بیماری سوختگی گلگاه گوجه فرنگی

این بیماری بسیار رایج، هم در میوه‌های رسیده و هم در میوه‌های نارس( سبز) گوجه فرنگی دیده می‌شود. علائم بیماری در ابتدا بصورت آفتاب سوختگی و لکه‌های قهوه‌ای رنگ به قطر 1.5 تا 2.5 سانتیمتر بر روی میوه دیده می‌شود که به مرور زمان ممکن است بزرگتر شوند( تصویر 1). اگرچه سوختگی گلگاه فقط لکه‌های موضعی ایجاد می‌کند، اما محیط مناسبی برای تهاجم ارگانیسم‌های بیمارگر فراهم می‌نماید. بنابراین ایجاد زخم‌های بیشتر و پوسیدگی کامل میوه، دور از ذهن نیست. در شرایط گرم و خشک، این بیماری به سرعت توسعه پیدا می‌کند.

علت وقوع این بیماری، کمبود کلسیم است که به نوسانات آب در دسترس گیاه مربوط می‌شود. برای پیشگیری از این بیماری بایستی تا حد امکان تنش‌های محیطی گیاه را کاهش داد. تامین رطوبت پایدار و کافی خاک منجر به حفظ جریان پایدار انتقال کلسیم از خاک به گیاه و کاهش علائم بیماری می‌شود. استفاده از مالچ جهت حفظ رطوبت خاک نیز راهی موثر می‌باشد. سوختگی گلگاه زمانی‌که بیش از اندازه کودهای نیتروژن بکار گرفته شود، مشکلی بسیار جدی خواهد بود. هرس کردن بوته گوجه فرنگی ممکن است بیماری را تشدید کند. در صورت مشاهده سوختگی گلگاه بهتر است میوه‌های مبتلا حذف شود تا امکان انتقال مناسب کلسیم به میوه‌های دیگر فراهم شود. استفاده از مالچ و پرهیز از افراط در مصرف کودهای نیتروژن نیز توصیه می‌شود. 

تصویر1 : سوختگی گلگاه گوجه فرنگی

بیماری ترک خوردگی میوه گوجه فرنگی

دو نوع ترک خوردگی ممکن است بر روی میوه اتفاق بیفتد. ترک‌های شعاعی که از محل اتصال به ساقه شروع می‌شوند (تصویر 2) و ترک‌های متحدالمرکز که در اطراف محل اتصال به ساقه شکل می‌گیرند (تصویر 3). همانند بیماری سوختگی گلگاه، علت ترک خوردن میوه گوجه فرنگی نیز رشد سریع بوته و نوسانات آب در دسترس گیاه است. در شرایط هوای خشک همراه با دورهای باران شدید و دمای بالا، میوه‌های رسیده دچار ترک خوردگی می‌شوند. شدت اثر این بیماری بر میوه به میزان مقاومت واریته مورد استفاده دارد. استفاده از مالچ و کاهش بکارگیری کود نیتروژن در پیشگیری از این بیماری نیز موثر است.

تصویر 2: ترک خوردگی شعاعی میوه گوجه فرنگی

تصویر 3: ترک‌های متحدالمرکز در میوه گوجه فرنگی

بیماری گربه سیمایی گوجه فرنگی

گربه سیمایی به وضعیتی گفته می‌شود که میوه بد شکل، دارای برآمدگی‌های نامنظم در گلگاه و زخم‌های بافتی است (تصویر 4). پایین بودن دمای هوا در زمان گلدهی، منجر به کشته شدن سلول‌های خاصی که در توسعه میوه نقش دارند، شده و بدشکلی میوه را بوجود می‌آورد. این عارضه اغلب در واریته‌هایی با میوه بزرگ یا اصطلاحا بیف استیک مشاهده میشود.

تصویر 4: میوه مبتلا به بیماری گربه سیمایی

بیماری آفتاب سوختگی گوجه فرنگی

آفتاب سوختگی میوه در اثر قرارگیری در معرض نور مستقیم آفتاب اتفاق می‌افتد. علائم ابتدایی به شکل ناحیه‌‍‌‌ای سفید، براق و تاول مانند بر سطح میوه دیده می‌شود. بافت‌های سفید شده به تدریج از بین می‌روند و ناحیه‌ای رنگ پریده و عمیق ایجاد می‌شود که با رسیدن میوه، چروک می‌شود (تصویر 5). ناحیه آسیب دیده مورد تهاجم ارگانیسم‌ها قرار گرفته و در نهایت پوسیده می‌شود.

تصویر 5: آفتاب سوختگی میوه

این عارضه در میوه‌هایی اتفاق می‌افتد که به طور ناگهانی در اثر عواملی مثل هرس کردن، گستردگی طبیعی بوته به علت پربار بودن یا فقدان پوشش برگی کافی بعلت بروز بیماری‌ها در معرض آفتاب مستقیم قرار می‌گیرند. این بیماری زمانیکه دما به طور غیرطبیعی بالا رود، تشدید خواهد شد. جلوگیری از آفتاب سوختگی، کنترل بیماری‌های برگی و عدم هرس سنگین و حذف ساقه‌ها راه‌های موثری در پیشگیری از این بیماری هستند.

بیماری رسیدن لکه دار گوجه فرنگی

علامت این بیماری کمبود رنگدانه قرمز طبیعی و وجود لکه‌های سبز-خاکستری در میوه است (تصویر 6).  با برش زدن میوه‌ها، رنگ قهوه‌ای آشکاری در بافت دیده می‌شود. مشکلات اقلیمی و تغذیه‌ای می‌توانند این عارضه را بوجود آورند. پایین بودن سطح پتاسیم، قرارگیری طولانی مدت در معرض هوای ابری و عدم دریافت نور کافی علل ایجاد این بیماری هستند. عوامل دیگری چون بالا بودن رطوبت خاک و هوا، پایین بودن دما، سنگین بودن خاک و استفاده بی رویه از کودها می‌توانند در شکل‌گیری این عارضه نقش داشته باشند. این عوامل محیطی موجب کمبود یا عدم تعادل مواد غذایی و مانع توسعه رنگدانه قرمز در میوه می‌شوند. تعادل در استفاده از کودها و عدم افراط در مصرف راه موثری برای پیشگیری از این عارضه محسوب می‌شود.

تصویر 6: رسیدن لکه دار گوجه فرنگی