بیماریهای گوجهفرنگی در گلخانه
بهترین ارقام گوجهفرنگی برای کشت در گلخانه دارای ویژگیهای زیر است: ۱) تولید محصول بالا در شرایط نور کم، ۲) رشد رویشی و گلدهی در دماهای پایین، ۳) مقاومت و میوهدهی در شرایط غیر مطلوب مثل نور کم و دمای پایین، ۴) بالا بودن کیفیت میوههای تولید شده و ۵) دارا بودن مقاومت بالا نسبت به آفات و بیماریهای مهم در گلخانه.
تولید نشاهای سالم و با کیفیت گوجهفرنگی مستلزم عدم آلودگی آنها به قارچهای عوامل بوته میری و نماتدهای ریشهگرهی است. بیمارگرهای آوندی فوزاریوم و ورتیسلیوم گاهی موجب پژمردگی و مرگ بوتههای گوجهفرنگی در گلخانه میشوند. سایر بیماریهای گوجهفرنگی بیشتر اندامهای هوایی گیاه از قبیل برگ و میوه را مورد تهاجم قرار میدهند که از مهمترین و رایجترین آنها میتوان به کپک برگی، لکه موجی، سفیدک پودری، آنتراکنوز، لکه برگیهای باکتریایی و بیماریهای ویروسی اشاره نمود. بیماریهای فیزیولوژیک بخصوص آفتاب سوختگی و پوسیدگی گلگاه نیز بسیاری از اوقات به چشم میخورند.
بیماریهای قارچی
بوتهمیری و بیماریهای ناشی از ریزوکتونیا
عامل بیماری Rhizoctonia solani
قسمتهای مختلف گیاه از جمله ریشه، طوقه، ساقه و میوه مورد حمله قارچ قرار میگیرد. مرگ گیاهچهها، پوسیدگی ریشهها، پوسیدگی طوقه، شانکر (ترک خوردگی) ساقه و پوسیدگی میوه از علایم عمده بیماری است. لکههای فرو رفته مدور به قطر کمتر از یک تا چهار سانتیمتر در روی میوههای سبز و رسیده ایجاد میشود؛ رنگ لکهها قهوهای روشن است. لکهها دارای حلقههای متحدالمرکز قهوهای کمرنگ و پررنگ هستند و مرکز بافت آلوده ساخته شده و رنگ آنها قهوهای تیره میشود. بیماری در هنگام تماس میوههای گوجهفرنگی با خاک شدیدتر است. قارچ عامل بیماری خاکزاد بوده و انتقال بیماری از طریق جابجایی خاک آلوده و اندامهای هوایی آلوده گیاهی صورت میگیرد. آلودگی در رطوبت بالای خاک و دمای ۱۶ الی ۲۳ درجه سلسیوس بیشتر است (شکل 1).
شکل 1ـ آثار خسارت ناشی از قارچ Rhizoctonia solani
مدیریت
1ـ ضدعفونی خاک از طریق آفتابدهی و یا کاربرد سموم مناسب در ابتدای کشت
2ـ ضدعفونی بذر قبل از کاشت با یک قارچکش و یا مخلوطی از قارچکشها جهت محافظت بذر در مقابل
این قارچ و سایر بیمارگرهای بذر زاد و یا خاکزاد
3ـ به قیم بستن و یا استفاده از انواع مختلف مالچهای پلاستیکی به منظور جلوگیری از تماس میوههای
گوجهفرنگی با سطح خاک
4ـ فراهم نمودن شرایط مناسب رشد و جلوگیری از آسیب دیدن گیاه به ویژه به وسیله نماتدها موجب کاهش پوسیدگی ریشه و طوقه توسط این بیماری میشود.
5ـ از بین بردن بوتهها و بقایای گیاهی آلوده
6ـ استفاده از ارقام و ژنوتیپهای مقاوم