيس ماندن دائمي بستر مي‌گردد و اين ماندابي، موجب بروز مشكلاتي مي‌شود كه در فصل دهم نيز، به آن‌ها اشاره شد. بستر مورد استفاده بايد داراي ظرفيت بالايي براي نگهداري آب باشد؛ درغيراين‌صورت بايد به صورت مكرر و مداوم آبياري شود كه اين امر، سبب بالا رفتن هزينه توليد و افزايش مصرف آب مي‌گردد.
اصل دوم-آبياري مناسب در هر بار آبياري: در هر بار آبياري گياه يا گلدان، بستر كشت بايد به طور كامل مرطوب شود؛ به نحوي كه مقداري از آب اضافي از انتهاي گلدان خارج شود. اگر آب داده شده به گلدان كمتر از ظرفيت مورد نياز گلدان باشد، بخشي از خاك گلدان مرطوب شده و بخشي ديگر خشك مي‌ماند؛ مثلا اگر ظرفيت گلداني 200 ميلي‌ليتر آب باشد و ما فقط 100ميلي‌ليتر آب براي آبياري استفاده نماييم، فقط نصف خاك گلدان مرطوب مي‌شود و نصف ديگر آن خشك مي‌ماند و در نتيجه، سبب صدمه ديدن ريشه گياه مي‌گردد و گياه زودتر از زمان مقرر، به آبياري مجدد نيازمند خواهد شد. نكته ديگري كه بايد به آن اشاره كرد اين است كه آبياري كمكم انجام شود و كل آب مورد نياز گلدان، يكدفعه به گلدان داده نشود؛ زيرا در اين حالت آب فقط خلل و فرج درشت خاك را پر مي‌كند و فرصت كافي براي وارد شدن به خلل و فرج ريز خاك را پيدا نمي‌كند و به سرعت از انتهاي گلدان خارج مي‌شود؛ آب باقيمانده در بستر نيز در اثر تبخير و تعرق به سرعت از دست مي‌رود و نياز به آبياري مجدد خواهد بود. درصورتي كه آبياري به تدريج انجام شود، آب وارد خلل و فرج ريز خاك شده و براي مدت بيشتري خاك را مرطوب نگه مي‌دارد و دور آبياري طولاني‌تر مي‌شود. بهتر است كه در هر آبياري، گلدان به نحوي آبياري شود كه علاوه بر مرطوب شدن كامل بستر، مقداري آب (در حدود 10-15%) از انتهاي گلدان به صورت زهكشي خارج شود تا املاح اضافي را از داخل بستر خارج نمايد. بنابراين نتيجه ديگري كه ميتوان از اين اصل گرفت آن است كه اگر گفته مي‌شود كه گياه، نياز آبي بالايي دارد به معني آن نيست كه هر روز يك استكان آب به گياه دهيم، بلكه به اين معني است كه دور آبياري در اين گياه كم است، ولي در هر آبياري، گلدان بايد به طور كامل آبياري شود.
شکل1- آبیاری قطره‌ای در گلخانه
اصل سوم-آبياري در زمان مناسب و پيش از وقوع تنش رطوبتي: اطمينان از فواصل زماني مناسب بين هر آبياري و مقدار آب مصرفي در هر آبياري، از اهميت زيادي برخوردار است و عوامل متعددي، مانند نوع بستر كشت، تابش خورشيد، دوره رشد گياه، تهويه و نياز آبي گياه در آن دخالت دارند. در خاك‌هاي سنگين، دور آبياري طولاني‌تر و ميزان آب در هر آبياري، بيشتر از بسترهاي كشت سبك است؛ همچنين نياز آبي گياه بالغ، بيشتر از گياهچه‌هايي است كه تازه رشد كرده‌اند. در روزهاي ابري، ميزان تبخير و تعرق كمتر است و در نتيجه نياز آبي گياه در روزهاي ابري، كمتر از روزهاي گرم و آفتابي است. ميزان تعرق و مصرف آب در گلخانه‌هايي كه عمل تهويه در آن‌ها به طور مداوم انجام مي‌شود (و هواي خشك بيرون، جايگزين هواي مرطوب داخل گلخانه مي‌گردد)، بيشتر از گلخانه‌هايي است كه تهويه نمي‌شوند.
آبياري هر نوع بستري بايد پيش از خشك شدن خاك و رسيدن به نقطه پژمردگي موقت انجام شود. به طور كلي توصيه مي‌شود قبل از آنكه 50درصد رطوبت سهل‌الوصول از خاك خارج شود، آبياري مجدد شروع شود. در روش سنتي، زمان شروع و پايان آبياري بر اساس تجربه گلخانه‌دار و با توجه به نوع گياه و بستر تعيين مي‌شود. اما در روش‌هاي جديد آبياري، زمان شروع آبياري به وسيله دستگاه‌هاي كنترل‌كننده رطوبت خاك مانند تانسيومتر انجام مي‌شود.
بزرگر، رحيم؛ يادگاري، مهراب. (1389). مديريت توليد در گلخانه. تهران: موسسه آموزش عالی علمی كاربردي جهاد كشاورزي