مقاله آشنایی با بیماری‌های خیار در گلخانه (قسمت دوم)

خیار گلخانه‌ای که تحت عنوان خیار درختی شناخته می‌شود یکی از گیاهان گلدار می‌باشد که با توجه به میزان فروش بالا، توجه بسیاری از پرورش دهندگان را به سمت خود جلب کرده است. پرورش و کشت خیار گلخانه‌ای به دلیل بازدهی بالا می‌تواند به یک منبع درآمد پر سود و دائمی تبدیل شود.

 

بیماری‌های قارچی

 آنتراکنوز

لکه‌های روی دمبرگ‌ها و ساقه طویل، سطحی و به رنگ زرد بوده و زمانی که خشک می‌شوند حالت پودری در می‌آیند. این لکه‌ها در خیار کمتر دیده می‌شوند. زمانی که میوه تقریبا رسیده است لکه‌ها سبز کمرنگی دیده می‌شوند که به سرعت بزرگ، تقریبا مدور و فرورفته شده، به رنگ قهوه‌ای کم‌رنگ در آمده و سرانجام ترک بر می‌دارند (شکل 1).

علائم بیماری آنتراکنوز روی میوه خیار

شکل 1ـ علائم بیماری آنتراکنوز روی میوه خیار

 قسمت زیرین گوشت همانند بیماری لکه زاویه‌ای تغییر رنگ نمی‌دهد اما ترک‌های ایجاد شده محلی برای ورود دیگر عوامل زنده از قبیل باکتری‌های عامل پوسیدگی نرم به داخل میوه می‌باشند. در مرکز زخم‌ها اسپورهای قارچ به صورت ساختارهای سیاه رنگ و ریزی در توده‌های حنایی یا صورتی ایجاد می‌شوند که به تعداد زیاد به وسیله بارندگی یا آب آبیاری پخش می‌شوند. نشاها گاهی اوقات در سطح خاک مورد حمله عامل بیماری قرار می‌گیرند، بافت اضمحلال یافته خشک شده و از بین می‌رود.

مدیریت بیماری آنتراکنوز

این بیماری در گلخانه‌های با تهویه، کم و آبیاری بیش از حاد به ویژه زمانی که دما بین ۲۱- ۲۷ درجه سلسیوس باشد، شدیدتر است.

در صورت وجود بیماری در گلخانه، آبیاری را کاهش دهید و هنگام آبیاری دقت داشته باشید که از پراکنش اسپورها به گیاهان مجاور از طریق پاشش قطرات آب جلوگیری گردد.

عمل تهویه، را در گلخانه انجام دهید تا سطح شاخ و برگ بوته‌ها مرطوب باقی نماند.

به دلیل این‌که قارچ در بقایای گیاهی سطح یا درون خاک و نیز بر روی کاه و کلش باقی می‌ماند، رعایت بهداشت محصول و گلخانه روش‌های مهم کنترل بیماری هستند.

از آنجا که قارچ توسط بذر قابل انتقال است، تهیه بذر از مناطق عاری از آلودگی و یا پوشش‌دهی بذر با سموم مناسب بسیار مفید و مؤثر است.

در صورت لزوم استفاده از سموم مناسب در برنامه سمپاشی حفاظتی و پیشگیرانه توصیه می‌شود.

پوسیدگی سیاه

عامل بیماری Phomopsis cucurbitae

این بیماری به صورت شانکر یا زخم‌های روی ساقه، پوسیدگی برگ، پوسیدگی دمبرگ و پوسیدگی میوه ظاهر می‌شود. علایم شبيه بلایت صمغی ساقه ناشی از Didymella bryoniae می‌باشد. این بیماری مخصوص گلخانه بوده و به ندرت در مزرعه دیده می‌شود. آلودگی ابتدا به صورت نواحی آبسوخته به رنگ سبز روغنی در روی پیچک‌های پیر و خشک، ساقه‌های دارای میوه، دمبرگ‌ها و اندام‌های مکنده در گره‌های ساقه ظاهر می‌شود که در آنجا ترشحات صمغی کهربایی شکل می‌گیرد. زخم‌های گره ابتدا به صورت سطحی بوده و سپس بافت‌های آوندی عمیق‌تر را مورد حمله قرار می‌دهند. زخم‌ها ساقه را احاطه کرده و شاخه‌های قرار گرفته در بالای زخم خشک می‌شوند. برگ‌های آلوده دچار پیری زودرس و پژمردگی می‌شوند. علایم پژمردگی تا حد زیادی مشابه فوزاریوم و ورتیسیلیوم است (شکل 2).

علائم ناشی از Phomopsis cucurbitae روی خانواده کدوئیان

شکل 2ـ علائم ناشی از Phomopsis cucurbitae روی خانواده کدوئیان

 

قادری،  رضا(1400). گلخانه از دیدگاه یک گیاه‌پزشک (چاپ اول). شیراز: انتشارات مرجع علم.

ارسال نظر