مقاله آشنایی با زراعت نخود دانه کبوتری

نخود دانه کبوتری یا نخود فرنگی پیجن از خانواده حبوبات است که در فارسی به نام‌های لپه هندی، لوبیا سودانی و لوبیا پاکستانی شناخته می‌شود. نخود دانه کبوتری دیرپزتر از لوبیا چشم‌بلبلی است و مزه لوبیا چشم‌بلبلی را می‌دهد، خاصیت دیرپزی بسیار بالایی دارد و مقاوم یا محتمل به خشکی است. این گیاه در ایران در مناطق شمال و جنوب کشور (گرگان و دزفول) مورد کشت قرار گرفته و دارای رشد و عملکرد محصول خوبی بوده است.

بیشترین سطح زیر کشت آن در نواحی گرمسیری آسیای جنوبی و جنوب شرق آسیا از جمله هندوستان، پاکستان می‌باشد. بذرهای آن حاوی 16 الی 22 درصد پروتئین است و برای تهیه سوپ، شوربا و آرد مصرف می‌شود، در برخی از کشورهای از غلاف‌های سبز و نارس آن به عنوان سبزی و سالاد نیز استفاده می‌شود.

 

مشخصات گیاه‌شناسی نخود دانه کبوتری

نخود دانه کبوتری یا نخود فرنگی پیجن با نام علمی (Cajanus cajan) از خانواده (Fabaceae)، گیاهی خشبی، دایمی و به ارتفاع 1 الی 4 متر که اغلب به صورت یکساله کاشته میشود. وزن صد دانه آن 11.2 – 10.2 گرم و ارتفاع بوته آن 140-227 سانتی متر است. گل های آن زرد رنگ و ساقه آن سبز رنگ میباشد. بذرهای خشک آن دارای 10.1 درصد آّب، 19.2 درصد پروتئین و ... است.

جدول 1- مشخصات گیاه‌شناسی نخود دانه کبوتری

نام فارسی

نخود دانه کبوتری، لپه هندی، لوبیا سودانی و لوبیا پاکستانی، نخود فرنگی پیجن

نام انگلیسی

Pigeon Pea

نام علمی

Cajanus cajan

خانواده

Fabaceae

 

آشنایی با بوته، برگ، گل و میوه نخود دانه کبوتری

شکل 1- آشنایی با بوته، برگ، گل و میوه نخود دانه کبوتری

کاشت و داشت

نخود دانه کبوتری گیاهی روز بلند است که ارقام زودرس آن در روزهای بلند (14 ساعت) به خوبی رشد می‌کند و طول دوره رشد آن 6 تا 9 ماه است. این گیاه گرمادوست است و نسبتا مقاوم به خشکی که در دمای کمتر از 16 درجه سانتی گراد، رشد و نمو آن متوقف می‌شود، معمولا در مناطق کم آب آن را کشت می‌کنند و در شرایط نیمه خشک با بارندگی 250 میلی‌متر در سال به خوبی رشد می‌نماید. در اکثر خاک‌ها قابل کشت است و خاک‌های عمیق با تهویه مناسب و هوموسی با اسیدیته 6 الی 6.5 رشد و نمو می‌نماید.

 

مزرعه نخودفرنگی پیجن

شکل 2- مزرعه نخودفرنگی پیجن

 

کوچکی، عوض؛ بنایان، محمد. (1375). زراعت حبوبات. مشهد: جهاد دانشگاهی مشهد

گزارشات تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر 1376

ارسال نظر